Μεταξύ του κόσμου της μουσικής και των συλλεκτικών αντικειμένων, οι δίσκοι βινυλίου κατείχαν πάντα μια ιδιαίτερη θέση. Αυτοί οι διαχρονικοί δίσκοι, με τον πλούσιο αναλογικό τους ήχο και τη σαγηνευτική τους τέχνη, διαμόρφωσαν τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε τη μουσική. Ταυτόχρονα έχουν γίνει περιζήτητοι θησαυροί για τους λάτρεις της μουσική παγκοσμίως. Ανάμεσα σε αυτή την απέραντη θάλασσα βινυλίου, υπάρχει μια επιλεγμένη ομάδα δίσκων που ξεχωρίζουν, όχι μόνο για τη μουσική τους σημασία αλλά και για τις εξωφρενικές τιμές τους. Από θρυλικούς καλλιτέχνες μέχρι σπάνιες «κοπές», αυτοί είναι μερικοί από τους ακριβότερους δίσκους βινυλίου.
Το 2014 μία νέα καταχώρηση εισήλθε στον κατάλογο των ακριβότερων δίσκων. Ο λόγος για μία σπάνια δοκιμαστική εκτύπωση του “Caustic Window” του Aphex Twin. Αυτό το μοναδικό κομμάτι απέφερε το εκπληκτικό ποσό των 43.665 € σε δημοπρασία, εντάσσοντάς το στη λίστα με τους ακριβότερους δίσκους που έχουν πωληθεί ποτέ.
Αγοραστής αυτής της σπάνιας δοκιμαστικής εκτύπωσης δεν ήταν άλλος από τον Markus ‘Notch’ Persson, δημιουργό του Minecraft.
Ο Joe Bussard, παθιασμένος συλλέκτης προπολεμικών δίσκων, συγκέντρωσε μια από τις σημαντικότερες συλλογές του είδους του. Όταν έφυγε από τη ζωή, τον Σεπτέμβριο του 2022, κατείχε τον εκπληκτικό αριθμό των 15.000 προπολεμικών δίσκων. Μέσα στην εκτεταμένη συλλογή του βρισκόταν ένα διαμάντι ανυπολόγιστης αξίας για τους λάτρεις της μουσικής και τους συλλέκτες. Ήταν η αυθεντική ηχογράφηση του 1927 του “Original Stack O‘ Lee Blues” από τους Down Home Boys.
Κάποια στιγμή, στον Bussard προσφέρθηκαν 30.000 δολάρια για αυτόν τον δίσκο, αλλά επέλεξε να απορρίψει την προσφορά. Η εκτιμώμενη αξία αυτού του μοναδικού κομματιού μουσικής ιστορίας έχει έκτοτε αυξηθεί, με το Garden & Gun να εκτιμά την αξία του “πάνω από 50.000 δολάρια σήμερα“.
Ο Frank Wilson ήταν ένας Αμερικανός τραγουδιστής και παραγωγός soul που συνδέθηκε με τη Motown Records. Έγινε γνωστός για τη συνεργασία του με καλλιτέχνες όπως οι Supremes και οι Temptations. Μόνο 250 demo αντίτυπα του συγκεκριμένου single παρήχθησαν ποτέ, κυρίως για διαφημιστικούς σκοπούς. Αυτό που κάνει το δίσκο σπάνιο είναι ότι τα περισσότερα αντίτυπα καταστράφηκαν από το αφεντικό της Motown, Berry Gordy. Οι εικασίες για την καταστροφή αυτή ποικίλλουν. Φήμες θέλουν τον Gordy να ανησυχεί για το αν ο Frank Wilson, ένας από τους καλύτερους παραγωγούς του, ξεκινούσε μια καριέρα τραγουδιστή που θα μπορούσε να ανταγωνιστεί τους καλλιτέχνες της Motown.
Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι ο ίδιος ο Wilson αποφάσισε να μην κυκλοφορήσει το single. Παρά την καταστροφή, κάποια αντίτυπα επιβίωσαν αν και ο ακριβής τους αριθμός παραμένει αβέβαιος. Ο Berry Gordy λέγεται ότι κατέχει ένα από αυτά τα, ενώ ένα άλλο πωλήθηκε σε δημοπρασία τον Μάιο του 2009 για 29.782 €. Αργότερα, κάποιος ονόματι Lee Jeffries, σύμφωνα με την Harborough Mail, ξόδεψε 115.697 € για να το αποκτήσει.
Ένα από τα πιο σπάνια αντικείμενα των Beatles είναι ένα compilation που κυκλοφόρησε το 1966. Αρχικά, το άλμπουμ αυτό κυκλοφόρησε μόνο στη Βόρεια Αμερική και αργότερα έγινε διαθέσιμο στην Ιαπωνία, αλλά δεν κυκλοφόρησε ποτέ στο Ηνωμένο Βασίλειο ή την Ευρώπη. Αυτό που συμβάλλει στη σχετική σπανιότητά του είναι ότι οι πρώτες εκδόσεις αυτού του άλμπουμ είχαν το περιβόητο εξώφυλλο “χασάπικου”.
Το εξώφυλλο αυτό απεικόνιζε τους John, Paul, George και Ringo ντυμένους με ρόμπες χασάπη, περιτριγυρισμένους από διαμελισμένες κούκλες και κομμάτια κρέατος. Αναμενόμενα αυτή η φωτογραφία σόκαρε το κοινό της εποχής. Λόγω των αντιδράσεων, το εξώφυλλο αυτό αποσύρθηκε γρήγορα και αντικαταστάθηκε με ένα πολύ πιο ήπιο σχέδιο. Ωστόσο, το βινύλιο με το αρχικό εξώφυλλο παραμένει ένα εξαιρετικά περιζήτητο αντικείμενο μεταξύ των συλλεκτών των Beatles.
Ένα σφραγισμένο αντίγραφο αυτού του άλμπουμ σε άριστη κατάσταση σημείωσε ρεκόρ ως το ακριβότερο αντίγραφο του δίσκου που πωλήθηκε ποτέ. Όταν δημοπρατήθηκε τον Φεβρουάριο του 2013 κατοχυρώθηκε έναντι του εντυπωσιακού ποσού των 113.383 €. Το 2016, ένα πρώτο σφραγισμένο στερεοφωνικό αντίγραφο της έκδοσης “Butcher Cover” πωλήθηκε σε νέα δημοπρασία για 117.908 €.
H αξία ενός LP μπορεί να ποικίλλει δραματικά λόγω μοναδικών χαρακτηριστικών που το καθιστούν εξαιρετικά σπάνιο ή ιστορικά σημαντικό. Τέτοια ήταν η περίπτωση ενός αντιγράφου του άλμπουμ “Double Fantasy” των John Lennon και Yoko Ono, το οποίο πωλήθηκε για 141.489 € το 1999. Αυτό που ξεχώριζε τον συγκεκριμένο δίσκο και συνέβαλε στην εξαιρετική του αξία ήταν μια μακάβρια και οδυνηρή λεπτομέρεια: είχε υπογραφεί προσωπικά από τον ίδιο τον John Lennon λίγες ώρες πριν από τον τραγικό και πρόωρο θάνατό του στις 8 Δεκεμβρίου 1980.
Αυτή η υπογραφή μετέτρεψε το άλμπουμ σε ένα μοναδικό artifact, καθώς ίσως αποτελεί τον τελευταίο δίσκο που υπέγραψε ποτέ ο εμβληματικός μουσικός. Εκτός της υπογραφής του Lennon με μπλε μελάνι, το εξώφυλλο του άλμπουμ περιέχει σημάδια από τη σκηνή του εγκλήματος της αστυνομίας και σημειώσεις από έναν ντετέκτιβ που έκανε την έρευνα. Εκείνος σίγουρα δεν μπορούσε να γνωρίζει ότι το αποδεικτικό στοιχείο που χειριζόταν θα άξιζε μια μέρα σχεδόν 1 εκατομμύριο δολάρια.
O Jack White, γνωστός για συγκροτήματα όπως οι White Stripes, οι Dead Weather και οι Raconteurs, δεν είναι μόνο ένας πολυπράγμων μουσικός αλλά και ένας παθιασμένος συλλέκτης βινυλίων. Το στούντιο και η δισκογραφική του εταιρεία, Third Man Records, ειδικεύεται στις vintage τεχνικές ηχογράφησης και στις συλλεκτικές κυκλοφορίες βινυλίου. Ως εκ τούτου, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο White κατέχει έναν από τους ακριβότερους δίσκους στον κόσμο.
Τον Δεκέμβριο του 2015, ο Jack White απέκτησε σε δημοπρασία μια δοκιμαστική εκτύπωση της πρώτης ηχογράφησης του Elvis Presley. Αυτή η ιστορική απόκτηση επέτρεψε στον White να δημιουργήσει ένα ομοίωμα περιορισμένης έκδοσης, το οποίο στη συνέχεια κυκλοφόρησε μέσω της Third Man Records. Η αναπαραγωγή αποτύπωσε πιστά όλα τα αυθεντικά pops και scratches της αρχικής ηχογράφησης, ενώ ακόμη και η συσκευασία αντικατοπτρίζει τη σημασία του.
Πριν οι Beatles αποκτήσουν παγκόσμια φήμη, ήταν γνωστοί ως Quarrymen. Το lineup είχε τους John Lennon, Paul McCartney και George Harrison να συνεργάζονται με τους John ‘Duff’ Lowe και Colin Hanlon. Ο John ‘Duff’ Lowe κατέληξε με μια ηχογράφηση των Quarrymen του 1958 που κέρδισε σημαντική προσοχή στον κόσμο των μουσικών συλλεκτικών αντικειμένων. Το 2012, το περιοδικό Record Collector αναγνώρισε την ηχογράφηση αυτή ως τον πιο σπάνιο δίσκο στη Βρετανία.
Η εκτιμώμενη αξία αυτής της αξιοσημείωτης ηχογράφησης προσδιορίστηκε στις 200.000 λίρες Αγγλίας από το Record Collector το 2012. Σε δολάρια ΗΠΑ εκείνη την εποχή, το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 318.000 δολάρια. Όταν προσαρμοστεί στο σημερινό πληθωρισμό, η εκτιμώμενη αξία το 2023 ανέρχεται στα 400.000 €.
Το ομώνυμο διπλό άλμπουμ των Beatles του 1968, που συχνά αναφέρεται ως “White Album“, κατέχει μια εμβληματική θέση στην ιστορία της μουσικής. Ένα συγκεκριμένο αντίτυπο αυτού του άλμπουμ καθίσταται ιδιαίτερα πολύτιμο καθώς έχει το μοναδικό αύξοντα αριθμό – ‘0000001‘. Αυτός ο αριθμός ήταν τυπωμένος στο εξώφυλλο του δίσκου, υποδηλώνοντας ότι επρόκειτο για το πρώτο αντίτυπο που παρήχθη. Το εξαιρετικό κομμάτι αναμνηστικών των Beatles βρισκόταν στην κατοχή του Ringo Starr, για πολλά χρόνια.
Τον Δεκέμβριο του 2015, ο Ringo Starr πήρε την απόφαση να αποχωριστεί αυτό το άλμπουμ μαζί με το διάσημο Ludwig σετ ντραμς σε μια δημοπρασία που διεξήχθη από τον οίκο Julien’s στις Η.Π.Α. Η νικητήρια προσφορά για το Λευκό Άλμπουμ “0000001” έφτασε το εκπληκτικό ποσό των 584.718 €. Η ταυτότητα του αγοραστή παρέμεινε αδιευκρίνιστη, προσθέτοντας ένα στοιχείο μυστηρίου στη συναλλαγή.
Το 2022, o Bob Dylan έκανε μια τολμηρή καλλιτεχνική κίνηση, κυκλοφορόνταες μία και μοναδική κόπια του “Blowin’ in the Wind“. Ο καλλιτέχνης έτσι σχολίασε τη φύση της τέχνης σε μια εποχή που κυριαρχείται από τη μαζική παραγωγή και την ψηφιακή διανομή. Η απόφαση του Ντίλαν να δημιουργήσει μια μοναδική φυσική ηχογράφηση έφερε τα πάνω κάτω στον κόσμο της μουσικής. Ως αποτέλεσμα, κατέρριψε τα ρεκόρ των οίκων δημοπρασιών.
Είναι αξιοσημείωτο ότι μόνο οι υποψήφιοι πλειοδότες είχαν το προνόμιο να ακούσουν αυτήν την έκδοση. Αυτό την καθιστά ως ένα αποκλειστικό και πολυπόθητο κομμάτι της μουσικής ιστορίας. Σε μια ιστορική πώληση στον οίκο Christie’s στο Λονδίνο, ένας συλλέκτης ήταν πρόθυμος να πληρώσει περίπου 1.769.508 δολάρια για να αποκτήσει αυτή τη μοναδική ηχογράφηση.
Μια από τις πιο θρυλικές ιστορίες στον κόσμο των μουσικών συλλεκτικών προϊόντων αφορά στην κυκλοφορία του “Once Upon a Time in Shaolin” των Wu-Tang Clan το 2015. Το συγκεκριμένο άλμπουμ είναι ο πιο ακριβός δίσκος που έχει πωληθεί ποτέ, με μόνο ένα αντίτυπο να έχει παραχθεί.
Ο δίσκος πωλήθηκε για το ιλιγγιώδες ποσό των 2 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο αγοραστής δεν ήταν άλλος από τον Martin Shkreli, τον διευθύνοντα σύμβουλο της Turing Pharmaceuticals. Ωστόσο, η ιστορία στη συνέχεια πήρε αρκετά πιο δραματική τροπή. Ο Martin Shkreli καταδικάστηκε για απάτη σε 20 χρόνια φυλάκισης. Προσθέτοντας στην ίντριγκα, το άλμπουμ κατασχέθηκε από τις ομοσπονδιακές αρχές, αφήνοντας αβέβαιη την τύχη του.
Η πιο συναρπαστική πτυχή της αρχικής πώλησης ήταν μια εξαιρετική ρήτρα που ήταν ενσωματωμένη στο συμβόλαιο. Οι Wu-Tang συμπεριέλαβαν μια διάταξη που τους επέτρεπε, σε οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 88 ετών, να εκτελέσουν μια ληστεία για να κλέψουν το “Once Upon a Time in Shaolin”. Επιπροσθέτως, αυτή η ληστεία μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο από ενεργά μέλη των Wu-Tang ή τον ηθοποιό Bill Murray, χωρίς νομικές επιπτώσεις.
