Όταν η Warner Bros. ανακοίνωσε το 2013 ότι ο Ben Affleck θα φορούσε τη στολή του Batman, η είδηση προκάλεσε σεισμό στο διαδίκτυο. Τα social media γέμισαν με αμφιβολίες, ειρωνικά σχόλια που υπονοούσαν ότι ένας ηθοποιός με έντονο εμπορικό παρελθόν και λίγες «σκοτεινές» ερμηνείες δεν μπορούσε να αποδώσει τον Σκοτεινό Ιππότη. Η μνήμη πολλών γύρισε σε ταινίες όπως το “Daredevil”, όπου ο Affleck είχε αφήσει ανάμικτες εντυπώσεις και ο σκεπτικισμός φάνηκε να κερδίζει έδαφος. Κι όμως, η πρώτη του εμφάνιση στο “Batman v Superman: Dawn of Justice” το 2016 ανέτρεψε πολλά από τα αρχικά αρνητικά προγνωστικά.
Ο Batman του Affleck ήταν για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη, ξεκάθαρα θνητός και πληγωμένος.
Το κοινό που είχε προεξοφλήσει αποτυχία βρέθηκε μπροστά σε έναν Batman διαφορετικό από κάθε προηγούμενο κινηματογραφικό ομόλογό του. Ο Affleck υποδύθηκε έναν Bruce Wayne που είχε περάσει δεκαετίες στη μάχη ενάντια στο έγκλημα, κουβαλώντας το βάρος απωλειών και απογοητεύσεων. Δεν ήταν ο δισεκατομμυριούχος playboy που έκρυβε πίσω από το χαμόγελο μια διπλή ζωή· ήταν ένας άνθρωπος που η φθορά και η μοναξιά τον είχαν σμιλέψει σε κάτι πιο σκληρό και κυνικό. Η ηλικία του χαρακτήρα έδωσε στην ερμηνεία μια βαρύτητα και αίσθηση εμπειρίας που σπάνια βλέπουμε σε υπερηρωικό κινηματογράφο.
Ο Batman του Affleck ήταν, ίσως για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη, ξεκάθαρα θνητός και πληγωμένος. Οι πληγές του δεν ήταν μόνο σωματικές, αλλά κυρίως ψυχολογικές. Είχε χάσει τον Robin, είχε δει την πόλη του να καταστρέφεται, και οι ιδεαλισμοί της νεότητας είχαν αντικατασταθεί από έναν αδιάκοπο πόλεμο φθοράς. Αυτή η βαρύτητα τον έκανε να θυμίζει περισσότερο ήρωες από ταινίες δράσης των ’80s και ’90s, παρά τους συχνά αποστειρωμένους υπερήρωες του σύγχρονου box office.
Η φυσική του παρουσία ήταν κομβικό στοιχείο. Ο Affleck γυμνάστηκε ώστε να έχει έναν πιο ογκώδη σωματότυπο, εμπνευσμένο από το graphic novel “The Dark Knight Returns” του Frank Miller, όπου ο Batman είναι ένας βετεράνος μαχητής με σχεδόν μυώδη, επιβλητική φιγούρα. Οι σκηνές μάχης του ήταν γυρισμένες με ωμότητα και βάρος, πιο κοντά σε χορογραφίες πολεμικών τεχνών και street fighting. Η περίφημη σκηνή αποστολής διάσωσης στην αποθήκη, έδειξε έναν Batman που δεν φοβόταν να χρησιμοποιήσει ωμή βία για να πετύχει τον σκοπό του. Τα χτυπήματα ήταν βαριά, τα throws ακριβή, και το πάτημα γεμάτο δύναμη.
Ο Batman του παντρεύει την κλασική ηρωική φιγούρα με τη σκληρότητα και τον κυνισμό της σύγχρονης εποχής.
Η αισθητική του χαρακτήρα ενίσχυσε αυτή την αίσθηση ρεαλισμού και απειλής. Η στολή, με υφή που θύμιζε ύφασμα αντί για το συνήθως γυαλιστερό ή μεταλλικό υλικό, παρέπεμπε άμεσα στον εικονογραφικό κόσμο του Miller. Το λογότυπο στο στήθος ήταν φαρδύτερο, καταλαμβάνοντας περισσότερο χώρο, και οι μικρότερες μυτερές άκρες της μάσκας έδιναν μια πιο στιβαρή και λιγότερο “κομψή” εμφάνιση. Τα gadgets ήταν πρακτικά και απλά, χωρίς υπερβολές, ενισχύοντας την εικόνα ενός μαχητή που εμπιστεύεται κυρίως τις δυνάμεις του.
Μέσα στο σύμπαν του DCEU, ο Batman του Affleck δεν είχε την ευκαιρία να αναπτυχθεί σε πολλές αυτόνομες ιστορίες, αλλά οι εμφανίσεις του άφησαν έντονο αποτύπωμα. Στο “Batman v Superman”, λειτούργησε ως το ηθικό και στρατηγικό αντίβαρο στον Superman, κάνοντας λόγο για τον κίνδυνο που κρύβει η απόλυτη δύναμη όταν δεν υπάρχει λογοδοσία. Στο “Justice League”, ειδικά στη βελτιωμένη εκδοχή του Zack Snyder, είδαμε έναν Batman που, παρότι σε μειονεκτική θέση απέναντι σε υπερδυνάμεις, λειτούργησε ως ενοποιητικός παράγοντας της ομάδας.
Η παρακαταθήκη του, λοιπόν, δεν περιορίζεται στα λεπτά προβολής. Ο Affleck κατάφερε να αφήσει μια εκδοχή του Batman που παντρεύει την κλασική ηρωική φιγούρα με τη σκληρότητα και τον κυνισμό που απαιτεί η σύγχρονη εποχή. Δεν προσπάθησε να αναπαράγει την ψυχολογική ένταση του Christian Bale ή τη θεατρικότητα του Michael Keaton· επέλεξε να δώσει έναν Batman που κουβαλάει κάθε ουλή του παρελθόντος του, χωρίς να έχει χάσει εντελώς την ελπίδα.
Ήταν μια εκδοχή που τόλμησε να δείξει τον ήρωα ως άνθρωπο.
Σήμερα, με τον Robert Pattinson να έχει αναλάβει τον ρόλο σε μια διαφορετική, αυτόνομη κινηματογραφική πορεία και τον Batman του Affleck να έχει αποχαιρετήσει επίσημα το DCEU, η θέση του στην ιστορία του χαρακτήρα παραμένει ιδιαίτερη. Ήταν μια εκδοχή που τόλμησε να δείξει τον ήρωα ως άνθρωπο που μπορεί να λυγίσει αλλά συνεχίζει να παλεύει, όχι γιατί πιστεύει πως θα νικήσει, αλλά επειδή δεν ξέρει άλλο δρόμο.
Η ιστορία του Batfleck αποδεικνύει ότι, ακόμη και στον κορεσμένο κόσμο των υπερηρωικών ταινιών, υπάρχει χώρος για εκδοχές που προκαλούν συζήτηση, αλλά κερδίζουν τον σεβασμό με την πάροδο του χρόνου. Και ίσως, αυτό να είναι τελικά η πιο αυθεντική μορφή ηρωισμού: να σταθείς όρθιος, ακόμη κι όταν ξέρεις ότι η μάχη δεν τελειώνει ποτέ.
