Μπορεί το 1998 να ήμουν μόλις οχτώ κι οι αναμνήσεις μου να συνοψίζονται στο Μουντιάλ που βλέπαμε με τον αδερφό μου και στα παιχνίδια που παίζαμε με τα παιδιά στον πεζόδρομο της γειτονιάς μου, όμως, ευτυχώς υπάρχει την Google να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε πως το 1998 ήταν μια χρονιά που έγιναν πράγματα.
Μιλώντας για την Google, τότε περίπου γεννιόταν, το Sex and The City κατέκλεισε τις τηλεοπτικές οθόνες μιλώντας με τον πιο ατσούμπαλο και στερεοτυπικό τρόπο για τη γυναικεία χειραφέτηση. Ο Τιτανικός πήρε ένα σκασμό Όσκαρ (unlike Leonardo Di Caprio), βγήκαν το The Truman Show και το American History X, κι από μουσικές κυκλοφορίες δεν είχαμε και λίγες. Britney Spears, debut album. “Californication” από Red Hot Chili Peppers. “OK Computer” από Radiohead. Το “Be Here Now” των Oasis. Και οι Placebo κυκλοφόρησαν το “Without You I’m Nothing“.
Για την ακρίβεια, οι Placebo έβαλαν στο Without You I’m Nothing ό,τι είχαν και δεν είχαν και άλλαξαν σελίδα όχι μόνο στην καριέρα τους, αλλά και σε ολόκληρη τη βρετανική εναλλακτική μουσική. Παρά το ότι είχαν γνωρίσει ήδη επιτυχία με το ομώνυμο ντεμπούτο τους το 1996, η συνέχεια που γράφτηκε με το Without You I’m Nothing ήταν πρακτικά αυτή που τους δικαίωσε. Όχι μόνο τους ίδιους ως μουσικούς, αλλά ολόκληρο τον κόσμο που αντιπροσώπευαν. Από ένα studio με σπασμένο παράθυρο, τα outsiders με την «περίεργη» ανδρόγυνη εμφάνιση, έσπασαν τα στερεότυπα για το τί θέλουν τα κορίτσια και τα αγόρια.
Για την ακρίβεια, οι Placebo έβαλαν στο Without You I’m Nothing ό,τι είχαν και δεν είχαν και άλλαξαν σελίδα όχι μόνο στην καριέρα τους, αλλά και σε ολόκληρη τη βρετανική εναλλακτική μουσική
Οι Placebo επαναπροσδιόρησαν ή – πιο σωστά- επί της ουσίας δημιουργήσαν ένα νέο μουσικό και αισθητικό τοπίο για την Αγγλία του τέλους της δεκαετίας του ’90, αλλάζοντας παράλληλα και την αντίληψη περί των rock stars. Η επιτυχία και η αποδοχή πλέον δεν ήταν «προνόμια» της καθαρά straight εικόνας και των στιβαρών φωνών, της αψεγάδιαστης εμφάνισης και του glamorous παρουσιαστικού, ενώ η ευαλωτότητα εκφράστηκε με τον πλέον εκκωφαντικό και cool τρόπο.
Σε αυτό το σημείο να ρωτήσω: είχες συνειδητοποιήσει ότι τα “Pure Morning”, “Without You I’m Nothing”, “Every You Every Me”, “My Sweet Prince”, “You Don’t Care About Us” και το “The Crawl” είναι ΟΛΑ στο ίδιο album; Γιατί εγώ κάπου στην πορεία των χρόνων το ξέχασα, κι ομολογώ πως εντυπωσιάστηκα, ενώ μου γινόταν ξεκάθαρο πλέον, ότι ναι, μιλάμε για ένα από τα πλέον επιδραστικά album των τελευταίων δύο δεκαετιών.
Οι Placebo μίλησαν και ο κόσμος άκουσε. Το Without You I’m Nothing ήταν μια δυναμική εξέλιξη στον ήχο τους και έγινε διεθνής επιτυχία, φτάνοντας στο Νο. 7 των βρετανικών charts και στο Top 20 σε τέσσερις χώρες. Με την πολυεπίπεδη παραγωγή του Steve Osborne, εκτός του καθιερωμένου τους προτύπου, και με πιο βαριά, ογκώδη μουσική, το άλμπουμ άνοιγει με το “Pure Morning”, το οποίο έγινε το πιο επιτυχημένο single των Placebo στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και το πιο επιτυχημένο single τους στις ΗΠΑ, μπαίνοντας στο Top 20 της αχανούς αυτής αγοράς.
Οι Placebo μίλησαν και ο κόσμος άκουσε. Το Without You I'm Nothing ήταν μια δυναμική εξέλιξη στον ήχο τους και έγινε διεθνής επιτυχία
Αντικειμενικά, ήταν ένα album τομή. Όχι μόνο για τη Βρετανία, αλλά για τη διεθνή alternative σκηνή. Σε μια εποχή, που η ροκ μουσική αναζητούσε μια νέα κατεύθυνση και μια νέα πνοή, οι Placebo έφεραν καινοτομία στη σύνθεση, στη στιχουργική, στην εκφορά του λόγου. Πράγματι, η ένρινη φωνή του χαρισματικού και αμφιλεγόμενου Brian Molko είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της μουσικής των Placebo. Στο WYIN, ένα βαθιά προσωπικό και εξομολογητικό album, πρωταγωνίστησε καλύπτοντας ένα συναισθηματικό εύρος που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αποδοχή που είχε το album, ως μία συλλογή τραγουδιών που «μίλησε» στην καρδιά των ακροατών και κέρδισε την αγάπη τους.
Στο Without You I’m Nothing, με επιμελώς παράφωνες κιθάρες, μεταξύ μονότονων loops και catchy riffs. Mεταξύ δράματος, θυμού και κατατονίας, αλλά και πιο χορευτικής διάθεσής, οι Placebo -κυρίως ο Brian Molko– κάνουν μια κατάθεση ψυχής μιλώντας για τις φιλίες και τα στηρίγματά τους, τα αποτυχημένα ή και καταστροφικά ρομάντζα τους με ανθρώπους και ουσίες, ακόμα και για περιβαλλοντικές τους ανησυχίες συναρτήσει των προβληματισμών τους ως προς τη θρησκεία. Και όλα αυτά τοποθετημένα σε τραγούδια που αναδείχθηκαν σε ύμνους για τους τότε εφήβους, που είχαν βαρεθεί το britpop και την υπάρχουσα ποπ κουλτούρα, ήταν σεξουαλικά ανήσυχοι και βαριούνταν ανελέητα.
Πράγματι, η ένρινη φωνή του χαρισματικού και αμφιλεγόμενου Brian Molko είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της μουσικής των Placebo
Για να αντιληφθούμε πλήρως, όχι μόνο το μέγεθος της επιτυχίας και της αποδοχής του album, αλλά και τη συμβολή του στην υπό διαμόρφωση κουλτούρα της εποχής, ας θυμηθούμε ότι το “Every You Every Me” είναι το κομμάτι που «ανοίγει» το Cruel Intentions. Και όλα τα 80s και 90s kids ξέρουμε το Cruel Intentions. ΠΕΡΑΝ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ, ήταν και η ταινία που απογείωσε ή μας έμαθε το “Bitter Sweet Symphony” των The Verve.
Στο Without You I’m Nothing οι Placebo είναι άψογοι. Τόσο που τραβούν για ακόμη μια φορά το ενδιαφέρον του David Bowie (μετά το 1995 οπότε και άνοιγαν την Outsider Tour του), πράγμα που τους βάζει στο radar πολλών έως τότε αμφισβητιών τους και εν γένει σκεπτικιστών. Και δεν είναι απλά ότι τραβούν το ενδιαφέρον του. Επικοινωνεί μαζί τους και τους ανακοινώνει πως έχει γοητευτεί τόσο από το ομώνυμο τραγούδι, που είτε θα κάνει δικό του cover είτε θα το πουν μαζί!
Στο Without You I’m Nothing οι Placebo είναι άψογοι. Τόσο που τραβούν για ακόμη μια φορά το ενδιαφέρον του David Bowie
Και έγραψαν ένα επικό ντουέτο, με τόσο συναίσθημα που σε κάνει να νιώθεις μοναξιά, ακόμα κι αν δε τη βιώνεις. Kαι πόνο. Και απογοήτευση. Kαι λες και μόλις χώρισες.
Έχοντας όλα τα παραπάνω στο μυαλό, προσπαθούσα να σκεφτώ το πώς θα χαρακτήριζα τελικά το Without You I’m Nothing. Σκοτεινό, βαθιά προσωπικό, εξομολογητικό – όλα αυτά έχουν ξαναγραφτεί. Κι εγώ τα ξανάγραψα πιο πάνω βασικά. Γυρίζω πίσω στις σκέψεις της εφηβείας μου, όταν το πρωτοάκουσα: loud and proud. Όπως και όλη η μουσική των Placebo. Όπως ένα αγορίστικο μάτι που με αυτοπεποίθηση βάφτηκε με μολύβι, όπως ένα κοριτσίστικο κεφάλι που με καρδιοχτύπι ξύρισε τα θελκτικά του μαλλιά. Τι θα ήμασταν εξ’ άλλου αν δεν ήμασταν οι εαυτοί μας; Τολμηρά και αμετανόητα; Η απάντηση είναι τίποτα.
Κάθε γενιά χρειάζεται τους Placebo της, δε νομίζεις;