Το The Fugitive είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές ταινίες καταδίωξης των 90s, βασισμένη σε μια παλιά τηλεοπτική σειρά. Η επιτυχία της οφείλεται σε πολλούς παράγοντες: το στιβαρό σενάριο, το ρεαλιστικό αστικό τοπίο, η ερμηνεία του Harrison Ford ως γιατρού που προσπαθεί να αποδείξει την αθωότητά του. Όμως, ο χαρακτήρας που έκλεψε τις εντυπώσεις δεν ήταν ο Kimble. Ήταν ο άνθρωπος που τον κυνηγούσε: ο Sam Gerard.
Δεν είναι ανταγωνιστής με σκοτεινά κίνητρα. Είναι επαγγελματίας.
Ο Tommy Lee Jones υποδύεται τον αρχηγό μιας ομάδας U.S. Marshals που αναλαμβάνουν την καταδίωξη του δραπέτη. Στην πρώτη τους συνάντηση, όταν ο Kimble του φωνάζει “I didn’t kill my wife!”, ο Gerard απαντά ψυχρά: “I don’t care.” Αυτή η ατάκα συνοψίζει όλο τον χαρακτήρα. Δεν λειτουργεί με συναίσθημα. Δεν τον ενδιαφέρει αν ο Kimble είναι ένοχος ή αθώος. Ο ρόλος του είναι να εκτελέσει την εντολή. Κι αυτό τον κάνει αμέσως ακαταμάχητο.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η ταινία δεν παρουσιάζει τον Gerard ως κακό. Δεν είναι ανταγωνιστής με σκοτεινά κίνητρα. Είναι επαγγελματίας. Το μόνο που τον απασχολεί είναι να φέρει εις πέρας την αποστολή του. Κι όμως, αυτή η απουσία συναισθηματικής εμπλοκής κάνει τον χαρακτήρα πιο μυστηριώδη. Ο θεατής τον παρακολουθεί με περιέργεια. Ποιος είναι; Πώς σκέφτεται; Γιατί μοιάζει τόσο σίγουρος, σχεδόν άκαμπτος, και ταυτόχρονα τόσο αποτελεσματικός;
Ο σκηνοθέτης Andrew Davis δίνει χώρο στον Jones να χτίσει την παρουσία του χωρίς υπερβολή. Ο Gerard δεν χρειάζεται κραυγές ή εντυπωσιακές σκηνές. Κινείται μεθοδικά, ακριβώς όπως οι έρευνές του. Η γλώσσα του σώματός του είναι κλειστή. Το βλέμμα του αναλυτικό. Οι ατάκες του σύντομες και στοχευμένες. Η ομάδα του τον σέβεται και τον ακολουθεί χωρίς αμφιβολίες. Ο θεατής αρχίζει να τον εμπιστεύεται κι αυτός.
Ο Tommy Lee Jones απέσπασε το Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου για αυτή την ερμηνεία.
Η στροφή του χαρακτήρα έρχεται σταδιακά. Ο Gerard δεν αλλάζει απότομα στάση. Παραμένει προσηλωμένος στον ρόλο του. Όμως, όταν αρχίζει να βλέπει τα κενά στην υπόθεση, μετατρέπει την αντικειμενικότητά του σε εργαλείο δικαιοσύνης. Δεν υποστηρίζει τον Kimble συναισθηματικά. Τον ακολουθεί επειδή οδηγείται στην αλήθεια. Αυτό είναι ίσως το πιο έξυπνο κομμάτι της ταινίας: ο χαρακτήρας του Gerard δεν λυγίζει. Απλώς αλλάζει κατεύθυνση με τον ίδιο επαγγελματισμό.
Ο Tommy Lee Jones απέσπασε το Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου για αυτή την ερμηνεία. Δεν το έκανε με υπερβολές. Το έκανε με ακρίβεια, ρυθμό και εσωτερική ένταση. Ο Gerard έγινε τόσο δημοφιλής που απέκτησε δική του ταινία – το U.S. Marshals (1998). Παρότι το spin-off δεν έφτασε το επίπεδο του The Fugitive, αποδεικνύει τη δυναμική του χαρακτήρα. Ο κόσμος ήθελε να δει περισσότερα από εκείνον, όχι από τον Kimble.
Η επιτυχία του ρόλου οφείλεται και στη σεναριακή δομή. Ο Gerard δεν χρειάζεται να είναι κεντρικός για να καθορίζει τη δράση. Κάθε φορά που εμφανίζεται, αλλάζει τον ρυθμό της ταινίας. Δεν επιβάλλεται με δράση, αλλά με παρουσία. Το βλέμμα του, οι διαταγές του, η αποφασιστικότητα του, δίνουν άλλο βάρος στη σκηνή. Κάθε του εμφάνιση αυξάνει την ένταση χωρίς φωνές ή εφέ.
Η ταινία The Fugitive έχει πολλά θετικά. Όμως χωρίς τον Tommy Lee Jones, δεν θα είχε αυτή τη σπάνια ισορροπία.
Αυτό που κάνει τον χαρακτήρα διαχρονικό είναι η απόλυτη συγκέντρωση στον στόχο. Ο Gerard δεν αναζητά δικαιολογίες. Δεν μπλέκεται σε ηθικά διλήμματα. Δεν εξανθρωπίζεται υπερβολικά. Είναι άνθρωπος του καθήκοντος. Όμως ακριβώς αυτό τον καθιστά πιο αυθεντικό. Δεν είναι καλός ή κακός. Είναι επαγγελματίας. Και αυτό αρκεί για να καθηλώσει.
Η ταινία The Fugitive έχει πολλά θετικά. Όμως χωρίς τον Tommy Lee Jones, δεν θα είχε αυτή τη σπάνια ισορροπία. Ένας πρωταγωνιστής που προσπαθεί να αποδείξει την αθωότητά του χρειάζεται έναν καταδιώκτη που λειτουργεί με ακρίβεια, όχι μίσος. Και η παρουσία του Gerard δίνει στην ταινία βάθος. Όχι γιατί του δόθηκε πολύς χρόνος. Αλλά γιατί κάθε του λεπτό είναι μετρημένο, κοφτό, απαραίτητο.
