Το “Chaos A.D.” των Sepultura, που κυκλοφόρησε το 1993, σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στον ήχο και το θεματικό περιεχόμενο του συγκροτήματος. Οι Sepultura χρησιμοποίησαν το “Chaos A.D.” για να ασχοληθούν με τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα που επηρέαζαν τη Βραζιλία και τον κόσμο. Εγκατέλειψαν δηλαδη τα σκοτεινά και αποκαλυπτικά τοπία φαντασίας των προηγούμενων άλμπουμ τους. Ο δίσκος αποτελεί ορόσημο για το metal. Συνδυάζει με μοναδικό τρόπο τον επιθετικό ήχο με τολμηρά μηνύματα. Μηνύματα κατά του ρατσισμού και της αποικιοκρατίας. Έτσι, με θλίψη συνειδητοποιεί κανείς, ότι παραμένει επίκαιρο ακόμη και σήμερα.
Πριν από το “Chaos A.D.”, οι Sepultura είχαν ήδη κάνει εντύπωση στην παγκόσμια metal σκηνή. Το τρίτο τους άλμπουμ, ”Beneath The Remains” (1989), παρουσίασε έναν βίαιο συνδυασμό thrash και death metal. Με αυτό, απέκτησαν το αφοσιωμένο κοινό τους. Μαζί με το “Arise” (1991), που είχε παρόμοιο ύφος, εδραίωσαν τη φήμη της μπάντας. Ωστόσο, οι διεθνείς περιοδείες που ακολούθησαν το “Arise” άνοιξαν τα μάτια του συγκροτήματος στις κοινωνικές ανισότητες και τις πολιτικές αδικίες. Έτσι, πήραν την απόφαση να στραφούν σε πιο κοινωνικά θέματα.
Ο κιθαρίστας Andreas Kisser θυμάται πως οι περιοδείες εκτός Βραζιλίας τούς έκαναν να δουν τη χώρα τους από μια νέα οπτική γωνία. «Αντί να δημιουργούμε φανταστικούς κόσμους, έπρεπε να απεικονίσουμε την κοινωνική αναταραχή στη Βραζιλία», λέει. Αυτή η νέα προοπτική ήταν καθοριστική για τη διαμόρφωση του “Chaos A.D.”.
Το “Chaos A.D.” αποτελεί μια τολμηρή απόκλιση από την προηγούμενη δουλειά των Sepultura. Ενώ τα προηγούμενα άλμπουμ τους είχαν έντονες επιρροές από το thrash και το death metal, το “Chaos A.D.” ενσωματώνει στοιχεία από punk, hardcore και παραδοσιακή βραζιλιάνικη μουσική. Αυτή η συγχώνευση δημιούργησε έναν μοναδικό ήχο που έκανε τους Sepultura να ξεχωρίζουν. Συνέβαλε δε τα μέγιστα ώστε να γίνουν το μεγαθήριο που γνωρίζουμε σήμερα.
Οι Sepultura χρησιμοποίησαν τη μουσική τους για να καταδικάσουν τη βιαιότητα των στρατιωτικών και αστυνομικών δυνάμεων
Μία από τις βασικές αλλαγές στο “Chaos A.D.” ήταν η χρήση χαμηλότερων κουρδισμάτων και ρυθμών προσανατολισμένων στο groove. Κάπως έτσι, ο δίσκος απέκτησε μια πιο βαριά και πρωτόγονη αίσθηση. Το drumming του Igor Cavalera, επηρεασμένο από τους ρυθμούς Batucada της σάμπα, φέρνει μια έντονη ενέργεια, ιδιαίτερα εμφανή σε τραγούδια όπως τα “Refuse/Resist” και “Territory”. Αυτά τα κομμάτια συνδυάζουν την επιθετικότητα του thrash metal με πολυρυθμικό drumming, δημιουργώντας έναν άγριο, βραζιλιάνικο ήχο.
Το “Refuse/Resist”, το εναρκτήριο κομμάτι του άλμπουμ, σε παίρνει από τα μούτρα. Δίνει τον τόνο με την αδυσώπητη ενέργειά του και τους πολιτικούς στίχους του. Το καταιγιστικό drumming του Cavalera, μαζί με τα σκληρά φωνητικά του Max Cavalera, παραδίδουν ένα ισχυρό μήνυμα αντίστασης ενάντια στην καταπίεση. Οι στίχοι αναφέρονται στη διαβόητη σφαγή του Carandiru, όπου η αστυνομία σκότωσε 111 κρατούμενους στη φυλακή του Σάο Πάολο. Με αναφορά σε αυτό το σημαντικό γεγονός, οι Sepultura χρησιμοποίησαν τη μουσική τους για να καταδικάσουν τη βιαιότητα των στρατιωτικών και αστυνομικών δυνάμεων, καθιστώντας το “Refuse/Resist” έναν παγκόσμιο ύμνο κατά της κρατικής βίας.
Ενώ το “Chaos A.D.” ασχολείται με παγκόσμια ζητήματα καταπίεσης και αντίστασης, αντικατοπτρίζει επίσης μια βαθιά σύνδεση με τις βραζιλιάνικες ρίζες των Sepultura. Το “Kaiowas”, το πέμπτο κομμάτι του άλμπουμ, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πρόκειται για ένα ορχηστρικό κομμάτι, αφιερωμένο στους Guarani-Kaiowá, μια φυλή ιθαγενών στη Βραζιλία, που αγωνίζεται ενάντια στον εκτοπισμό και την πολιτιστική εξάλειψη. Ηχογραφημένο στο Chepstow Castle στην Ουαλία, το τραγούδι συνδυάζει ακουστικές κιθάρες με παραδοσιακά βραζιλιάνικα κρουστά, δημιουργώντας ένα όμορφο κομμάτι που τονίζει την πολιτιστική κληρονομιά του συγκροτήματος.
Το “Chaos A.D.” δεν ήταν μόνο μια μουσική αλλαγή για τους Sepultura· ήταν και μια σημαντική στιγμή για το metal γενικά
Το “Territory”, ένα άλλο σημαντικό κομμάτι, αντιμετωπίζει τη χρήση της ξενοφοβίας και του μίσους από τις κυβερνήσεις για να δικαιολογήσουν τη βία και τις διακρίσεις. Tο μουσικό βίντεο απεικονίζει την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, αλλά οι στίχοι είναι αρκετά ευρείς ώστε να εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση όπου τα σύνορα και οι πολιτισμικές διαφορές χρησιμοποιούνται για πολιτικό όφελος. Αυτή η οικουμενικότητα καθιστά το “Territory” έναν ύμνο ενάντια στον εθνικισμό και τον ρατσισμό.
Το “Chaos A.D.” δεν ήταν μόνο μια μουσική αλλαγή για τους Sepultura· ήταν και μια σημαντική στιγμή για το metal γενικά. Σε μια εποχή που το grunge κυριαρχούσε και η ακραία μουσική ήταν κυρίως underground, η συγχώνευση του metal με punk, hardcore και βραζιλιάνικα στοιχεία από τους Sepultura ήταν πρωτοποριακή. Αυτό το άλμπουμ άνοιξε τον δρόμο σε άλλες μπάντες να πειραματιστούν με νέους ήχους και θέματα, δείχνοντας ότι το metal μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από γρήγορα riffs και επιθετικά φωνητικά.
Η επίδραση του άλμπουμ ενισχύθηκε από συνεργασίες με σημαντικές προσωπικότητες της punk σκηνής, όπως ο Jello Biafra των Dead Kennedys, που έγραψε τους στίχους του “Biotech Is Godzilla”. Το κομμάτι αυτό κριτικάρει τη χρήση της βιοτεχνολογίας και την ανήθικη συμπεριφορά των εταιρειών, δείχνοντας την προθυμία των Sepultura να αντιμετωπίσουν σύγχρονα ζητήματα. Τέτοιες συνεργασίες και θεματικές επιλογές έδειξαν ότι το metal μπορεί να είναι πλατφόρμα για σοβαρό κοινωνικό σχολιασμό, αμφισβητώντας την άποψη ότι το είδος είναι μόνο για διασκέδαση ή εκτόνωση.
Με την κυκλοφορία του, το “Chaos A.D.” έτυχε ευρείας αποδοχής για τον καινοτόμο ήχο και τα ισχυρά μηνύματά του. Τα singles του άλμπουμ, όπως τα “Refuse/Resist”, “Territory” και “Slave New World”, έλαβαν σημαντικό airplay στο MTV, συστήνοντας τους Sepultura σε ένα ευρύτερο κοινό. Οι ζωντανές εμφανίσεις τους, ειδικά στην περιοδεία “Chaos A.D.”, εδραίωσαν τη φήμη τους ως ένα από τα πιο δυναμικά live συγκροτήματα στον κόσμο του metal.
Τα μηνύματα του “Chaos A.D.”, δυστυχώς, παραμένουν επίκαιρα και ισχυρά
Το άλμπουμ συνέβαλε επίσης στη διαμόρφωση του ήχου που θα χαρακτηρίσει το συγκρότημα στα επόμενα έργα του, ιδιαίτερα στο “Roots” (1996), το οποίο συνεχίζει την εξερεύνηση της βραζιλιάνικης κουλτούρας και της πολιτικής διαμαρτυρίας. Πολλές σύγχρονες metal μπάντες, από τους Gojira μέχρι τους Lamb of God, έχουν αναφέρει το “Chaos A.D.” ως επιρροή, αναγνωρίζοντας τη συνεισφορά του στην εξέλιξη του ήχου και των θεμάτων στο είδος.
Το “Chaos A.D.” των Sepultura παραμένει ένα από τα πιο σημαντικά και επιδραστικά άλμπουμ στην ιστορία του metal. Σπάζοντας τα όρια του είδους και ενσωματώνοντας ποικίλα ηχητικά στοιχεία και πολιτιστικές αναφορές, το άλμπουμ αυτό όχι μόνο άλλαξε την πορεία των Sepultura αλλά και διεύρυνε τον ορίζοντα του metal, ενισχύοντας την αντίληψη του είδους ως μέσου για κοινωνική και πολιτική αλλαγή. Σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά την κυκλοφορία του, το “Chaos A.D.” παραμένει επίκαιρο και ισχυρό, αποδεικνύοντας τη διαχρονική του αξία.
