Η έμπνευση δεν είναι ποτέ απόλυτα ελεγχόμενη διαδικασία. Όπως είχε πει κάποτε ο Win Butler των Arcade Fire, η σύνθεση βασίζεται σε στιγμές έμπνευσης που δύσκολα προγραμματίζονται. Συχνά η ανάγκη να γραφτεί ένα τραγούδι προκύπτει από προσωπικά βιώματα, αλλά υπάρχουν φορές που η πραγματικότητα σπρώχνει τη δημιουργικότητα προς μια διαφορετική κατεύθυνση. Οι μουσικοί, όπως όλοι μας, ζουν μέσα στον κόσμο και επηρεάζονται από όσα συμβαίνουν γύρω τους. Κάποιες φορές αυτά τα γεγονότα είναι τόσο έντονα, που μετατρέπονται σε μελωδίες και στίχους. Από τραγωδίες και εγκλήματα μέχρι ηρωισμούς και κοινωνικά σχόλια, τα παρακάτω δέκα κομμάτια βασισμένα σε πραγματικά γεγονότα αποδεικνύουν πως η ζωή συχνά γράφει τα πιο δυνατά τραγούδια.
Bob Dylan: Hurricane (1975)
Από τα πιο πολιτικά φορτισμένα κομμάτια της καριέρας του Dylan, το “Hurricane” αφηγείται την υπόθεση του Rubin “Hurricane” Carter, του μποξέρ που καταδικάστηκε για τριπλό φόνο το 1966 με αμφισβητούμενα στοιχεία. Μέσα από στίχους που θυμίζουν δημοσιογραφική αφήγηση, ο Dylan κατηγορεί ανοιχτά την αστυνομία και το δικαστικό σύστημα για ρατσισμό και προκατάληψη. Το τραγούδι, που ξετυλίγεται σαν δικαστικό δράμα, συνέβαλε στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την υπόθεση, με αποτέλεσμα την αποφυλάκιση του Carter το 1985. Είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα για το πώς τα τραγούδια βασισμένα σε αληθινά γεγονότα μπορούν να επηρεάσουν τη δημόσια συνείδηση.
David Bowie: Valentine’s Day (2013)
Ο Bowie δεν αναφερόταν εδώ στη γιορτή των ερωτευμένων. Το κομμάτι μιλά για το μακελειό στο Virginia Tech το 2007 και, εμμέσως, για τη διαχρονική σχέση της Αμερικής με τα όπλα. Αντλώντας εικόνες από τη σφαγή του 1929 στο Σικάγο μέχρι τα σύγχρονα σχολικά εγκλήματα, ο Bowie εξετάζει τη σκοτεινή ψυχολογία πίσω από τον οπλισμένο δράστη. Όπως είχε πει ο παραγωγός του Tony Visconti, το τραγούδι είναι “τρομακτικό” γιατί κοιτάζει κατευθείαν μέσα στο μυαλό ενός δολοφόνου.
U2: Sunday Bloody Sunday (1983)
Το εμβληματικό κομμάτι των U2 γράφτηκε ως αντίδραση στη “Ματωμένη Κυριακή” του 1972 στο Derry, όταν δεκατέσσερις άοπλοι διαδηλωτές σκοτώθηκαν από Βρετανούς στρατιώτες. Αντί για κραυγή μίσους, το τραγούδι μετατρέπει τη φρίκη σε μήνυμα ειρήνης, με τον Bono να τραγουδά “How long must we sing this song?” πάνω σε ένα στρατιωτικό ρυθμό που θυμίζει πορεία. Και τελικά, η ειλικρίνεια του κομματιού και η έντασή του το μετέτρεψαν σύμβολο.
Pearl Jam: Jeremy (1991)
Ένα από τα πιο διάσημα κομμάτια βασισμένα σε αληθινά γεγονότα. Ο Jeremy Wade Delle αυτοκτόνησε μπροστά στους συμμαθητές του το 1991, και ο Eddie Vedder έγραψε ένα τραγούδι για να καταγγείλει τη βία και την απομόνωση που οδηγούν τέτοιες πράξεις. Οι στίχοι “Clearly I remember / Pickin’ on the boy” δίνουν φωνή σε έναν νέο που δεν βρήκε στήριξη. Παρά την πικρία της οικογένειας του Delle για τη δημοσιότητα, το κομμάτι άνοιξε έναν αναγκαίο διάλογο για την ψυχική υγεία των εφήβων.
Deep Purple: Smoke on the Water (1972)
Πίσω από το riff που έμαθαν γενιές κιθαριστών κρύβεται μια ιστορία αληθινής καταστροφής. Τον Δεκέμβριο του 1971, οι Deep Purple βρέθηκαν στο Μοντρέ της Ελβετίας για να ηχογραφήσουν ένα νέο άλμπουμ. Την ημέρα της συναυλίας του Frank Zappa στο καζίνο, ένας θεατής άναψε φωτοβολίδα μέσα στην αίθουσα, προκαλώντας μια πυρκαγιά που κατέστρεψε το κτίριο ολοσχερώς. Οι Purple παρακολούθησαν τον καπνό να απλώνεται πάνω από τη λίμνη της Γενεύης και εμπνεύστηκαν τον τίτλο “Smoke on the Water”. Ίσως το πιο διάσημο από όλα τα τραγούδια βασισμένα σε αληθινά γεγονότα στην ιστορία του hard rock.
The Cranberries: Zombie (1994)
Η Dolores O’Riordan έγραψε το “Zombie” μετά τη βομβιστική επίθεση του IRA στο Warrington της Αγγλίας το 1993, που σκότωσε δύο μικρά αγόρια. Η οργή και η θλίψη της μετατράπηκαν σε μια κραυγή ενάντια στη βία της σύγκρουσης στη Βόρεια Ιρλανδία. Με το χαρακτηριστικό της φωνητικό τρέμουλο και την επαναλαμβανόμενη φράση “In your head”, η O’Riordan κατήγγειλε τον φαύλο κύκλο εκδίκησης που στοιχειώνει γενιές. Το τραγούδι έγινε τεράστια επιτυχία και παραμένει μια από τις πιο δυνατές πολιτικές δηλώσεις που προήλθαν ποτέ από alternative μπάντα.
PJ Harvey: All and Everyone (2011)
Για το άλμπουμ “Let England Shake”, η PJ Harvey μελέτησε επί χρόνια τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ειδικά τη μάχη της Καλλίπολης το 1915. Το “All and Everyone” συνοψίζει με ρεαλισμό και ευαισθησία τη φρίκη των μαχών και την αδυσώπητη σπατάλη ανθρώπινων ζωών. Η Harvey είχε δηλώσει πως διάβασε δεκάδες βιβλία για να κατανοήσει τη βία, τη φιλοσοφία του πολέμου και τον τρόπο που η Αγγλία διαχειρίστηκε το παρελθόν της. Το αποτέλεσμα ήταν ένα από τα πιο ιστορικά τεκμηριωμένα τραγούδια της δεκαετίας.
The Boomtown Rats: I Don’t Like Mondays (1979)
Η μελωδία είναι εύθυμη, αλλά η ιστορία πίσω της σοκάρει. Το τραγούδι γράφτηκε μετά τη σχολική επίθεση της Brenda Spencer, που πυροβόλησε από το σπίτι της σκοτώνοντας δύο άτομα και τραυματίζοντας οκτώ μαθητές. Όταν τη ρώτησαν γιατί το έκανε, απάντησε “I don’t like Mondays”. Ο Bob Geldof, συγκλονισμένος, έγραψε το κομμάτι ως σχόλιο στη βία χωρίς νόημα, μια φράση που από τότε έγινε συνώνυμη του παραλογισμού.
The Beatles: A Day in the Life (1967)
Ένα από τα πιο περίπλοκα τραγούδια των Beatles, εμπνευσμένο από αποκόμματα εφημερίδων. Ο John Lennon άντλησε στοιχεία από ένα άρθρο για το τροχαίο του Tara Browne, κληρονόμου της Guinness, που σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Οι στίχοι για “4,000 holes in Blackburn, Lancashire” προέρχονται επίσης από πραγματικό ρεπορτάζ. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ψυχεδελικό collage ειδήσεων, όπου το ασήμαντο και το τραγικό συνυπάρχουν όπως και στη ζωή.
Don McLean: American Pie (1971)
Το τραγούδι που καθόρισε μια ολόκληρη εποχή. Ο Don McLean έγραψε το “American Pie” ως φόρο τιμής στον Buddy Holly, τον Ritchie Valens και τον Big Bopper, που σκοτώθηκαν σε αεροπορικό δυστύχημα το 1959, τη “μέρα που πέθανε η μουσική”. Με διάρκεια σχεδόν εννέα λεπτών, το τραγούδι εξερευνά τη δεκαετία του ’60, τη δολοφονία του JFK, τον Manson Family και τη χαμένη αθωότητα της Αμερικής.
