Η μουσική δεν εξελίσσεται με κάποια πεπατημένη μέθοδο. Επομένως είναι δύσκολο να προσωποιήσουμε τον δημιουργό κάποιου ιδιώματος. Έτσι και το rock & roll, δεν κατέστη ποτέ σαφές ποιος το εφηύρε ή ποιο ακριβώς ήταν το πρώτο τραγούδι του. Κάποιοι άνθρωποι θα πουν ότι ήταν το “Rocket 88” του Ike Turner ή μπορεί να αναφέρουν ακόμα και τη θρυλική Sister Rosetta Tharpe. Το καλύτερο πράγμα που μπορείς να κάνεις, όπως κάνει ο μελετητής Ed Ward στον πρώτο τόμο της Ιστορίας του Rock & Roll, είναι να πας πίσω και να εντοπίσεις όλους τους ανθρώπους που έκαναν αυτά τα περίεργα πράγματα, με την επιφύλαξη ότι δεν ήταν μια γραμμική ιστορία. Όμως, στον κόσμο του rock & roll τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, αφού όποτε φτάνει η κουβέντα στον Chuck Berry, μοιάζει και να τελειώνει εκεί.
Με μια χούφτα άλλους, στη δεκαετία του 1950, ο Chuck Berry βοήθησε να οριστεί αυτός ο τότε σύγχρονος τρόπος έκφρασης. Ενώ ο Elvis Presley έδωσε στο rock & roll τη λιβιδινική του εικόνα, ο Chuck Berry ήταν αυτός που καθόρισε την αφήγηση για μια γενιά. Πολύ πριν την έμφανιση του Bob Dylan, ο Berry συνέδεσε το κοινωνικό σχόλιο με τον ρυθμό και τη μουσική.
«Τραγουδούσε καλούς και έξυπνους στίχους. Μάλιστα το έκανε στη δεκαετία του ’50, όταν οι άλλοι τραγουδούσαν “Oh, baby, I love you so“», παρατήρησε κάποτε ο John Lennon. Ενώ ο ίδιος ο Chuck Berry είχε πει χαρακτηριστικά για τους στίχους του: «όλα όσα έγραψα δεν αφορούσαν εμένα, αλλά τους ανθρώπους που άκουγαν τη μουσική μου και ήθελαν να εκφραστούν μέσω αυτής».
Το “Johnny B. Goode” για παράδειγμα, είναι η ιστορία ενός χωριατόπαιδου που παίζει κιθάρα, του οποίου η μητέρα του τού λέει ότι θα γίνει αστέρι. Ήταν το τραγούδι-υπογραφή του Berry, η αρχετυπική αφήγηση για τους επίδοξους ροκάδες και από τις πιο εκστατικές ηχογραφήσεις στην ιστορία της μουσικής. Ο Berry δύσκολα μπορεί να συγκρατηθεί, καθώς οι στίχοι βιάζονται να βγουν (“Deep down Louisiana close to New Orleans/Way back up in the woods among the evergreens”) και ο καταιγισμός από κιθάρες, ντραμς και πλήκτρα ενισχύει κάθε κάλεσμα του “Go, Johnny Go!“.
Ο Johnny θα μπορούσε να είναι ένας κιθαρίστας. Η κιθάρα είναι το χαρακτηριστικό όργανο του rock & roll και ο Berry ο πρώτος της ήρωας. Ο ήχος του, ένα χωνευτήρι από country και rhythm ‘n blues, ενεργοποίησε τουλάχιστον μια γενιά μουσικών, ανάμεσά τους ο Keith Richards των Stones, ο οποίος κάποτε παραδέχτηκε ότι είχε “πάρει κάθε lick” από τον Berry, ο George Harrison των Beatles, ο Bruce Springsteen και ο Pete Townshend των Who.
Το τραγούδι εμπνεύστηκε εν μέρει από τον Johnnie Johnson, τον πιανίστα με τον οποίο ο Chuck Berry συνεργάστηκε σε πολλές του επιτυχίες. Ωστόσο, η ίδια ιστορία θα μπορούσε να μιλάει για τον ίδιο τον Berry, τον Elvis ή αμέτρητους άλλους. Ήταν μία από τις πρώτες παγκόσμιες επιτυχίες του και αρχικά ο στίχος “Where lived a country boy named Johnny B. Goode” ήταν “Where lived a black boy named Johnny B. Goode“. Όμως, ο Berry κλήθηκε να τον αλλάξει προκειμένου το κομμάτι να φτάσει στα ραδιοφώνα της χώρας, αλλά και αφήσει σε μουσικούς οποιουδήποτε χρώματος να φαντάζονται τους εαυτούς τους ως αστέρες.
Το “Roll Over Beethoven” ήταν ένας ύμνος στη δύναμη του rock που έγραψε ιστορία, ενώ το “Rock and Roll Music” ήταν ένας οδηγός για όλες τις μπάντες που ακολούθησαν (“It‘s got a back beat, you can‘t lose it”). Το “Back in the U.S.A.” ήταν ο φόρος τιμής ενός μαύρου στη χώρα του, σε μια εποχή που δεν υπήρχε καμία εγγύηση ότι ο Chuck Berry θα σερβιριζόταν στα drive-ins και τα γωνιακά καφέ που σύχναζε.
Αυτό το κρεσέντο επιτυχιών έμελλε να τελειώσει στις αρχές της δεκαετίας του 1960, όταν και του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για παραβίαση του νόμου Mann Act, ο οποίος απαγόρευε τη μεταφορά ανηλίκου πέρα από τα σύνορα της πολιτείας για “ανήθικους σκοπούς”. Έγιναν δύο δίκες: η πρώτη ήταν τόσο ρατσιστική που η ετυμηγορία για ενοχή ακυρώθηκε και η δεύτερη οδήγησε σε φυλάκιση, ενάμιση χρόνο από την τριετή ποινή. Ο Berry συνέχισε να ηχογραφεί μετά την αποφυλάκισή του, και η κληρονομιά του τιμήθηκε δεόντως από τους Beatles και τους Stones, αλλά οι μέρες που έκανε επιτυχίες είχαν ουσιαστικά τελειώσει.
Τη δεκαετία του 1960, τα μεγαλύτερα συγκροτήματα του κόσμου – οι Beatles, οι Beach Boys, οι Rolling Stones – ηχογράφησαν τραγούδια του Chuck Berry. «Αν προσπαθούσατε να δώσετε στο rock & roll ένα άλλο όνομα, θα μπορούσατε να το ονομάσετε “Τσακ Μπέρι”» είχε πει ο ο Τζον Λένον. Στη δεκαετία του 1970, τα παιδιά που αγόραζαν άλμπουμ από τόσο διαφορετικούς καλλιτέχνες όπως οι Electric Light Orchestra, ο Bob Seger και οι Sex Pistols θα είχαν ακούσει τραγούδια του Chuck Berry. Το 1978 η Linda Ronstadt είχε μια σημαντική επιτυχία με το “Back in the U.S.A.” του Berry. Φαινόταν ότι σχεδόν όλοι καταλάβαιναν το ρόλο του Berry στην αναδιαμόρφωση του κόσμου μας.
Το 1984, μάλιστα, έλαβε βραβείο Grammy για την προσφορά του στη μουσική, ενώ δύο χρόνια αργότερα, εισήλθε στο Rock and Roll Hall of Fame. Το πετράδι, όμως, στο στέμμα της δόξας του είναι άλλο και το είχε νωρίτερα. Συγκεκριμένα, όταν η NASA εκτόξευσε το μη επανδρωμένο Voyager I το 1977, στο σκάφος αποθηκεύτηκε ένα άλμπουμ που θα εξηγούσε στους εξωγήινους τη μουσική στη Γη. Το μοναδικό rock τραγούδι που περιλαμβανόταν ήταν το “Johnny B. Goode”.
