Ο René Laloux άρχισε να ασχολείται με την τέχνη του animation με παράδοξο τρόπο. Έχοντας σπουδάσει ζωγραφική, και μετά από κάποια χρόνια ενασχόλησης με την διαφήμιση, πιάνει δουλειά σε μια ψυχιατρική κλινική στην οποία αρχίζει να χρησιμοποιεί το animation ως ένα πειραματικό τρόπο ψυχοθεραπείας. Εκεί πραγματοποιεί και την πρώτη του ταινία μικρού μήκους, το Monkey’s Teeth / Les dents du singe (1961), το σενάριο της οποίας ήταν γραμμένο από ασθενείς της κλινικής.
Ο René Laloux χρησιμοποίησε το animation ως πειραματικό τρόπο ψυχοθεραπείας
Οι δύο μικρού μήκους που ακολούθησαν αποτέλεσαν συνεργασία με τον καλλιτέχνη Roland Topor συγγραφέα μεταξύ άλλων, του βιβλίου Le Locataire chimérique του 1964 στο οποίο είναι βασισμένο το The Tenant (1976) του Roman Polanski, έπαιξε τον ρόλο του Renfield στο remake του Nosferatu του Werner Herzog (1979) και είναι γνωστός στην Γαλλία για το σουρεαλιστικό του χιούμορ και τους παράδοξους κόσμους του. Μαζί με τον Topor ολοκλήρωσαν το 1974 και την πρώτη από τις τρεις μεγάλου μήκους ταινίες του Laloux το Fantastic Planet / La Planète sauvage.
Το Fantastic Planet είναι μια τόσο έντονη οπτικά ταινία που δύσκολα μπορεί κάποιος να ξεχάσει. Βασισμένος στη νουβέλα επιστημονικής φαντασίας “Oms en série” (Όμς στη σειρά, 1957) του Stefan Wul, ο Laloux μας μεταφέρει σε ένα πλανήτη στον οποίο οι άνθρωποι (Oms, λογοπαίγνιο από το γαλλικό homme, δηλαδή “άνθρωπος”) δεν αποτελούν το κυρίαρχο είδος αλλά έχουν τον ρόλο του κατοικίδιου η ακόμα χειρότερα αντιμετωπίζονται ως παράσιτα από τους γιγάντιους και διανοητικά ανώτερους Draag.
Με αυτό το concept η ταινία βρίσκει την ευκαιρία να θίξει με διαχρονικό τρόπο ζητήματα όπως ο ρατσισμός, η επιβολή εξουσίας και η κακομεταχείριση των ζώων. Το animation, αν και μινιμαλιστικό, καταφέρνει να μας ταξιδέψει σε έναν σκληρό αλλά ταυτόχρονα πανέμορφο κόσμο ο οποίος λειτουργεί με την δική του βιολογία και με τη δική του φυσική. Μέσα από τα μάτια του ήρωα εξερευνούμε και εμείς αυτό τον πλανήτη χωρίς να ξέρουμε ακριβός τους κανόνες του, και τον ακολουθούμε στην προσπάθειά του να καταλάβει το περιβάλλον μέσα στον οποίο γεννήθηκε. Και αυτό το περιβάλλον αποτελεί τον βασικό πρωταγωνιστή της ταινίας.
Το Fantastic Planet είναι μια τόσο έντονη οπτικά ταινία που δύσκολα μπορεί κάποιος να ξεχάσει
Ο πλανήτης του Fantastic Planet είναι ένα απειλητικός αλλά ταυτόχρονα πανέμορφος κόσμος στον οποίο πραγματικά δεν ξέρεις τι θα αντιμετωπίσεις στην επόμενη γωνία. Η ζωή εκεί λειτουργεί με δικούς τις νόμους και κανόνες, και το γοητευτικό που καταφέρνει να κάνει η ταινία είναι ότι αυτοί οι κανόνες, όσο περισσότερα μαθαίνεις για τον πλανήτη τόσο περισσότερο νόημα βγάζουν. Η οπτική γλώσσα της ταινίας βοηθάει τον θεατή να ταυτιστεί με τον ήρωα, να νιώθει και αυτός ότι θέλει να μάθει περισσότερα για τον κόσμο στον οποίο βρίσκετε, να καταλάβει την λογική του και να οργιστεί με τις αδικίες του.
Σε αυτό βοηθούν πολύ και οι παραλληλισμοί με κοινωνικοπολιτικά ζητήματα του δικού μας πλανήτη οι οποίοι αν και ξεκάθαροι δεν εμποδίζουν το μαγικό μας ταξίδι σε αυτόν τον άγνωστο πλανήτη προσγειώνοντας μας στην πεζότητα τις καθημερινότητάς μας. Αντιθέτως μας βοηθούν να μπούμε ακόμα πιο έντονα στην υποκειμενικότητα του ήρωά μας αλλά και να αναθεωρήσουμε το πόσο λανθασμένα δεδομένα έχουμε και εμείς σαν άνθρωποι τις σχέσεις του ανώτερου με το κατώτερο, του θεϊκού με το ανθρώπινο αλλά και τις σχέσεις του καταπιεστή με τον καταπιεζόμενο.
Ο Laloux, μετά από το Fantastic Planet έκανε άλλες δυο ταινίες μεγάλου μήκους οι οποίες και οι δυο ανήκουν στον είδος της επιστημονικής φαντασίας και αν και δεν είναι τόσο γνωστές θα τις κατέτασσα εύκολα στα αριστουργήματα του είδους, και είναι για μένα η καλύτερη κινηματογραφική απόδοση του κινήματος κόμικ επιστημονικής φαντασίας που άκμασαν στη Γαλλία τις δεκαετίες του 60′, 70′ και 80′.
Ο Laloux, μετά από το Fantastic Planet έκανε άλλες δυο ταινίες μεγάλου μήκους οι οποίες και οι δυο ανήκουν στον είδος της επιστημονικής φαντασίας
Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Time Masters / Les maîtres du temps (1982) βασισμένη και αυτή σε νουβέλα του Stefan Wul (L’Orphelin de Perdide, 1958), αποτελεί συνεργασία με τον μεγάλο Γάλλο κομίστα Mœbius, και η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του Gandahar (1987) βασισμένη σε νουβέλα του Jean-Pierre Andrevon (Les Hommes-machines contre Gandahar, 1969) αποτελεί συνεργασία με τον Γάλλο κομίστα Caza. Μετά το Gandahar ο Laloux πραγματοποίησε άλλες δύο μικρού μήκους ταινίες, το Comment Wang-Fo fut sauvé, 1987 και το La prisonnière 1988.
Το Midnight Express προβάλει το La planète sauvage στη Ριβιέρα, την Παρασκευή 21 Ιουλίου 2023. Προλογίζει ο Φοίβος Κρομμύδας.
