Αυτό το Σάββατο στα πλαίσια του Midnight Express θα προβληθούν σε double bill οι δυο πρώτες ταινίες με τις περιπέτειες του διάσημου αρχαιολόγου Indiana Jones.
Στην πρώτη από αυτές τις περιπέτειες, θα δούμε τον ήρωά μας σε έναν αγώνα δρόμου ενάντιων των Ναζί, σε αναζήτηση της μυθικής χαμένης Κιβωτού της Διαθήκης. Μετά, θα τον ακολουθήσουμε καθώς θα εξιχνιάζει το μυστήριο του Αρχαίου Κάστρου στα βάθη της ζούγκλας της Ινδίας.
Ο Indiana Jones ήταν για μένα ο αγαπημένος μου παιδικός ήρωας. Ακόμα θυμάμαι εκείνο το βράδυ που η μητέρα μου έφερε σε βιντεοκασέτα να δούμε το “Temple of Doom”, την αγαπημένη της από την τότε τριλογία. Kαι καθίσαμε όλοι η οικογένεια μαζί να την δούμε. Ήταν μια έντονη εμπειρία για όλους. Aκόμα θυμάμαι τον πατέρα μου να κλείνει τα μάτια του στις πιο τρομαχτικές σκηνές της ταινίας (ήταν ο ευαίσθητος της οικογένειας) και την μητέρα μου να αναστενάζει κάθε φορά που ο Harrison Ford έπαιρνε το γοητευτικό του ύφος.
Ήταν ένα πραγματικό rollercoster και θυμάμαι την επόμενη κιόλας μέρα να θέλουμε με τον αδελφό μου να δούμε και τις άλλες ταινίες της τριλογίας. Θέλαμε να μάθουμε το πώς ο Ίντι θα καταφέρει να βρει την Κιβωτό της Διαθήκης (η οποία νομίζαμε ότι ήταν η κιβωτός του Νώε πριν βάλουμε την κασέτα στο βίντεο). Αλλά η ταινία ήταν συνέχεια νοικιασμένη. Όταν τελικά κατάφερα ένα μεσημέρι να την βρω και καθίσαμε με τον αδελφό μου και την μητέρα μου, τότε είδα μια από της αγαπημένες ταινίες την ζωής μου.
Το όνομα του Ίντι αναφερόταν κάθε φόρα που η συζήτηση είχε να κάνει με μεγάλες αρχαιολογικές ανακαλύψεις (ή στο τι θέλω να γίνω όταν μεγαλώσω). Ήταν κάτι που είχαν δει όλοι στον κόσμο που γεννήθηκα. Οι “Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού” ήταν μια ταινία για την οποία είχα ακούσει πολλά πράγματα πολύ πριν την βάλω στο βίντεο εκείνο το μεσημέρι με τον αδελφό μου και την μητέρα μου. Και ήταν ένα από τα καλύτερα μεσημέρια της ζωής μου.
Οι “Κυνηγοί” είναι μια από τις πιο επιδραστικές ταινίες της iστορίας του κινηματογράφου. Ο Spielberg, μετά την μεγάλη επιτυχία του με το “Jaws” είχε όνειρο να σκηνοθετήσει μια ταινία με τον δικό του αγαπημένο παιδικό ήρωα, τον “James Bond”. Κάτι που όμως η εταιρία παραγωγής των περιπετειών του διάσημου Βρετανού πράκτορα, Metro-Goldwyn-Mayer, του αρνήθηκε. Τότε λοιπόν, ο George Lukas, κοντινός φίλος του Spielberg του είπε “σου έχω μια καλύτερη ιδέα”.
Άρχισε να του αραδιάζει το concept του (τότε) Ιντιάνα Σμιθ. Ενός περιπετειώδη αρχαιολόγου, που γυρίζει τον κόσμο προς αναζήτηση θρυλικών αρχαιοτήτων. Οι δύο φίλοι αντάλλαξαν ιδέες, και μετά από αρκετά χρόνια και δύσκολα γυρίσματα, οι αίθουσες σε όλο τον κόσμο υποδέχτηκαν την πρώτη περιπέτεια του Indiana Jones.
Όταν τελικά αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν ένα sequel (ή prequel από χρονολογικής άποψης) και οι δύο φίλοι ήταν σε πολύ άσχημη ψυχολογική κατάσταση λόγω των πρόσφατων χωρισμών τους. Και αυτό είναι κάτι που αντανακλάται στο τελικό αποτέλεσμα. Πρόκειται για μια πολύ πιο σκοτεινή και τρομαχτική ταινία που ασχολείται με θέματα όπως η ανθρωποθυσία και η καταναγκαστική παιδική εργασία.
Αυτό οδήγησε τον Spielberg τελικά να τη θεωρήσει την λιγότερο αγαπημένη του από την τριλογία και να δηλώσει ότι “δεν υπάρχει τίποτα από τα προσωπικά του συναισθήματα” σε αυτήν. Παρόλα αυτά, πρόκειται για μια πολύ διασκεδαστική και ιδιαίτερα επιβλητική ταινία, με απίστευτα καλογυρισμένες σκηνές δράσης και πολύ πειστικά, ακόμη και τώρα, ειδικά εφέ. Με την σκηνή με τα βαγονέτα να μην έχει παλιώσει πραγματικά ούτε μέρα.
Ο Indiana Jones είναι ένας ήρωας επηρεασμένος από τους pulp ήρωες των προηγουμένων δεκαετιών, όπως ο Ζορό, ο Μπακ Ρότζερς και άλλες“cliffhanger” σειρές. Και πάνω σε αυτή την λογική οι δύο φίλοι έστησαν το κόνσεπτ του ήρωά τους. Σε όλες τις ταινίες της σειράς, βλέπουμε των Ίντι να βρίσκεται αντιμέτωπος με δύσκολες συνθήκες, στις οποίες βρίσκει πάντα έναν δημιουργικό τρόπο για να ξεπεράσει. Κάποιες φορές κυριολεκτικά κρεμιέται από ένα βράχο! Απλώς, αυτή την φορά δε χρειαζόταν να περιμένει ο κόσμος το επόμενο επεισόδιο για να δει πώς τα κατάφερε. Όμως, οι δύο φίλοι πήγαν αυτή την ιδέα ένα βήμα πιο πέρα.
Zούμε σε μια εποχή που πολλοί σταρ του Holywood βάζουν στα συμβόλαιά τους ότι δεν πρέπει να "τις φάνε" καθόλου. Oι περισσότεροι action heroes είναι στην πραγματικότητα άτρωτοι από σεναριακής άποψης
Ο Ίντι είναι ένας ιδιαιτέρα τρωτός ήρωας, με τον οποίο είναι εύκολο να ταυτιστεί ο κάθε θεατής. Και αυτή η τρωτή του φύση είναι που τον κάνει πραγματικά γοητευτικό. Θα αποτύχει, θα φάει τούμπες και ξύλο από τους αντιπάλους του, αλλά, παρόλα αυτά, θα συνεχίσει να προσπαθεί. Είναι πραγματικά αναζωογονητικό να βλέπεις σε ταινία δράσης έναν τέτοιο χαρακτήρα. Πλέον, ζούμε σε μια εποχή που πολλοί σταρ του Holywood βάζουν στα συμβόλαιά τους ότι δεν πρέπει να “τις φάνε” καθόλου κατά την διάρκεια της ταινίας. Συνεπώς, οι περισσότεροι action heroes είναι στην πραγματικότητα άτρωτοι από σεναριακής άποψης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην υπάρχει σασπένς (στο οποίο ο Spielberg έχει μεγάλο ταλέντο) και να είναι δύσκολο κάποιος να ταυτιστεί μαζί τους.
Αλλά και οι άλλοι χαρακτήρες των ταινιών του Ίντι είναι ιδιαίτερα ενδιαφέροντες, όπως ο Sallah (John Rhys-Davies) και ο Short-Round (Ke Huy Quan). Την παράσταση, ωστόσο, κλέβει πραγματικά η Marion (Karen Allen) στο ρόλο του love interest του Ίντι στην πρώτη ταινία. Σε αντίθεση με τα love interest ανάλογων Χολιγουντιανών περιπετειών της εποχής του, πρόκειται για μια ιδιαίτερα δυναμική τύπισσα. Δεν λειτουργεί απλώς σαν “damsel in distress”, αλλά καταφέρνει να τα βγάζει πέρα μόνη της σε δύσκολες καταστάσεις. Δεν φοβάται να συμμετέχει στις σκηνές δράσης, έχοντας μάλιστα πιει πρώτα τεράστιες ποσότητες αλκοόλ.
Έχει όντως παλιώσει, όμως, αυτή η ιδέα; Ο Ιντιάνα είναι το επόμενο βήμα ηρώων με white savor symptom και έντονα macho χαρακτηριστικά. Αλλά στην πραγματικότητα οι ιστορίες του Ίντι και τα πράγματα που ζει, τον μαθαίνουν να εξελιχθεί ακριβώς στον αντίθετο χαρακτήρα. Όπως είπαμε ο Ιντιάνα είναι ένας ατελής χαρακτήρας και αυτό εκτός από τις δυνατότητες του ως action hero επεκτείνεται και στην ίδια του την προσωπικότητα. Μπορεί να τον βλέπουμε στην αρχή του “Temple of Doom” ως τον κλασσικό pulp τυχοδιώκτη με βασικό του moto το “Fortune and Glory”, και ο ίδιος αρχικά έτσι φαίνεται να βλέπει τον εαυτό του. Αλλά αντιθέτως, η ίδια η αφήγηση των ταινιών του δείχνει ότι αυτός δεν είναι ο σωστός τρόπος να βλέπει τα πράγματα.
Και αυτή η αλλαγή του χαρακτήρα του είναι αυτό που δίνει στης ταινίες αυτές και το βασικό τους νόημα. Έχει ειπωθεί πολλές φορές ότι, ειδικά για την πρώτη ταινία, ο Ίντι δεν επηρεάζει καθόλου την ιστορία στην οποία βρίσκεται μπλεγμένος και ότι τα πράγματα δεν θα άλλαζαν αν δεν ήταν εκεί. Αλλά αυτή η άποψη είναι κατά την γνώμη μου αρκετά κοντόφθαλμη. Οι ταινίες του Ιντιάνα είναι στην πραγματικότητα character pieces. Το σημαντικό δεν είναι το πώς ο ήρωας επηρεάζει την ιστορία, αλλά το πώς η ιστορία επηρεάζει τον ίδιο.
Κάθε φορά που αποφεύγεις παγίδες στο μπουντρούμι του αγαπημένου σου βιντεοπαιχνιδιού, να ξέρεις ότι κάπου στον κόσμο των ιδεών, ο Ιντιάνα χαμογελάει
Ουσιαστικά, ο Lukas και ο Spielberg μάς δίνουν μια πραγματικά προοδευτική έκδοση του pulp ήρωα με τον οποίο οι ίδιοι μεγάλωσαν. Φέρνοντάς τον στην εποχή τους. Οι δύο ταινίες που ακολούθησαν πιο πρόσφατα την ζωή του Ιντιάνα ήταν για εμένα όμορφες και γλυκές ταινίες. Προσωπικά, τις ονομάζω “The old Indiana Jones Chronicles”, καθώς μας θύμισαν την γοητεία του pulp fiction. Οι άλλες ταινίες που βασίστηκαν στην επιτυχία του, συνήθως απλά αναπαράγουν την ίδια βασική συνταγή. Αλλά αυτό που κατά την γνώμη μου χρειάζεται το είδος είναι μια καινούρια προσέγγιση στο θέμα, τόσο θαρραλέα όσο ήταν το “Raiders of the lost Ark” στην εποχή του.
Τέλος θέλω να αναφέρω το πόσο πραγματικά επιδραστικές είναι αυτές οι ταινίες, όχι μόνο στο σινεμά, αλλά και σε όλη την pop κουλτούρα που ακολούθησε. Κάθε φορά που αποφεύγεις παγίδες στο μπουντρούμι του αγαπημένου σου βιντεοπαιχνιδιού, ή που στο τέλος του αγαπημένου σου κόμικ ο ήρωας μαθαίνει ότι δεν είχε σημασία ο θησαυρός που έψαχνε αλλά οι εμπειρίες που απέκτησε στη πορεία, να ξέρεις ότι κάπου στον κόσμο των ιδεών, ο Ιντιάνα χαμογελάει την ώρα που ξυλοκοπά Ναζί.
Η προβολή που θα κάνει το Midnight Express είναι μια τρελή ευκαιρία να πάει κανείς ξανά στο σινεμά σιγοτραγουδώντας το “Raiders March” του John Williams. Να δει δύο από τις καλύτερες περιπέτειες του αγαπημένου μας αρχαιολόγου στη μεγάλη οθόνη. Κάτι που, η γενιά μου τουλάχιστον, δεν είχε ποτέ την ευκαιρία να κάνει.
