Βρισκόμενοι σε μία περίοδο όπου οι ταινίες με superheroes οργιάζουν, συχνά λογίζουμε ταινίες όπως το “X-Men” και το “Spider-Man“ ως πατριάρχες του είδους. Ωστόσο, ήταν το “Blade”, που κυκλοφόρησε το 1998, που έθεσε αθόρυβα τις βάσεις για αυτό που θα γινόταν ένα από τα πιο κερδοφόρα και επιδραστικά είδη στην ιστορία του κινηματογράφου.
Σε σκηνοθεσία του Stephen Norrington και με πρωταγωνιστή τον Wesley Snipes, το “Blade” δεν ήταν μόνο μια απρόσμενη εισπρακτική επιτυχία. Ήταν και μια κομβική ταινία που επαναπροσδιόρισε το superhero genre και έθεσε τις βάσεις για το MCU. Ακόμη και τόσα χρόνια μετά την κυκλοφορία του, το φιλμ συνεχίζει βρίσκει απήχηση, αποδεικνύοντας τη διαχρονικότητά του.
Η πρώτη του είδους της
Το “Blade” είναι επί της ουσίας η πρώτη μεγάλη κινηματογραφική επιτυχία της Marvel. Πριν από το “Blade”, οι προσπάθειες της Marvel να μεταφέρει τους χαρακτήρες της στη μεγάλη οθόνη ήταν, για να το πούμε κομψά, όχι και τόσο επιτυχημένες. Ταινίες όπως το “Howard the Duck” και το “The Punisher” (του 1989) απέτυχαν παταγωδώς. Δεν είχαν καταφέρει να έχουν κάποιο αντίκτυπο ούτε σε κινηματογραφικό ούτε και σε εμπορικό επίπεδο. Το “Blade”, από την άλλη πλευρά, ήταν η πρώτη φορά που η Marvel, έστω και σε συνεργασία με τη New Line Cinema, πήρε ένα υπολογισμένο ρίσκο για έναν από τους λιγότερο γνωστούς χαρακτήρες της. Μια κίνηση που τελικά θα γινόταν σήμα κατατεθέν του MCU.
Αυτή η απόφαση, να ρισκάρει με έναν σχετικά άγνωστο χαρακτήρα όπως ο Blade, ήταν τολμηρή. Ο Blade, ως χαρακτήρας, αποτελούσε μέρος του σύμπαντος της Marvel από το ντεμπούτο του στο “The Tomb of Dracula #10” το 1973. Εικοσιπέντε χρόνια μετά, δεν μπορούμε να πούμε ότι είχε γίνει ιδιαίτερα γνωστός. Σε αντίθεση με τον Superman ή τον Batman, ο Blade δεν είχε κάποιo σημαντικό fanbase ή κάποιο impact στην ποπ κολτούρα.
Αυτό επέτρεψε στους κινηματογραφιστές σημαντική δημιουργική ελευθερία. Μπόρεσαν να επαναπροσδιορίσουν τον χαρακτήρα για την οθόνη, μετατρέποντάς τον από έναν πιο παραδοσιακό κυνηγό βαμπίρ, σε έναν “daywalker” με χαρακτηριστική εμφάνιση και μια σκληρή, αστική συμπεριφορά. Η απόφαση αυτή ήταν ζωτικής σημασίας για να γίνει το “Blade” όχι απλώς μια καλή προσαρμογή κόμικς αλλά μια συναρπαστική ταινία από μόνη της.
Το όραμα του σκηνοθέτη και η αισθητική της ταινίας
Ένας από τους βασικούς παράγοντες της επιτυχίας του “Blade” ήταν η σκηνοθεσία του Stephen Norrington. Ο Norrington, ο οποίος ήταν σχετικά άγνωστος εκείνη την εποχή, είχε προϋπηρεσία στα ειδικά εφέ, έχοντας εργαστεί σε ταινίες όπως το “Alien 3” και “The Witches”. Η απόφαση της Marvel να αναθέσει την πρώτη της μεγάλη ταινία σε έναν άπειρο σκηνοθέτη ήταν αντισυμβατική, αλλά απέδωσε. Ο Norrington έφερε μια μοναδική αισθητική στο Blade. Μια αισθητική που συνδύαζε την κομψότητα του gothic με την -τότε- μοντέρνα δράση. Το οπτικό στυλ της ταινίας, που χαρακτηριζόταν από τα ζοφερά σκηνικά, τα μαύρα δερμάτινα κοστούμια και την έντονη, στυλιζαρισμένη βία, ήταν πρωτοποριακό για την εποχή και επηρέασε μια ολόκληρη γενιά ταινιών δράσης.
Η εμβληματική εναρκτήρια σκηνή του Blade, που διαδραματίζεται σε ένα rave party, όπου το αίμα πέφτει βροχή από το ταβάνι, είναι η τέλεια περίληψη του οράματος του Norrington. Αυτή η σκηνή, με την ταιριαστή ηλεκτρονική μουσική και τα εντυπωσιακά οπτικά της στοιχεία, όχι μόνο δίνει τον τόνο για την υπόλοιπη ταινία, αλλά και καθιερώνει τον Blade ως έναν χαρακτήρα που είναι τόσο μέρος του σκοτεινού, υπερφυσικού κόσμου των βαμπίρ όσο και αντίπαλός του. Ακόμα και σήμερα, η σκηνή αυτή παραμένει μια από τις πιο αξιομνημόνευτες στην ιστορία των ταινιών κόμικς. Αποτελεί text book του πώς παρουσιάζεις τον χαρακτήρα σου με visual story telling.
Η σοβαρή προσέγγιση του υλικού
Το “Blade” ξεχωρίζει επίσης για τη σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει τον εαυτό του. Πριν από το “Blade”, οι προσαρμογές κόμικς συχνά αντιμετωπίζονταν ως ανάλαφρη ψυχαγωγία για παιδιά. Το “Blade”, ωστόσο, προσέγγισε την ιστορία του με ένα επίπεδο σοβαρότητας και ωριμότητας που ήταν ασυνήθιστο για το είδος εκείνη την εποχή. Ο σκοτεινός τόνος της ταινίας, σε συνδυασμό με τη βία και τα θέματα της, σηματοδότησε μια απόκλιση από τις πιο φιλικές προς την οικογένεια ταινίες υπερηρώων του παρελθόντος.
Αυτή η σοβαρότητα αντικατοπτρίστηκε στο R της ταινίας. Κάτι σπάνιο για τις ταινίες υπερηρώων ακόμη και σήμερα. Ο βαθμός R επέτρεψε στο “Blade” να εξερευνήσει πλήρως τον βίαιο και αιματηρό κόσμο των βαμπίρ χωρίς να συγκρατηθεί. Αυτό έκανε την ταινία τελικά, να δείχνει πιο έντονη. Αυτή η προσέγγιση βρήκε ανταπόκριση στο κοινό που αναζητούσε κάτι διαφορετικό από τις τυπικές ταινίες υπερηρώων. Επίσης, δημιούργησε ένα προηγούμενο για μεταγενέστερες ταινίες, οι οποίες επίσης αγκάλιασαν το R για να αφηγηθούν τις ιστορίες τους.
Wesley Snipes: The Perfect Blade
Κεντρικό ρόλο στην απήχηση του “Blade” παίζει η ερμηνεία του Wesley Snipes στον ομώνυμο χαρακτήρα. Ο Snipes, ήδη γνωστός σταρ της δράσης στη δεκαετία του ‘90 με ταινίες όπως το “Demolition Man”, έφερε ένα μοναδικό συνδυασμό χαρίσματος, “κοψιάς” και martial arts στο ρόλο. Ο “Blade” του είναι ένας στωικός, σκληροτράχηλος αντι-ήρωας. To κίνητρο του ήταν η προσωπική του βεντέτα εναντίον των βαμπίρ. Σημαντική, όμως, ήταν και η διπλή του φύση ως άνθρωπος και βαμπίρ.
Η ερμηνεία του Snipes δεν είχε να κάνει μόνο με τις σωματικές πτυχές του ρόλου. Αν και οι ικανότητές του στις πολεμικές τέχνες σίγουρα πρόσθεσαν πολλά στις σκηνές δράσης. Έδωσε στον Blade μια αίσθηση βάθους και εσωτερικής σύγκρουσης, καθιστώντας τον έναν πιο σύνθετο χαρακτήρα από τον τυπικό ήρωα δράσης. Αυτή η πολυπλοκότητα, σε συνδυασμό με την αδιαμφισβήτητη παρουσία του Snipes στην οθόνη, έκανε τον Blade έναν εμβληματικό χαρακτήρα και βοήθησε την ταινία να αποφυγεί τις παγίδες του είδους.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι ο Blade του Snipes είναι μια από τις πιο αξιομνημόνευτες ερμηνείες υπερήρωα ever. Η ερμηνεία του είναι τόσο καθοριστική που είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς άλλον στο ρόλο. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το επερχόμενο reboot του “Blade” στο MCU, με πρωταγωνιστή τον Mahershala Ali, έχει προκαλέσει τόσο μεγάλη συζήτηση. Ενώ ο Ali είναι ένας εξαιρετικός ηθοποιός, έχει το δύσκολο έργο να μπει στα παπούτσια του Snipes. Η πρόκληση της αναδιατύπωσης του Blade είναι μια απόδειξη του πόσο εμβληματική ήταν η ερμηνεία του Snipes. Όπως και το impact της παρουσίας του στο “Deadpool & Wolverine”.
Ανοίγοντας νέους δρόμους στη σύντηξη ειδών
Το “Blade” ήταν επίσης πρωτοπόρο στην ανάμειξη των ειδών. Ενώ είναι, στον πυρήνα της, μια ταινία υπερηρώων, το Blade ενσωματώνει στοιχεία τρόμου, δράσης και επιστημονικής φαντασίας. Δημιούργησε ένα μοναδικό υβρίδιο που το ξεχώριζε από άλλες ταινίες της εποχής. Η απεικόνιση των βρικολάκων στην ταινία, για παράδειγμα, αποφεύγει τα παραδοσιακά τροπάρια gothic τρόμου. Τα αποτυπώνει σύγχρονα με προσέγγιση περισσότερο επιστημονικής φαντασίας παρά τρόμου. Ο βαμπιρισμός αντιμετωπίζεται ως ασθένεια, ενώ η υβριδική φύση του ίδιου του Blade είναι αποτέλεσμα μιας γενετικής μετάλλαξης. Αυτό το μείγμα τρόμου και επιστημονικής φαντασίας, σε συνδυασμό με τα στοιχεία του υπερήρωα, έδωσε στο “Blade” μια ξεχωριστή ταυτότητα. Μία ταυτότητα που επηρέασε πολλές ταινίες που ακολούθησαν, όπως το “Underworld”.
Οι σκηνές δράσης της ταινίας, επίσης, ήταν πολύ καλύτερες από αυτές που το είδος είχε συνηθίσει το κοινό. Βασισμένες στο υπόβαθρο των πολεμικών τεχνών του Snipes, οι σκηνές μάχης στο “Blade” είναι γρήγορες, βίαιες και ιδιαίτερα στυλιζαρισμένες, με μια χορογραφία που ήταν μπροστά από την εποχή της. Αυτές οι σκηνές βοήθησαν να επαναπροσδιοριστεί το πώς θα μπορούσε να μοιάζει η δράση σε μια ταινία υπερηρώων. Άνοιξε το δρόμο για πιο δυναμικές και οπτικά ευρηματικές σκηνές δράσης σε μεταγενέστερες ταινίες όπως το “John Wick”.
Επαναπροσδιορίζοντας τους κινηματογραφικούς υπερήρωες
Με πολλούς τρόπους, το “Blade” έθεσε τις βάσεις για την εξέλιξη του είδους των υπερηρώων κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες. Απέδειξε ότι οι προσαρμογές των κόμικς μπορούν να είναι σκοτεινές, ώριμες και σύνθετες. Έδειξε ότι λιγότερο γνωστοί χαρακτήρες χωρούν σε μια ταινία, ανοίγοντας την πόρτα για την εστίαση του MCU σε χαρακτήρες όπως ο Iron Man, ο Ant-Man και οι Guardians of the Galaxy, οι οποίοι δεν ήταν καθόλου οι πιο δημοφιλείς ήρωες της Marvel πριν από το κινηματογραφικό τους ντεμπούτο. Το “Blade” απέδειξε επίσης ότι οι ταινίες υπερηρώων μπορούσαν να απευθύνονται σε ένα ευρύ φάσμα κοινού. Δε χρειαζόταν πλέον να απευθύνεται αποκλειστικά σε οπαδούς των κόμικς. Μπορούσε να απευθυνθεί στους λάτρεις των ταινιών δράσης αλλά και του τρόμου.
Επιπλέον, η επιτυχία του “Blade” ήταν μια αναγκαία ώθηση για τη Marvel σε μια εποχή που η εταιρεία αντιμετώπιζε προβλήματα. Ήταν η πρώτη ταινία της Marvel που σημείωσε τόσο κριτική όσο και εμπορική επιτυχία, σημειώνοντας εισπράξεις άνω των 131 εκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως με σχετικά χαμηλό budget. Οι εισπρακτικές επιδόσεις της ταινίας έδωσαν στη Marvel την αυτοπεποίθηση να προωθήσει άλλα έργα, οδηγώντας τελικά στην έναρξη του MCU με το “Iron Man” το 2008. Αν και οι X-Men και Spider-Man συχνά πιστώνονται την ανάσταση του είδους, το “Blade” ήταν αυτό που έδειξε για πρώτη φορά στο Hollywood τις δυνατότητες των χαρακτήρων της Marvel στη μεγάλη οθόνη.
Γιατί το “Blade” λειτουργεί ακόμα και σήμερα
Γιατί λοιπόν το Blade εξακολουθεί να έχει απήχηση στο κοινό περισσότερες από δύο δεκαετίες μετά την κυκλοφορία του; Εν μέρει η απάντηση βρίσκεται στο μοναδικό ύφος και στυλ της ταινίας, τα οποία έχουν γεράσει αξιοσημείωτα καλά. Ο συνδυασμός της ταινίας με στοιχεία τρόμου, δράσης και υπερηρώων μοιάζει τόσο φρέσκος σήμερα όσο και το 1998. Τα οπτικά εφέ, αν και δεν συγκρίνονται με τα σημερινά, εξακολουθούν να αντέχουν. Επίσης, τα πρακτικά εφέ της ταινίας της δίνουν μια ποιότητα που λείπει από πολλές σύγχρονες ταινίες.
Επιπλέον, τα θέματα της ταινίας σχετικά με την ταυτότητα, τη δυαδικότητα και την εκδίκηση είναι διαχρονικά. Ο αγώνας του Blade με τη διπλή του φύση ως ανθρώπου και βαμπίρ είναι μια ενδιαφέρουσα μεταφορά για τις εσωτερικές συγκρούσεις που αντιμετωπίζουν πολλοί άνθρωποι. Έτσι, παρά τις υπερφυσικές του ικανότητες, είναι ένας απόλυτα κατανοητός και συμπαθητικός χαρακτήρα. Η εξερεύνηση του μύθου των βρικολάκων από την ταινία παραμένει επίσης ενδιαφέρουσα. Ιδίως η ανάμειξη των αρχαίων θρύλων με τη σύγχρονη επιστήμη.
Mας χάρισε μια από τις πιο εμβληματικές ερμηνείες υπερηρώων όλων των εποχών, τον Blade του Wesley Snipes
Αλλά ίσως ο μεγαλύτερος λόγος που το “Blade” συνεχίζει να λειτουργεί είναι η ερμηνεία του Wesley Snipes. Ο Blade του Snipes είναι ένας χαρακτήρας που ξεπερνά την ίδια την ταινία, αποτελώντας ένα είδωλο ψυχρής, υπολογισμένης εκδίκησης. Η απεικόνισή του είναι τόσο βαθιά ριζωμένη στον χαρακτήρα που έχει επηρεάσει όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο ο Blade γίνεται αντιληπτός στη λαϊκή κουλτούρα αλλά και τον τρόπο με τον οποίο απεικονίζονται άλλοι χαρακτήρες υπερηρώων. Το χάρισμα, η φυσική κατάσταση και η βαρύτητα που έφερε ο Snipes στον ρόλο είναι ιδιότητες που κάθε ηθοποιός υπερηρώων από τότε φιλοδοξεί να αποκτήσει.
Το “Blade” μπορεί να μην έχει λάβει το ίδιο επίπεδο αναγνώρισης με άλλες ταινίες του είδους, αλλά ο αντίκτυπός του είναι αδιαμφισβήτητος. Ήταν η ταινία που απέδειξε ότι οι χαρακτήρες της Marvel μπορούσαν να πετύχουν στη μεγάλη οθόνη, ανοίγοντας το δρόμο για το MCU και την έκρηξη των υπερηρώων που ακολούθησε. Επαναπροσδιόρισε τι θα μπορούσε να είναι μια ταινία υπερηρώων, αναμειγνύοντας τα είδη και τους τόνους με έναν τρόπο που φαινόταν φρέσκος και καινοτόμος. Και μας χάρισε μια από τις πιο εμβληματικές ερμηνείες υπερηρώων όλων των εποχών με το Blade του Wesley Snipes.