Iron Maiden: Brave New World | Η δεύτερη ακμή των θρύλων
Σύμφωνα με το γνωστό βρετανικό περιοδικό Kerrang!, τον Ιανουάριο του 1999 είχε ζητηθεί από τον Dani Filth να κάνει μερικές προβλέψεις για τη νέα χρονιά. «Ο Bruce Dickinson θα επιστρέψει στους Iron Maiden σε πέντε χρόνια», δήλωσε. Μάλιστα, ένιωθε τόσο βέβαιος για την εκτίμησή του, που απευθύνθηκε σε εταιρείες στοιχημάτων, ζητώντας να του δώσουν απόδοση για να ποντάρει. Η απόδοση διαμορφώθηκε στο 100/1 και ο Dani πόνταρε 200 λίρες. Η εξέλιξη των γεγονότων τον δικαίωσε, αφού λίγο αργότερα κυκλοφόρησε το “Brave New World”, και για πολλούς, αυτή η πρόβλεψη αποτέλεσε τη σημαντικότερη συμβολή των Cradle of Filth στη μουσική.
Η πιο δύσκολη δεκαετία των Iron Maiden
Στο προκείμενο, λοιπόν. Κατά τη γνώμη πολλών, η δεκαετία του ’90 δεν θεωρείται ιδιαίτερα καλή για τους Iron Maiden. Κυριότερη αιτία για τη «συμφορά» που βρήκε τον metal κόσμο ήταν η αποχώρηση του Adrian Smith και η έλευση του Janick Gers. Ωστόσο, η μοίρα επεφύλασσε ακόμη ένα πλήγμα για το κοινό: «Έφυγε ο Dickinson από τους Maiden!». Κεραυνός εν αιθρία στα ήδη ταραγμένα νερά του heavy metal. Ήταν στραβό το κλήμα, το αποτέλειωσε κι ο γάιδαρος, δηλαδή.
Προσωπικά, θεωρώ ότι οι δίσκοι που κυκλοφόρησε ο Bruce στη δεκαετία του ’90 είναι κλάσεις ανώτεροι από εκείνους των Iron Maiden την ίδια περίοδο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το 1998. Οι Maiden παρουσίασαν το αξιοπρεπές “Virtual XI“, ενώ ο Dickinson κυκλοφόρησε το “The Chemical Wedding” — έναν από τους πιο ολοκληρωμένους δίσκους στην ιστορία της μουσικής. Δεν είμαι ένθερμος υποστηρικτής των συγκρίσεων, αλλά εδώ είναι δύσκολο να τις αποφύγει κανείς. Πέρα από τις ίδιες τις συνθέσεις, καλός και χρυσός ο Blaze, όμως, ας είμαστε ειλικρινείς: Bruce δεν είναι.
Τέλος πάντων, για κάτι άλλο ξεκίνησα να γράφω και αλλού με οδηγούν τα γεγονότα. Το 1999, δηλαδή έναν χρόνο πριν το νέο millennium και την προβλεπόμενη καταστροφή του κόσμου, υπήρχαν αρκετά να μας απασχολούν. Σεισμός στην Αθήνα, κυκλοφορία των Pokémon, ο πιτσιρίκος που έβλεπε νεκρούς, «Κάτσε καλά, Γεράσιμε!» και άλλα πολλά. Όμως, το σημαντικότερο γεγονός ήταν το εξής: «Επιστρέφει στους Iron Maiden o Bruce Dickinson!».
Η είδηση αυτή αντιμετωπίστηκε με επιφυλακτικότητα από τους φίλους των Maiden σε όλο τον κόσμο. Η αλήθεια είναι ότι ο Blaze Bayley είχε ήδη αγαπηθεί έντονα από τους οπαδούς. Ναι, εκείνη την περίοδο, στις καρδιές των φίλων των Iron Maiden — ακόμη και όσων προτιμούν τον Di’Anno — αυτός είχε αναδειχθεί ως ο καλύτερος τραγουδιστής. Εντάξει, ποιον κοροϊδεύουμε; Μετά τον Paul Di’Anno, οι Iron Maiden έπρεπε να είχαν διαλυθεί.
Για να μην παρεξηγηθώ, θεωρώ ότι ο τραγουδιστής των Iron Maiden ήταν, είναι και θα παραμείνει ο Bruce Dickinson. Η είσοδος του Blaze Bayley στην μπάντα έμοιαζε με την άφιξη του David Moyes στη Manchester United, μετά τη δυναστεία που είχε χτίσει ο Alex Ferguson. Ούτε πρωταθλήματα ούτε τίποτα. Καλός για την Everton, αλλά η United είναι ομάδα άλλου επιπέδου. Και τα λέει αυτά φίλος της Liverpool. Ο Di’Anno, από την άλλη, διέθετε την απαραίτητη αλητεία για εκείνη την πρώτη περίοδο. Όμως, όταν το πράγμα άρχισε να σοβαρεύει, επιστρατεύτηκαν τα «μεγάλα μέσα». Σαν να λέμε ότι ο Bruce τούς πέρασε από οντισιόν στους δύο πρώτους δίσκους, μέχρι να πειστεί πως αξίζει να μπει στο σχήμα.
Η μεγάλη επιστροφή
Η αλήθεια είναι ότι η επανένταξη του Dickinson στους Maiden οργανώθηκε εξαιρετικά. Μέσω των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης της εποχής, η επιστροφή παρουσιάστηκε έτσι ώστε να προκαλέσει τον μέγιστο δυνατό θόρυβο, «φωνάζοντας» πως οι Iron Maiden — και κατ’ επέκταση το ίδιο το heavy metal — είχαν επιστρέψει. Μαζί με τον Bruce, λοιπόν, επέστρεψε και ο τεράστιος Adrian Smith. Οι Iron Maiden, πλέον ως εξάδα, πραγματοποίησαν μια μεγάλη περιοδεία (“Ed Hunter Tour”), κατά τη διάρκεια της οποίας συνέθεσαν αρκετά από τα κομμάτια που θα περιλάμβανε η επόμενη κυκλοφορία τους.
Η αρχή της νέας εποχής: Brave New World
Και φτάνουμε, λοιπόν, στο 2000. Συγκεκριμένα, στις 29 Μαΐου εκείνης της χρονιάς κυκλοφόρησε ο δίσκος που μας εισήγαγε στη νέα εποχή των Iron Maiden. Η μπάντα, στις τότε δηλώσεις της, ανέφερε πως στόχος δεν ήταν απλώς ένα reunion album, αλλά ένα έργο που θα σηματοδοτούσε την πορεία του σχήματος. Κατά την ταπεινή μου άποψη, το πέτυχαν. Γιατί αυτό είναι το “Brave New World” — ένας δίσκος που κατατάσσεται εύκολα μέσα στα πέντε κορυφαία των Iron Maiden. Πρόκειται, σίγουρα, για την καλύτερη κυκλοφορία τους μετά το “Seventh Son…”.
Πρόκειται για τον πρώτο δίσκο με τον Kevin Shirley στην παραγωγή (Aerosmith, Dream Theater, Joe Bonamassa, Rush, Journey κ.ά.), ο οποίος ανέλαβε έκτοτε ολόκληρη τη δισκογραφική επιμέλεια των Iron Maiden. Το εξώφυλλο, εντυπωσιακό και χαρακτηριστικό, φιλοτεχνήθηκε κατά το ήμισυ από τον Derek Riggs (γνωστό για πολλά εξώφυλλα της μπάντας), ενώ το κάτω μισό επιμελήθηκε ο digital artist Steve Stone. Συνολικά, η εικονογράφηση του “Brave New World” είναι εξαιρετική και εμπνέεται από το ομότιτλο μυθιστόρημα του Aldous Huxley.
Η εμπορική απήχηση
Ο δίσκος έφτασε στο #7 των UK Album Charts, ενώ στις ΗΠΑ ανέβηκε στην 39η θέση του Billboard 200. Εμείς, εδώ στην Ελλάδα, μάλλον νοσταλγούσαμε τον Blaze, καθώς το άλμπουμ «κατάφερε» να φτάσει μόλις στην 72η θέση, σύμφωνα με την IFPI Greece. Δυνατοί οι Νορβηγοί, που τον ανέβασαν στο #4, όπως και οι Ιταλοί και οι Γερμανοί, οι οποίοι τον έστειλαν στο #3. Εξίσου εντυπωσιακοί και οι Φινλανδοί, που τον ανέδειξαν στο #2 των charts τους. Όμως, τη διαφορά την έκαναν — για μία ακόμη φορά — οι Σουηδοί, που έστειλαν το “Brave New World” κατευθείαν στο #1.
Ωραία και χρήσιμα όλα αυτά, αλλά αν ο δίσκος χρησίμευε μόνο για να διώχνει τα περιστέρια στο μπαλκόνι, δεν θα τα συζητούσαμε. Στο διά ταύτα, λοιπόν: το εναρκτήριο κομμάτι του δίσκου και πρώτο single, το “The Wicker Man“, έχει πλέον καταχωρηθεί στα Maiden classics — ή τουλάχιστον έτσι το βλέπω εγώ, γιατί μ’ αρέσει πάρα πολύ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα “The Mercenary“, “Dream of Mirrors” και “The Nomad” είχαν αρχικά γραφτεί για το “Virtual XI”, αλλά τελικά δεν συμπεριλήφθηκαν. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί η γκάφα των Maiden, καθώς ο Blaze είχε γράψει ένα μέρος των στίχων του “Dream of Mirrors” και δεν έλαβε ποτέ κανένα credit.
Οι δημιουργικές υπογραφές πίσω από τον δίσκο
Ένα θετικό στοιχείο μέσα σε όλο το μεγαλείο αυτού του δίσκου είναι ότι οι Dickinson και Smith είχαν ουσιαστική συμβολή στη σύνθεση τραγουδιών όπως τα “The Wicker Man” και “The Fallen Angel“, αποδεικνύοντας πως η επιστροφή τους δεν έγινε για λόγους marketing. Ο Bruce, ειδικά, είχε καταλυτικό ρόλο και σε αρκετά ακόμη κομμάτια. Εξίσου θετικό είναι ότι ο παρεξηγημένος Janick Gers συμμετείχε στη σύνθεση ορισμένων από τα καλύτερα τραγούδια του άλμπουμ: “Ghost of the Navigator“, “Dream of Mirrors”, “The Mercenary”, “Out of the Silent Planet“. Αντίστοιχα, ο Dave Murray συνυπέγραψε τα “Brave New World”, “The Nomad” και “The Thin Line Between Love and Hate“. Όσο για τον Nicko McBrain, αποτέλεσε και πάλι σταθερή αξία, απουσιάζοντας —ως συνήθως— από τα συνθετικά credits. Αλλά ξέρεις κάτι; Είναι ο ντράμερ των Iron Maiden και δεν χρειάζεται να μας δώσει λογαριασμό για το τι θα κάνει.
Ο Steve Harris, από την άλλη, δύσκολα λείπει από τα συνθετικά credits. Πιστεύω ότι υπάρχουν το πολύ 10–15 τραγούδια στην ιστορία των Iron Maiden που να μην περιλαμβάνουν το όνομά του. Το “Blood Brothers“, το οποίο θεωρώ κορυφαία στιγμή του Brave New World, είναι προσωπική του σύνθεση και γράφτηκε για τον εκλιπόντα πατέρα του. Κατά τη διάρκεια της “The Final Frontier Tour” το 2010, το συγκεκριμένο κομμάτι αφιερώθηκε στον Ronnie James Dio, μετά τον θάνατό του τον Μάιο της ίδιας χρονιάς. Επίσης, αποδόθηκε ως φόρος τιμής σε πολλούς ανθρώπους που υπήρξαν θύματα φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών. Μάλιστα, η ζωντανή εκτέλεση του “Blood Brothers” από το live album “En Vivo!” προτάθηκε για Grammy στην κατηγορία Best Hard Rock/Metal Performance.
Η κριτική υποδοχή
Η αποδοχή που είχε το “Brave New World” από τον μουσικό Τύπο της εποχής ήταν, σε γενικές γραμμές, θετική — ειδικά σε σύγκριση με τις δύο προηγούμενες κυκλοφορίες, οι οποίες ήταν μεν συμπαθητικές, αλλά μέχρι εκεί. Σε ορισμένα έντυπα, οι κριτικές έφταναν σε επίπεδο αποθέωσης, αναφέροντας ότι ο δίσκος στεκόταν επάξια δίπλα σε κλασικά albums όπως τα “Piece of Mind“, “Powerslave” και “Seventh Son…”. Άλλοι, από την άλλη, υποστήριζαν πως «οι Iron Maiden έχουν χάσει τα σκήπτρα από νεότερες και πιο μοντέρνες μπάντες» — λες και έχει κάποια σημασία, αν με ρωτάτε. Κάποιοι έγραφαν επίσης ότι «αυτός ο δίσκος δύσκολα θα αφήσει το στίγμα του στη metal σκηνή». Ε, η ιστορία έγραψε. Δεν έχω κάτι να σχολιάσω επ’ αυτού.
Κι αν δεν είχαν επιστρέψει;
Εν κατακλείδι, κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι θα είχε συμβεί αν ο Bruce Dickinson δεν επέστρεφε στους Iron Maiden. Ίσως να είχε γυρίσει μόνο ο Adrian Smith, αυτή τη φορά ως τραγουδιστής. Γιατί, μην ξεχνάμε, έχει και φωνάρα — αρκεί να ακούσει κανείς το “Reach Out” από το single του “Wasted Years”.
Ίσως ο Nicko McBrain να είχε γράψει επιτέλους ένα τραγούδι ή, έστω, να είχε προσθέσει ένα “και” σε κάποιον στίχο. Μπορεί ο Steve Harris να είχε αγοράσει τη West Ham και τώρα να τη βλέπαμε πρωταθλήτρια. Ίσως ο Bruce να ήταν πιλότος της British Airways. Ίσως, ακόμη, να είχε πληγωθεί και να περνούσε τις ώρες του σε λέσχη ξιφασκίας, εξασκώντας το ευγενές αυτό άθλημα. Το θέμα, όμως, είναι ότι γύρισαν και οι δύο. Κυκλοφόρησαν αυτόν τον φοβερό δίσκο και τους απολαμβάνουμε ακόμη — ίσως και σε καλύτερη φόρμα. Σίγουρα καλύτερη από εκείνη που είχαν την περίοδο 2003–2015, αλλά αυτό είναι άλλη κουβέντα.
