Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται το καραόκε, φαντάζονται μια βραδιά γεμάτη γέλιο, τραγούδι και μπόλικες ντροπιαστικές στιγμές. Ωστόσο, στις Φιλιππίνες, μια χώρα με παράδοση στο καραόκε, το να τραγουδάς το “My Way” του Frank Sinatra έχει πάρει μια σκοτεινή και θανατηφόρα τροπή. Μεταξύ του 2002 και του 2012, οι Φιλιππίνες έζησαν μια σειρά βίαιων περιστατικών που συνδέονται με το τραγούδι, οδηγώντας σε ένα φαινόμενο που είναι πλέον γνωστό ως “My Way Killings”.
Το “My Way”, ένα από τα πιο εμβληματικά τραγούδια του Frank Sinatra. Μεταφέρει το μήνυμα για το πώς να ζήσουμε τη ζωή με τους δικούς μας όρους. Αλλά αυτό ακριβώς το συναίσθημα, στα καραόκε μπαρ των Φιλιππίνων, έχει προκαλέσει θανατηφόρες συνέπειες. Ο ακριβής αριθμός των θανάτων δεν είναι σαφής. Οι αναφορές εκτιμούν ότι τουλάχιστον 12 άνθρωποι σκοτώθηκαν μεταξύ 2002 και 2012 λόγω διαφορών γύρω από τις εκτελέσεις του “My Way” σε καραόκε.
Η βία που συνδέεται με το τραγούδι άρχισε να γίνεται γνωστή το 2007. Ο Romy Baligula, ένας 29χρονος άνδρας, πυροβολήθηκε σε ένα μπαρ στο San Mateo, το Rizal. Ο λόγος; Ο Romy τραγουδούσε το “My Way”, αλλά ήταν φάλτσος. Σύμφωνα με μάρτυρες, ο πορτιέρης το εξέλαβε ως προσβολή και πυροβόλησε τον Romy χωρίς δισταγμό. Το περιστατικό αυτό, αν και σοκαριστικό, δεν ήταν το πρώτο. Απλά ήταν αυτό που τράβηξε προσοχή σε μια σειρά δολοφονιών που ήταν ήδη σε εξέλιξη.
Κάποιοι πιστεύον ότι το "My Way Killings” προκαλείται από τους στίχους του κομματιού
Το καραόκε, ή videoke, όπως λέγεται στις Φιλιππίνες, είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό χόμπι. Είναι κάτι σαν εθνικό «σπορ». Ακόμη και σε φτωχές περιοχές, οι άνθρωποι συγκεντρώνονται σε μπαρ τραγουδώντας τα αγαπημένα τους κομμάτια μέχρι αργά τη νύχτα. Είναι φτηνή διασκέδαση -₱5 (πολύ λιγότερο από 1€) ανά τραγούδι- και τα μηχανήματα είναι προσβάσιμα σχεδόν παντού. Σε ορισμένες περιοχές, τα καραόκε μπαρ αποτελούν την καρδιά της κοινωνικής ζωής. Και για όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα, τα ιδιωτικά δωμάτια καραόκε προσφέρουν μια αναβαθμισμένη εμπειρία.
Αν και οι περισσότερες βραδιές καραόκε καταλήγουν μόνο σε γέλια και «εκτελέσεις» τραγουδιών, ορισμένοι σιωπηλοί κανόνες διέπουν τη σκηνή. Η εθιμοτυπία είναι απαραίτητη. Δεν μπορείς να έχεις συνεχώς το μικρόφώνο, να λες τραγούδι που έχει ήδη ειπωθεί, ενώ και η παράφωνη εκτέλεση είναι σοβαρό θέμα. Οποιοδήποτε από τρια μπορεί γρήγορα να κλιμακώσει τις εντάσεις.
Γιατί το “My Way” όμως ξεχωρίζει και έγινε τραγούδι θανάτου; Υπάρχουν διάφορες θεωρίες. Ορισμένοι πιστεύουν ότι οι στίχοι του τραγουδιού υποδαυλίζουν αισθήματα αλαζονείας και υπερηφάνειας. Το να τραγουδάς «I did it my way» μπορεί να θεωρηθεί ως μια υπεροπτική δήλωση, η οποία εκνευρίζει ένα ήδη ασταθές ακροατήριο. Ο Butch Albarracin, ιδιοκτήτης μιας σχολής τραγουδιού στη Μανίλα, υποστηρίζει ότι το μήνυμα του τραγουδιού «προκαλεί συναισθήματα υπερηφάνειας και αλαζονείας στον τραγουδιστή», σαν να παρουσιάζει τον εαυτό του ως κάποιον ανώτερο, κάτι που μπορεί να «τρίξει» το κοινό με τον λάθος τρόπο.
Άλλοι, όπως ο Roland Tolentino, ειδικός στην ποπ κουλτούρα από το Πανεπιστήμιο των Φιλιππίνων, υποστηρίζουν ότι το φαινόμενο είναι απλώς το αποτέλεσμα της δημοτικότητας του “My Way” σε ένα βίαιο περιβάλλον. Το τραγούδι βρίσκεται παντού, και έτσι είναι πιθανό να «εμπλακεί» σε συγκρούσεις.
Oρισμένα καραόκε μπαρ στις Φιλιππίνες έβγαλαν το "My Way” από τις λίστες τους
Πέρα από τους στίχους, οι Φιλιππίνες μαστίζονται εδώ και καιρό από μια κουλτούρα βίας και επιθετικότητας που προκαλείται από το αλκοόλ. Η βίαιη ροή που συνδέεται με το καραόκε δεν σταματά με το “My Way”. Άλλα τραγούδια έχουν συνδεθεί με καυγάδες σε μπαρ, αλλά κανένα δεν έφτασε στα μοιραία επίπεδα της επιτυχίας του Sinatra.
Ενώ η δολοφονία της Romy Baligula το 2007 είναι ένα από τα πιο γνωστά περιστατικά, η βία που συνδέεται με το “My Way “ συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010. Ένα ιδιαίτερα τραγικό περιστατικό συνέβη τον Δεκέμβριο του 2010 κατά τη διάρκεια ενός χριστουγεννιάτικου πάρτι στο Τόντο της Μανίλα. Ο πρόεδρος ενός χωριού και ο οδηγός του πυροβολήθηκαν από ενόπλους ενώ ο πρόεδρος τραγουδούσε το “My Way”. Αν και οι αρχές πίστευαν ότι η δολοφονία είχε πολιτικά κίνητρα, τα ΜΜΕ τη συνέδεσαν με το “My Way Killings”.
Ένα άλλο παράξενο περιστατικό έλαβε χώρα το 2018, όταν ένας 60χρονος άνδρας μαχαιρώθηκε από τον γείτονά του κατά τη διάρκεια ενός πάρτι γενεθλίων στη Ζαμποάνγκα ντελ Νόρτε. Ο καυγάς ξέσπασε όταν το θύμα άρπαξε το μικρόφωνο από τον γείτονά του λίγο πριν αρχίσει να παίζει το “My Way”. Η συμπλοκή που ακολούθησε κατέληξε με τον γείτονα να μαχαιρώνει τον ηλικιωμένο άνδρα, ο οποίος αργότερα πέθανε στο νοσοκομείο.
Ως απάντηση στον αυξανόμενο αριθμό των νεκρών, ορισμένα καραόκε μπαρ στις Φιλιππίνες έβγαλαν το “My Way” από τις λίστες τους. Ο φόβος της βίας, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη δεισιδαιμονία, οδήγησε πολλούς να αποφεύγουν εντελώς το τραγούδι. Για μερικούς, το να το τραγουδούν δημόσια έγινε ένα επικίνδυνο στοίχημα.
Η κινητήρια δύναμη πίσω από τις δολοφονίες "My Way” παραμένει αντικείμενο συζήτησης
Ενώ οι “My Way Killings” είναι ίσως το πιο γνωστό παράδειγμα βίας που σχετίζεται με το καραόκε, οι Φιλιππίνες δεν είναι η μόνη χώρα όπου το καραόκε έχει προκαλέσει οργή. Σε ολόκληρο τον κόσμο, το καραόκε έχει συνδεθεί με καυγάδες, μαχαιρώματα, ακόμη και δολοφονίες. Στην Ταϊλάνδη, ένας άνδρας σκότωσε οκτώ γείτονές του αφού τραγούδησαν επανειλημμένα το “Take Me Home, Country Roads”. Στο Σιάτλ, ένας άνδρας δέχθηκε επίθεση επειδή τραγουδούσε το “Yellow” των Coldplay.
Η κινητήρια δύναμη πίσω από τις δολοφονίες “My Way” παραμένει αντικείμενο συζήτησης. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είναι μια αντανάκλαση της κοινωνίας των Φιλιππίνων. Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι δολοφονίες είναι το αποτέλεσμα μιας παράξενης πολιτισμικής ιδιορρυθμίας, όπου το ίδιο το τραγούδι έχει αποκτήσει μια δική του ζωή, αποτελώντας σύμβολο υπερηφάνειας και ύβρεως.
Ο Norimitsu Onishi των New York Times έγραψε ότι οι δολοφονίες μπορεί να είναι «το φυσικό υποπροϊόν της κουλτούρας βίας, κατανάλωσης αλκοόλ και ματσισμού της χώρας». Αλλά ενώ η βία που σχετίζεται με το καραόκε συμβαίνει παγκοσμίως, είναι η σύνδεση μεταξύ του “My Way” και των δολοφονιών που κάνει το φαινόμενο των Φιλιππίνων ιδιαίτερα ανησυχητικό.
Η σκιά των δολοφονιών του "My Way Killings” συνεχίζει να δεσπόζει στις Φιλιππίνες
Ο φόβος που περιβάλλει το “My Way” το έχει μετατρέψει από ένα αγαπημένο κλασικό τραγούδι σε κάτι σχεδόν ταμπού. Σήμερα, πολλοί Φιλιππινέζοι αρνούνται να τραγουδήσουν το τραγούδι δημοσίως. Αυτό που κάποτε ήταν ένα τραγούδι υπερηφάνειας και προβληματισμού έχει γίνει ένας ύμνος κινδύνου. Μια ζοφερή υπενθύμιση ότι ακόμη και σε στιγμές χαράς και γιορτής, η βία μπορεί να παραμονεύει στα πιο απίθανα μέρη.
Το καραόκε παραμένει ένα αγαπημένο χόμπι στις Φιλιππίνες, αλλά η σκιά των δολοφονιών του “My Way Killings” συνεχίζει να δεσπόζει. Ορισμένοι θεωρούν ότι το τραγούδι αποτελεί υπενθύμιση της λεπτής γραμμής μεταξύ γιορτής και τραγωδίας. Όπως το έθεσε ένας κάτοικος της Μανίλα, «μπορεί να σκοτωθείς επειδή τραγουδάς το “My Way”». Και για πολλούς, αυτό είναι ένα ρίσκο που δεν είναι διατεθειμένοι να πάρουν.