Θυμάμαι σαν χθες την πρώτη φορά που είδα το Profondo Rosso (1975) του Dario Argento. Ήμουν φοιτητής στο πρώτο έτος, λάτρευα τις ταινίες τρόμου του George Romero και του John Carpenter, και ο σινεφίλ κολλητός μου ενθουσιάστηκε όταν την είδε στο βιντεοκλάμπ της πόλης. Μαζευτήκαμε λοιπόν τρία άτομα σπίτι μου και βάλαμε την bootleg έκδοση της εποχής. Αυτή ήταν και η εισαγωγή μου σε μια από τις μεγάλες μου αγάπες, τον Ιταλικό κινηματογράφο τρόμου.
Η πετσοκομμένη αυτή έκδοση ήταν καμένη με το αγγλικό ντουμπλάρισμα της ταινίας. Ως αποτέλεσμα, το πανέμορφο ultrawide aspect ratio του original ήταν κομμένο στις δυο άκρες ώστε να χωράει σε μια 4:3 ανάλυση. Σε μια σκηνή μάλιστα που ο Argento έχει στήσει τους ηθοποιούς του στην άκρη του κάδρου, βλέπαμε για κανένα δίλεπτο απλά ένα άγαλμα στο background.
Παρόλα αυτά η δύναμη της ταινίας ήταν αρκετή για να μας κάνει να ξεχάσουμε αυτές τις τεχνικές ατέλειες της έκδοσης που βλέπαμε. Μάλιστα, αγαπήσαμε, θυμάμαι, τόσο αυτή την ταινία που την νοικιάσαμε αρκετές ακόμα φορές. Την πηγαινοφέρναμε σε διάφορες κινηματογραφικές βραδιές σε σπίτια συμφοιτητών. Περιμέναμε με αγωνία να δούμε την αντίδρασή τους μετά την σκηνή της αποκάλυψης του μυστηρίου στο φινάλε της ταινίας.
Το “Profondo Rosso” προσπαθεί να αποδώσει όσο πιο πιστά μπορεί την αισθητική αυτών των βιβλίων
Στο Profondo Rosso ακολουθούμε την περιπέτεια του τζαζ πιανίστα Marcus Daly (David Hemmings), ο οποίος γίνεται μάρτυρας ενός βίαιου φόνου. Ο Marcus, στην προσπάθειά του να βοηθήσει μπλέκεται περισσότερο στην υπόθεση απ’ όσο θα ήθελε. Και με την βοήθεια της δημοσιογράφου Gianna Brezzi (Daria Nicolodi) προσπαθούν να λύσουν το μυστήριο του φόνου. Ο δολοφόνος όμως φαίνεται να τους καταδιώκει, όντας πάντα ένα βήμα μπροστά.
Οι περισσότερες ταινίες του Dario Argento είναι επηρεασμένες από τα βιβλία “giallo”. “Giallo” (δηλαδή κίτρινο) ήταν μια κατηγορία φθηνών βιβλίων με ιστορίες μυστηρίου και τρόμου που κυκλοφορούσαν στην Ιταλία τις δεκαετίες του 60′ και του 70′. Το “Profondo Rosso” δεν είναι απλώς επηρεασμένο από τα “gialli” όπως το “Ιnferno” (1980) ή το Phenomena (1985). Αντίθετα, προσπαθεί να αποδώσει όσο πιο πιστά μπορεί την αισθητική αυτών των βιβλίων.
Αυτό είναι κάτι το οποίο έχει καταφέρει με επιτυχία και σε άλλες ταινίες του, όπως το “L‘uccello dalle piume di cristallo (1970) και το “Tenebrae” (1982). Το “Profondo Rosso”, όμως, από πολλούς θεωρείτε το καλύτερο Giallo που έχει γυριστεί. Κατά την γνώμη μου, η μόνη ταινία του Argento που την ξεπερνά είναι το Suspiria. Αν και εκείνη σουλατσάρει αρκετά και σε μονοπάτια καθαρού μεταφυσικού τρόμου έχοντας παρόλα αυτά ξεκάθαρα στοιχεία giallo.
Τα χρώματα είναι έντονα, και η φωτογραφία του Luigi Kuveiller κάνει την ατμόσφαιρα αποπνιχτική
Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι πολύ νατουραλιστικές, χωρίς να φοβηθούν να είναι χιουμοριστικές όπου αυτό χρειάζεται. Δίνουν έναν ιδιαίτερο ρεαλισμό στα δρώμενα και μας βοηθούν να ταυτιστούμε με τους πρωταγωνιστές μας. Η χημεία μάλιστα μεταξύ του David Hemmings και της Daria Nicolodi βοηθούν ιδιαίτερα ώστε η πλοκή να εξελιχθεί με φυσικότητα. Μετά το Profondo Rosso, η Daria Nicolodi θα συνεχίζει να συνεργάζεται με τον Dario Argento και θα συνυπογράψει το σενάριο του Suspiria. Θα διατηρήσει σχέση μαζί του μέχρι τα ‘80s, η οποία θα τους χαρίσει και ένα παιδί (Asia Argento).
Από τα πρώτα πλάνα της ταινίας είναι δύσκολο κάποιος να πάρει τα μάτια του από πάνω της. Το εκπληκτικό camerawork μας βοηθάει να απορροφηθούμε από τον ζοφερό κόσμο του Profondo Rosso. Τα χρώματα είναι έντονα, και η φωτογραφία του Luigi Kuveiller κάνει την ατμόσφαιρα αποπνιχτική, ειδικά στα έντονα βίαια crescendi που μας έχει συνηθίσει ο Argento.
Σε αυτό βοηθάει και η πραγματικά αξέχαστη μουσική του συχνών συνεργατών του Argento, της progressive rock μπάντας “Goblin”. Από τους τίτλους αρχής της ταινίας κιόλας, δεσπόζει επιβλητικά πάνω από τα πλάνα.
Αυτό το Σάββατο η ταινία θα προβληθεί στα πλαίσια του Midnight Express σε αποκατεστημένη 4Κ κόπια με αφορμή τα 50 χρόνια από την κυκλοφορία της. Μια σπάνια ευκαιρία να δει κάποιος αυτό το αριστούργημα όπως του αξίζει.