Όλες οι αυθόρμητες προβολές ταινιών που κάνω, ξεκινούν κάπως έτσι. Κάθομαι σπίτι μου, έχοντας πάντα ανοιχτό το laptop μου. Αν είσαι βαμπίρ σαν και εμένα, το έχεις, για να ψάχνεις ειδήσεις ή να αράζεις στο YouTube. Αλλά μία φορά στις τόσες, έρχεται η στιγμή στην ζωή μου που λέω “Ρε συ Γιώργο, ειδήσεις και YouTube βλέπεις και στο κινητάκι σου, δες καμιά ταινιούλα“. Και έτσι ανοίγω την γνωστή άγνωστη εφαρμογή ταινιών που αρκετοί έχουμε και αρχίζω το ψάξιμο. Και το μάτι μου έπεσε πάνω στο The Terminator του 1984.
To The Terminator και εγώ έχουμε μια σχέση λατρείας από παλιά. Συγκεκριμένα, από το μακρινό 2001, όταν 4 χρονών ζιζάνιο που ήμουν, ο πατέρας μου, γνωστός λάτρης των macho ταινιών, με κάθισε ένα βράδυ και μου έδειξε αυτή τη ταινία. Εγώ τότε, επειδή ήμουν και τεσσάρων, δεν μπορούσα να καταλάβω πολλά. Βλέποντας ωστόσο, τον Arnold Schwartzenegger για πρώτη φορά στην ζωή μου, δεν μπορούσα να μην καταλάβω πόσο μεγάλη ήταν η φιγούρα του. Και τότε ρώτησα τον πατέρα μου τι ακριβώς συμβαίνει στο Terminator. Παρακάτω θα παραθέσω αυτό που μου έχει πει έπειτα από χρόνια ο πατέρας μου ότι μου είπε εκείνη την νύχτα.
“Αυτός εκεί (ο Arnold) είναι ένα ρομπότ που ήρθε με μια μηχανή του χρόνου από το μέλλον. Μαζί του ήρθε και ένας άλλος άνθρωπος (ο Kyle Reece). Αυτοί οι δύο τώρα είναι ο ένας καλός και ο άλλος κακός. Ο καλός, είναι ο άνθρωπος, που ήρθε να σώσει μια κοπέλα από τον κακό. Ο κακός θέλει να κάνει μπαμ μπαμ την κοπέλα, γιατί στο μέλλον, θα γεννήσει ένα παιδάκι, που θα κάνει κακό στους κακούς”. Τάδε έφη πατέρας Γεωργίου Ναστούλη. Βέβαια, όταν μεγάλωσα, συνειδητοποίησα ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα στο κόσμο του Terminator. Εντάξει, για παρουσίαση ταινίας σε ένα τετράχρονο, νομίζω ο πατέρας μου παίρνει ένα Α (χωρίς τόνο, εντάξει μην τα θέλει όλα δικά του).
Μπαίνεις σε μια σκοτεινή αίθουσα κινηματογράφου και σου παρουσιάζουν μπροστά στα μάτια σου, πως η τεχνολογία μπορεί να γίνει εχθρός σου.
Έχοντας δει, την ταινία, τουλάχιστον τρεις φορές από τότε, είπα λοιπόν, αυτό το πρόσφατο βράδυ “γιατί όχι;”. Και έτσι, το The Terminator για 107 λεπτά του χρόνου μου, κατέλαβε την οθόνη του υπολογιστή μου. Δεν ξέρω, αν το έχετε παρατηρήσει γενικότερα. Όταν έχουμε δει μια ταινία πολλές φορές, ξέρουμε τις περισσότερες ατάκες, ξέρουμε την πλοκή λίγο πολύ. Αλλά πλέον, όταν ξαναβλέπεις ένα project, κοιτάς να δεις αυτές τις μικρές λεπτομέρειες που δεν έχεις προσέξει τις άλλες φορές. Και σε ταινία James Cameron, Χριστέ και Παναγία, η λεπτομέρεια είναι το Α και το Ω. Αφού ο άνθρωπος είναι τελειομανής.
Δεν είναι λίγες οι φορές άλλωστε που cast & crew έχουν χαρακτηρίσει τον Cameron ως “Iron Jim” λόγω των δυσκολιών που έχει το να δουλεύεις για αυτόν. Η τελειομανία του, η προσοχή του στην κάθε λεπτομέρεια, είναι πράγματα, που εντυπωσιάζουν και παράλληλα κουράζουν. Υπάρχει ιστορία, πως στα γυρίσματα, το πλήρωμα, για να σπάσει λίγο πλάκα, τύπωσε t-shirts με την φράση “You don’t scare me. I work for James Cameron.”. Οπότε, όπως καταλαβαίνετε, κάθε ταινία James Cameron, είναι να την βλέπεις και να την ξαναβλέπεις. Όλο και κάτι θα προσέξεις.
Βάζοντας την ταινία, είχα ξεχάσει, πόσο “σκοτεινό” είναι το πρώτο The Terminator. Ίσως το πιο “σκοτεινό” της σειράς. Σίγουρα, το δεύτερο είναι η καλύτερη ταινία, αλλά εδώ αν το καλοσκεφτείς, θα μπορούσε άνετα να λειτουργήσει σαν horror. Και πως να μην λειτουργήσει; Με πλοκή, όπου ένας cybernetic οργανισμός, γυρνάει πίσω στον χρόνο, αναζητώντας, την Sarah Connor, θέλοντας να της κάνει κακό; Ε, δεν το λες και στάνταρ πλοκή ταινίας δράσης.
Στόχος του Terminator, είναι να την αποτρέψει από το να φέρει στον κόσμο τον John Connor, τον μελλοντικό ηγέτη της Αντίστασης απέναντι στο Skynet. Το Skynet, όντας αμυντικό πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης, έχει αποκτήσει την δική του συνείδηση και διεξάγει έναν παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο, κατά της ανθρωπότητας. Απέναντι στον Terminator, βρίσκεται ο Kyle Reece, στρατιώτης της Επανάστασης, ο οποίος γυρνάει και αυτός στον χρόνο, για να σώσει την Sarah.
Αν θέλετε να παρακολουθήσετε τη ταινία , η γνώμη μου είναι πως πρέπει να γίνει με δύο πρίσματα. Το πρώτο πρίσμα, είναι αυτό του θεατή, το μακρινό 1984. Αλήθεια, κάντε το μια εικόνα. Να μπαίνεις σε μια σκοτεινή αίθουσα κινηματογράφου και να σου παρουσιάζουν μπροστά στα μάτια σου, σενάρια, για το πως η τεχνολογία μπορεί να γίνει εχθρός σου. Να βλέπεις τα πάντα, υπό τα μάτια του James Cameron, που σημαίνει δράση, αγωνία στο κατακόκκινο και μια συνεχής αίσθηση κινδύνου.
Όταν τα φώτα σβήνουν και η μουσική του Brad Fiedel γεμίζει τον χώρο, η ατμόσφαιρα γεμίζει ένταση. Το αρχικό πλάνο με το σκοτεινό μέλλον, τα κατεστραμμένα τοπία και τους αγωνιζόμενους ανθρώπους σε πόλεμο με τις μηχανές, σε τραβάει αμέσως μέσα στην ιστορία. Είμαστε μάρτυρες ενός κόσμου που έχει καταστραφεί από την τεχνολογία, και η ιδέα ότι οι μηχανές έχουν επαναστατήσει ενάντια στους ανθρώπους είναι ανατριχιαστική. Αυτή η αίσθηση απειλής και κινδύνου είναι κάτι που θα σε συνοδεύει σε όλη τη διάρκεια της ταινίας.
Βλέπεις τον Arnold Schwartzenegger, την απόλυτη μηχανή πόνου και θανάτου. Δεν λέει πολλά στην ταινία. Νομίζω έχει 14 lines στο Terminator. Δύο περισσότερα από όσα είχε στον Κόναν τον Βάρβαρο. Και όμως οι κινήσεις του, οι μανιέρες του, το παγωμένο βλέμμα του, σε κάνουν να αισθάνεσαι, ότι ο Kyle & η Sarah δίνουν μια άνιση μάχη.
Και από την άλλη, έχουμε την Sarah Connor. Μια απλή σερβιτόρα, που όμως βλέπεις, ότι είναι προορισμένη για άλλα πράγματα. Η πορεία της από την αθωότητα στην αυτογνωσία γίνεται σταδιακά. Η μάχη της για επιβίωση και η ανακάλυψη της δύναμής της είναι η καρδιά της ταινίας. Συνδέεσαι μαζί της. Nιώθεις την αγωνία της και αναρωτιέσαι αν θα μπορέσει να ξεφύγει από τη μοίρα της, μόνο και μόνο για να έρθει το τέλος και να καταλάβεις ότι η μοίρα της είναι να αντιμετωπίσει την επικείμενη “καταιγίδα” που θα φέρει το Skynet.
Είμαστε μάρτυρες ενός κόσμου που έχει καταστραφεί από την τεχνολογία, και η ιδέα ότι οι μηχανές έχουν επαναστατήσει ενάντια των ανθρώπων είναι ανατριχιαστική.
Το δεύτερο πρίσμα, είναι αυτό του σύγχρονου θεατή. Και αυτό, είναι που σε κάνει να καταλάβεις, για το πόσο διαχρονική ταινία είναι το The Terminator. Γνωρίζοντας τα όσα ξέρουμε πλέον, για την τεχνητή νοημοσύνη και την εξέλιξη της μέσα στον χρόνο, βλέποντας το πόνημα του 1984, παρατηρείς ότι δεν πέφτει και πολύ στην απ’έξω για το τι έχει γίνει. Η τεχνητή νοημοσύνη και η εξέλιξη της, πλέον, μπορεί να εντυπωσιάσει αλλά και να τρομάξει τον άνθρωπο
Βλέπεις βίντεο, με τέτοια πλάσματα, που έχουν δημιουργηθεί, με την χρήση της, να πιάνουν κανονικά κουβέντα. Δεν θέλει και πολύ να κάνεις σενάρια με το μυαλό σου, τι μπορεί να συμβεί, σε περίπτωση που δοθεί παραπάνω ελευθερία στο λογισμικό τους.
Παλιότερα, επίσης, το να έχεις μια γυναίκα πρωταγωνίστρια, με τον τρόπο, με τον οποίο, γράφεται η Sarah Connor, δεν ήταν κοινότυπο. Η Linda Hamilton, αποτέλεσε, μία από τις πρωτοπόρους του γυναικείου badassery και αυτό χωρίς καν να το εκβιάσει ή να το ζορίσει, όπως κάνουν, πολλές ταινίες του σήμερα. Το έκανε φυσικά, έπρεπε να γίνει. Όταν αντιμετωπίζεις στα ίσια, έναν ρομπότ-δολοφόνο, ε λίγο πολύ, για να μην “come with him if you want to live”, πρέπει να ξεφύγεις από την νόρμα της ζωής σου.
Όλοι οι ανθρώποι, αν είχαμε αυτό το σενάριο μπροστά μας, λίγο πολύ αυτό θα κάναμε. Ή απλά θα τρέχαμε πανικόβλητοι. That’s not the point, θα μου πεις, αγαπητέ αναγνώστη και σε ακούω. Το θέμα είναι ότι, αν τα strong female leads, πρέπει να ευχαριστούν κάποια που έκανε την mainstream αρχή, αυτή είναι η Linda Hamilton.
Από την πρώτη της προβολή το 1984 μέχρι σήμερα, οι θεματικές του παραμένουν ζωντανές, αποκαλύπτοντας τις ανησυχίες της ανθρωπότητας σχετικά με την τεχνολογία.
Βρισκόμαστε σε μια εποχή, μέσα στην οποία, ο Terminator αποτελεί ένα από τα πολιτιστικά της icons. Ένας διαχρονικός ρόλος, που έδωσε στον Schartzenegger, το έναυσμα για μια σπουδαία καριέρα. Σε μια εποχή, επίσης, που ακόμα, δεν έχει κατανοήσει πλήρως, την δύναμη των μηχανών. Η απειλή που παρουσιάζεται, που λίγο πολύ, επιλέγουμε να μην βλέπουμε, δείχνει μια αίσθηση για υπευθυνότητα στην μελλοντική κατασκευή τεχνολογικών θαυμάτων.
Είναι απίστευτα τρομακτικό, το πως ο ίδιος ο άνθρωπος, μπορεί να δημιουργήσει κάτι που του δίνει τόση δύναμη και συνάμα τόσο μεγάλο μειονέκτημα, σε περίπτωση που αυτό χρησιμοποιηθεί εναντίον του. Και δεν έχουμε καν αγγίξει, πιστεύω, την κορυφή του παγόβουνου, όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη και τις δυνατότητες της.
Όλες αυτές οι σκέψεις που κάνω, είναι απόρροια του να δει κάποιος το The Terminator. Μια ταινία, με μεγάλες ιδέες, με ιδανικά, με πράγματα που σε βάζουν να σκεφτείς. Είναι η τεχνολογία που βλέπεις στην ταινία και τα εφέ, αυτά που έχουν συνηθίσει τα μάτια σου το 2024; Φυσικά και όχι! Αλλά το Terminator δεν το βλέπεις για τα εφέ πλέον. Το βλέπεις για το μήνυμα που σου αφήνει διαχρονικά.
Από την πρώτη της προβολή το 1984 μέχρι σήμερα, οι θεματικές του παραμένουν ζωντανές, αποκαλύπτοντας τις ανησυχίες της ανθρωπότητας σχετικά με την τεχνολογία, την αυτονομία και την ανθρώπινη φύση. Το να την παρακολουθείς σε διαφορετικές εποχές σου επιτρέπει να αναστοχαστείς και να αναγνωρίσεις την πρόοδο, αλλά και τις συνεχείς προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στον κόσμο που ζούμε.