Τα τελευταία χρόνια το σενάριο είναι κάπως γνωστό. Πολλές μπάντες που διαλύθηκαν στο παρελθόν και βίωσαν μια περίοδο αδράνειας με αβέβαια συναισθήματα για το μέλλον, ξαναβρίσκονται για να γράψουν μουσική. Και ίσως για να γυρίσουν ακόμα μια φορά τον κόσμο διαδίδοντας την. Σίγουρα αυτή η τάση είναι μεταξύ άλλων και μια συνέπεια του ‘80s-‘90s κύματος νοσταλγίας που ξέσπασε την προηγούμενη δεκαετία. Πολύ πιθανόν βέβαια να οφείλεται απλά στους κύκλους που κάνουν οι ζωές των ανθρώπων. Από μια τέτοια άποψη, η αφετηρία μερικές φορές είναι ταυτόχρονα και προορισμός. Σε αυτήν την κατηγορία μπήκαν και οι dEUS με το “How To Replace It“.
Αφού η ζωή κάνει κύκλους, η μουσική συνήθως κινείται παράλληλα και στην περίπτωση μου μάλλον έγινε κάτι παρόμοιο. Ο δικός μου μουσικός κύκλος, αυτός που είναι η αιτία για ό,τι διαβάζετε λέγεται dEUS. Βασική αφορμή είναι η πρόσφατη κυκλοφορία του “How To Replace It”. Όπως καταλάβατε οι Βέλγοι είχουν καιρό να δώσουν σημεία ζωής.
Oι dEUS "σπάνε" την δεκαετή τους δισκογραφική σιωπή με την κυκλοφορία του How To Replace It
Το “Following Sea“, η προηγούμενη τους δουλειά, βρίσκεται έντεκα χρόνια πίσω και η είδηση ότι έχουμε νέο album δεν είναι τόσο θορυβώδης, αλλά δεν περνάει και στα “ψιλά”. Η μπάντα που επηρέασε όσο λίγες τον εναλλακτικό ήχο, συμμετείχε ως πρωτοπορία σε αυτό το μουσικό φαινόμενο των ‘90s που ονομάστηκε alternative boom. Το σχήμα που έβαλε το Βέλγιο στον μουσικό χάρτη και εμφάνισε άγνωστες πτυχές ενός ιδιώματος που φαινομενικά έχει κοντά πόδια, επέστρεψε.
Οι dEUS είναι γνήσια παιδιά των ‘90s και το Worst Case Scenario που το 1994 ξεκίνησε την δισκογραφική τους διαδρομή είναι η πρώτη απόδειξη. Ακούγεται σαν οι Pixies να συνάντησαν τον Frank Zappa και να ανοίγουν συζήτηση. Λίγο κοινότυπη σε κάποιες στιγμές αλλά και αρκετά σουρεάλ, αυτή η κουβέντα χάρισε στο indie rock μια artistic εκδοχή και ένα ιστορικό album που η απλότητα και ο πειραματισμός ισορροπούν με ανέλπιστο τρόπο.
Αν το σκεφτείτε λίγο, δεν υπάρχουν πολλές μπάντες που να κατόρθωσαν κάτι τέτοιο στο ξεκίνημα τους. Ανάλογη η συνέχεια με το “In a Bar, Under the Sea“, στις νότες του οποίου υπάρχουν αρκετά jazzy στοιχεία. Έκτοτε από λίγο ως πολύ, οι dEUS χρησιμοποίησαν αυτά τα στοιχεία και τα μετέτρεψαν σε αναπόσπαστα κομμάτια του χαρακτήρα τους.
Είναι οι παλιοί καλοί dEUS, αυτοί που ήξεραν πως το groove πρέπει να βρίσκεται πάνω από οτιδήποτε
Εδώ χρειάζεται μια μικρή παρένθεση. Ο εναλλακτικός ήχος, ειδικά μετά τα μέσα των ‘90s, είχε πιάσει ταβάνι. Ενώ τα λίγα σχήματα που κατάφεραν να επιβιώσουν, έπρεπε να εξελιχθούν. Άλλες μπάντες πειραματίστηκαν με ηλεκτρονικά μέρη. Κάποιες επέλεξαν μια πιο αφηρημένη post διαδρομή. Σε άλλες περιπτώσεις ο ήχος έγινε ψυχεδελικός ή μπλέχτηκε με την jazz. Οι περισσότερες τελικά μάλλον στράφηκαν σε πιο mainstream ή pop rock κατευθύνσεις. Ενώ μερικές, σίγουρα λιγότερες, ήταν αρκετά γενναίες να προσθέσουν κλασικά όργανα, με σχετική συνήθως επιτυχία. Ε, λοιπόν οι dEUS τα έκαναν σχεδόν όλα αυτά, με παροιμιώδη ευκολία και χωρίς δισταγμό.
Πάνω σε αυτή την βάση κυκλοφόρησαν τα “The Ideal Crash” και “Pocket Revolution“. Τις δύο δηλαδή καλύτερες δισκογραφικές δουλειές τους, που συνέπεσαν με την πιο δραστήρια συναυλιακή 5ετία τους. Τα “Vantage Point” και “Keep You Close” έπαιξαν με τον μινιμαλισμό του pop rock και δεν τα κατάφεραν ιδιαίτερα αν με ρωτάτε. Σίγουρα δεν τίθεται θέμα σύγκρισης με ό,τι προηγήθηκε. Το “Following Sea” δεν άργησε να έρθει και ήταν αρκετά καλό. Οι dEUS ευτυχώς επέλεξαν να πειραματιστούν για μια ακόμη φορά και τους βγήκε σε καλό. Τόσο που δεν προμήνυε σε τίποτα την δεκαετή σιωπή που ακολούθησε.
Φτάσαμε λοιπόν στο σήμερα, οι dEUS επιστρέφουν από το πουθενά με 12 νέες συνθέσεις. Μάλιστα, στη σύνθεση τους υπάρχουν μόνο δύο από τα παλαιότερα μέλη. Οι Tom Barman και Klaas Janzoons μαζί με τους Stéphane Misseghers, Alan Gevaert και Mauro Pawlowski είναι η πεντάδα που πλέον απαρτίζει το σχήμα.
Οι dEUS μάλιστα, δε σιτάζουν να ειρωνευτούν τους εαυτούς τους - και ίσως και τη σκηνή
Για να είμαι ειλικρινής, επέλεξα το How to Replace It αποκλειστικά λόγω της περιέργειας να μάθω που ακριβώς “πατάνε” πλέον οι dEUS. Εδώ να σημειώσω ότι τους είχα χάσει για καμιά 15ετία. Τα μισά από τα παραπάνω είναι εντυπώσεις του τελευταίου μήνα και χρειάστηκε να ακούσω τη μισή τους δισκογραφία για να ξέρω ακριβώς τι μου γίνεται.
Κανένα κομμάτι δεν μοιάζει ιδιαίτερα με το επόμενο, δείχνοντας ότι οι dEUS πήραν τον χρόνο τους και “μοίρασαν” τον χρόνο δημιουργίας του μέσα σε μια κάπως μακρά περίοδο. Πρακτικά αυτό σημαίνει πολυάριθμες αλλαγές διάθεσης, άπλετος χρόνος για αναθεώρηση και μεγαλύτερη προσοχή στο τελικό αποτέλεσμα. Στο μουσικό μέρος θα βρείτε “μαζεμένη” όλη την δισκογραφία των Βέλγων. Κάτι που είναι αναμενόμενο σε ένα album που σηματοδοτεί μια επιστροφή.
Το ομώνυμο κομμάτι ανοίγει το album με θεατρικό τρόπο και τύμπανα που δίνουν δραματικό τόνο. Έχει διάφορα επίπεδα και χτίζει μεθοδικά την ένταση, εισάγοντας ένα όργανο κάθε φορά. Αρκετά εντυπωσιακή η παρουσία τρομπέτας στο τελευταίο λεπτό. Τα ‘90s vibes στο Must Have Been New είναι ξεκάθαρα. Θα μπορούσε να βρίσκεται σε οποιαδήποτε από τις πρώτες κυκλοφορίες των dEUS και ίσως γι΄αυτό ο τίτλος βγάζει μια ειρωνεία.
Φυσικά και το How To Replace It έχει τα ψεγάδια του. Αυτά όμως δεν ξεπερνούν τις δυνατές του στιγμές
Μπορεί το κομμάτι να είναι καινούργιο αλλά σίγουρα δεν ακούγεται σαν τέτοιο. Αλλάζοντας τελείως το ύφος, η εισαγωγή του “Man Of The House” προσπαθεί να υψώσει τους τόνους, με ένα synth session. Μισό λεπτό μετά, το κομμάτι αρχίζει να βγάζει “βρωμιά” και γίνεται λίγο industrial. Κάπως αναπάντεχο το όλο σκηνικό, οι Βέλγοι δεν το συνηθίζουν και σίγουρα μου αρέσει η έμπνευση. Αφού το album κατάφερε να με πιάσει στον “ύπνο” από το τρίτο κιόλας κομμάτι, η ακρόαση αποκτά άλλο ενδιαφέρον.
Το “1989″ θα μπορούσε εύκολα να είχε βγει το… 1989. Τα keyboards και το ταμπούρο είναι γνήσια παιδιά της εποχής και το αποτέλεσμα θυμίζει Duran Duran. Εδώ η κιθάρα έχει από καθόλου έως ελάχιστο χώρο, θα ακούσετε όμως τον Tom Barman να πιάνει τα φωνητικά μπάσα του Leonard Cohen. Μαζί με τα γυναικεία φωνητικά στον φόντο, δημιουργείται μια αντίθεση σε πλήρη αρμονία.
Το “Faux Bamboo” γίνεται αμέσως το λιγότερο ενδιαφέρον κομμάτι του album, μέχρι φυσικά να υπάρξει κάποιο άλλο. Είναι “αναιμικό” και minimal, μια pop rock παρτιτούρα με έμφυτη ελαφρότητα που με ξενερώνει λίγο. Τα πράγματα όμως διορθώνονται γρήγορα με το υποχθόνιο μπασάκι του Dream Is A Giver.
Υπάρχουν σημεία στα οποία οι dEUS με διχάζουν. Δεν ξέρω αν είναι αυτός του, πάντως, μπερδεύουν και αυτό δεν νομίζω ότι είναι γενικά καλό
Το προσεγμένο beat και τα πλήκτρα που ακούγονται στο φόντο είναι επιτυχημένος συνδυασμός. Αρκετά νταοντεμπο, ακόμα και τα φωνητικά που φλερτάρουν με την ραπ ακολουθούν με παρόμοια διάθεση. Υπάρχει η καλή pop και η κακή pop. Χωρίς να είμαι και καμία αυθεντία του ιδιώματος, πιστεύω πως το “Dream Is A Giver” βρίσκεται στην πρώτη κατηγορία. Δεν θα μπορούσα να πω εύκολα το ίδιο για το “Pirates“, παρόλο που δεν μπορώ να πω και το αντίθετο. Έχει μια μετριοπάθεια που με ξενίζει, από τη μέση και μετά όμως γίνεται αρκετά καλύτερο. Σαν σύνολο με διχάζει γι΄αυτό δεν θα επιμείνω περισσότερο.
Στην εισαγωγή του “Simple Pleasures” υπάρχει άλλος ένας πιασάρικος συνδυασμός τυμπάνων και μπάσου, από αυτούς κάνουν το κεφάλι να κουνιέται. Είναι οι παλιοί καλοί dEUS, αυτοί που ήξεραν πως το groove πρέπει να βρίσκεται πάνω από οτιδήποτε. Το κομμάτι έχει διάφορα περίεργα sound effects και samples, ακούγεται λίγο funky, με μια “τσαχπινιά” που εκτιμάται γενικότερα από τους φίλους της μπάντας.
Αυτό που έχει το “Never Get You High” δε θα το έλεγα τσαχπινιά, είναι όμως κάτι ιδιαίτερο. Η ατμόσφαιρα που δημιουργούν τα κρουστά έχει μια ευχάριστη αφηρημάδα που θυμίζει Carlos Santana και η κιθάρα έχει ένα ψυχεδελικό “τσίγκλισμα”. Είναι ευχάριστο άλλα όχι με την “ελαφριά” έννοια. Ξέρω ότι είναι καλό, χρειάστηκε όμως να το ξανακούσω για να προσδιορίσω το πόσο καλό είναι.
Το γενικότερο συμπέρασμα είναι ότι χαίρομαι που οι dEUS επέστρεψαν
Ενώ το “Why Think It Over (Cadillac)” ξεκινά με καταπληκτικό groove και ένα ενδιαφέρον drum session, ενδιάμεσα προστίθενται διάφοροι ήχοι (πχ. ήχοι από σιτάρ) που με μπερδεύουν. Άλλοι ταιριάζουν κι άλλοι όχι, σε βαθμό που αναρωτιέμαι αν δεν μπορώ να το κατανοήσω επειδή δεν είμαι αρκετά κουλτουριάρης. Δεύτερη φορά που διχάζομαι με κομμάτι του album, αφού ενώ έχει μέσα κάποια ωραία πράγματα, το αποτέλεσμα ακούγεται κάπως σοφιστικέ και αμφιβάλλω αν αυτό βοηθάει την κατάσταση. Δεν ξέρω, αν σας αρέσουν τα δήθεν “ψαγμένα” και είστε κάπως εκκεντρικοί, αυτή εδώ είναι σίγουρα η στιγμή σας. Προσωπικά λέω να προσπεράσω.
Το “Love Breaks Down” είναι η ξεχασμένη μπαλαντούλα του “How To Replace It”. Σε άλλες περιπτώσεις όπως στο “The Ideal Crash“, η αντίστοιχη μπαλάντα ανέβασε το επίπεδο του album κατακόρυφα. Εδώ νομίζω δεν άλλαξε κάτι, σίγουρα δεν το επηρέασε με αρνητικό τρόπο. Δεν θα γκρινιάξω περισσότερο, είναι αναμφίβολα dEUS, μπορώ να αρκεστώ σε αυτό. Το “Le Blues Polaire” έχει γαλλικούς στίχους και συνεπώς περίμενα να έχει κάποια λεπτότητα. Το ξέρω, ακούγεται λίγο σαν στερεότυπο αλλά εντάξει αυτός είμαι.
Μια λεπτότητα πάντως σίγουρα την κατέχει, έχει όμως και μπόλικο “γρέζι” στις κιθάρες. Το τελευταίο 2λεπτο είναι πραγματικά σκαλωτικό, αφού ένα γαλλοπρεπές “λαλαλα” συνδυάζεται ανέλπιστα με το προαναφερόμενο “γρέζι”, μέσα σε μια ατμόσφαιρα που θυμίζει καλό post rock. Πείραμα είναι και μάλλον πέτυχε, τα πλήκτρα στο τέλος με αναγκάζουν να το παραδεχτώ.
Όταν η προσμονή δεν μεταφράζεται σε έντονη ανυπομονησία, τότε η πιθανή δυσαρέσκεια χάνει κι αυτή σε μέγεθος
Όπως ανέφερα στην αρχή, η περιέργεια μου ήταν η αιτία που με “τράβηξε” στο How To Replace It. Μια επιστροφή δημιουργεί συνήθως κάποιες προσδοκίες, οι δικές μου δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλες όταν έμαθα για το album και για αυτόν το λόγο, το όποιο αποτέλεσμα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί δικαίωση. Όταν η προσμονή δεν μεταφράζεται σε έντονη ανυπομονησία, τότε η πιθανή δυσαρέσκεια χάνει κι αυτή σε μέγεθος.
‘Αν τη κοιτάζω συνολικά, δεν έχω απολύτως κανένα παράπονο από την νέα δουλειά των Βέλγων. Παρά τα ελάχιστα ψεγάδια, η ποιότητα της είναι αδιαμφισβήτητη. Αντίθετα, είμαι ικανοποιημένος που βρίσκονται ξανά μαζί μας πιο ώριμοι από ποτέ κι ελπίζω σε λίγα χρόνια να μας απασχολήσουν ξανά. Τότε όμως τα δεδομένα θα έχουν αλλάξει αρκετά και οι προσδοκίες θα έχουν δικαιολογημένα αυξηθεί. Καλή ακρόαση.
Artist: Sober On Tuxedos
Album: Good Intentions
Label: Heaven Music
Release Date: 11/12/2020
Genre: Nu Metal, Metalcore
Artist: dEUS
Album: How To Replace It
Label: PIAS Recordings
Release Date: 17/02/2023
Genre: Indie Rock, Alternative Rock
1. How To Replace It
2. Must Have Been New
3. Man Of The House
4. 1989
5. Faux Bamboo
6. Dream Is a Giver
7. Pirates
8. Simple Pleasures
9. Never Get You High
10. Why Think It Over (Cadillac)
11. Love Breaks Down
12. Le Blues Polaire
Producer: Adam Noble
dEUS: Tom Barman (Φωνή, κιθάρα), Klaas Janzoons (Βιολί, πλήκτρα), Mauro Pawlowski (Κιθάρα), Alan Gevaert (Μπάσο), Stéphane Misseghers (Τύμπανα)
dEUS
Το How to Replace It μπορεί να μην είναι δισκάρα. Διαθέτει όμως την ωριμότητα του μουσικού που δεν βιάζεται, γιατί θέλει πριν από οτιδήποτε άλλο να αποφύγει τη μετριότητα. Αυτού που προτιμά να σεβαστεί τον εαυτό του και κατ’ επέκταση το κοινό στο οποίο απευθύνεται.