Η αυξανόμενη επιτυχία των Iron Maiden στα τέσσερα πρώτα τους άλμπουμ συνοδεύτηκε και από μία – σχετικά έντονη – εναλλαγή μελών. Μεταξύ του ομώνυμου ντεμπούτου του 1980 και του “Killers” του 1981, ο κιθαρίστας Dennis Stratton αντικαταστάθηκε από τον Adrian Smith. Την επόμενη χρονιά, ο τραγουδιστής Paul Di’Anno έφυγε και ο Bruce Dickinson ήρθε για το “The Number Of The Beast“. Στη συνέχεια, ήταν η σειρά του ντράμερ Clive Burr να φύγει, με τον Nicko McBrain να τον διαδέχεται στο “Piece Of Mind” του 1983. Ενώ η διαρκώς μεταβαλλόμενη σύνθεση δεν έβλαψε τη δυναμική των Maiden – ή τις πωλήσεις των άλμπουμ τους – η άφιξη του McBrain έφερε κάποια αναγκαία σταθερότητα. Τα πρώτα αποτελέσματα αυτής, ήταν το “Powerslave“.
«Είχαμε κάνει μια παγκόσμια περιοδεία πριν βάλουμε τον Nicko στο συγκρότημα», θυμάται ο Steve Harris. «Προφανώς ο μπασίστας πρέπει να συνεργάζεται πολύ καλά με τον ντράμερ. Οπότε ναι, ίσως αυτό μας δημιούργησε extra αυτοπεποίθηση».
Αυτή η αυτοπεποίθηση θα φαινόταν στο “Powerslave”, το πέμπτο άλμπουμ των Iron Maiden σε ισάριθμα χρόνια και το πρώτο με την ίδια σύνθεση με τον προκάτοχό του. «Δεν είχαμε ιδέα τι θα γράφαμε στο άλμπουμ. Δε δουλεύουμε με περισσεύματα ή μέρη τραγουδιών που μας έχουν ξεμείνει.» αποκαλύπτει ο Steve Harris. «Όλα ήταν εντελώς φρέσκα και προέκυψαν από την καθορισμένη περίοδο σύνθεσης, γιατί ποτέ δεν γράφουμε στο δρόμο. Ποτέ δεν καταλήγουμε σε μια κατεύθυνση για ένα άλμπουμ. Απλά γράφουμε ένα σωρό πράγματα και βλέπουμε τι θα βγει».
Στο Powerslave υπάρχουν δύο κομμάτια που αντιπροσωπεύουν τους δύο εκ διαμέτρου αντίθετους πόλους του πλανήτη Iron Maiden
«Ήταν όλα τυχαία», προσθέτει ο Bruce Dickinson. «Πάντα έτσι είναι, αν και κανείς δεν με πιστεύει ποτέ όταν το λέω. Κάνω τους στίχους μου όσο πιο οπτικούς μπορώ γιατί έτσι σκέφτομαι. Οραματίζομαι κάθε στίχο όταν τον γράφω και, για να πω την αλήθεια, τραγουδάω και με εικόνες – καθώς τραγουδάω βλέπω στο μυαλό μου την εικόνα μου να στέκομαι στο κατάστρωμα ενός καταραμένου μεγάλου πλοίου στο Rime Of The Ancient Mariner ή τα σκυλιά του πολέμου στο 2 Minutes To Midnight. Γράφω στον δικό μου μικρό κόσμο και μετά τον φέρνω στη σελίδα με τη μορφή στίχου».
Από πολλές απόψεις, αυτά τα δύο κομμάτια αντιπροσωπεύουν τους δύο εκ διαμέτρου αντίθετους πόλους του πλανήτη Maiden. Ενώ το “2 Minutes To Midnight” είναι ένα αιχμηρό κομμάτι, το “Rime Of The Ancient Mariner” είναι ένα έπος, βασισμένο στο ποίημα του Samuel Taylor Coleridge. Είναι επίσης, με διάρκεια λίγο κάτω από 14 λεπτά, το μεγαλύτερο σε διάρκεια τραγούδι που είχε ηχογραφήσει ποτέ το συγκρότημα μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Το αστείο είναι ότι στην πραγματικότητα κανείς δεν πίστευε ότι ήταν 13 λεπτά
«Αυτή ήταν η τρελή ιδέα του Steve», εξηγεί ο Adrian Smith. «Εκείνες τις μέρες συνηθίζαμε να πηγαίνουμε στο Τζέρσεϊ, για να ηχογραφήσουμε πράγματα σε αυτό το στούντιο που νοικιάζαμε και συνήθως, ο καιρός ήταν απαίσιος τον χειμώνα. Τέλος πάντων, είχαμε αυτό το σύστημα σύμφωνα με το οποίο ο καθένας μας έβγαζε τις ιδέες του και μετά δουλεύαμε με όποιον ήθελε για να τις συμπληρώσει.
Όπως εγώ συχνά δούλευα με τον Bruce για τους στίχους των τραγουδιών μου ή με τον Davey για τις αρμονίες και τα μέρη της κιθάρας. Ο Steve συνήθως δουλεύει μόνος του πάνω στις ιδέες του και όταν αυτές είναι κατά 90% έτοιμες, τις παρουσιάζει στο συγκρότημα. Αυτή η παρουσίαση, αν θέλετε, γίνονται πάντα στο τέλος της ημέρας, σαν ένα “show and tell” στο σχολείο!
Αλλά όταν πρότεινε το Mariner, ήξερα ότι έπρεπε να το κάνουμε, γιατί δεν είχα ακούσει ποτέ κανέναν να κάνει κάτι παρόμοιο στο παρελθόν. Νομίζω ότι όταν το ηχογραφήσαμε στις Μπαχάμες έπρεπε να κρεμάσει τους στίχους από την κορυφή του τοίχου μέχρι το πάτωμα, ήταν τόσοι πολλοί. Και ο Steve ήταν τόσο ενθουσιασμένος με αυτό που έπεισε όλους τους άλλους. Είναι τόσο δραματικό πώς γίνεται να μην σου αρέσει;».
«Στην πραγματικότητα, δεν ξέρω από πού προήλθε», εξομολογείται ο Steve Harris. «Έγραψα το μεγαλύτερο μέρος του στις Μπαχάμες, όπου ηχογραφήσαμε το άλμπουμ. Είχα μια ιδέα πίσω στο Τζέρσεϊ, αλλά στην πραγματικότητα ήταν στα Compass Point Studios όπου συγκεντρώθηκαν όλα. Το αστείο είναι ότι στην πραγματικότητα κανείς δεν πίστευε ότι ήταν 13 λεπτά. Ήμασταν όλοι τόσο απορροφημένοι στο να το κάνουμε να δουλέψει και το απολαύσαμε, που νομίζαμε ότι ήταν μόνο οκτώ ή εννέα λεπτά, το πολύ.»
O Martin καταλάβαινε πού ήθελαν να φτάσουν οι Iron Maiden και έβγαζε το καλύτερο από τον καθένα μας
Εκτός από τον Steve Harris και τον Dave Murray, υπήρχε μια άλλη βασική σταθερά στην ομάδα των Maiden. Ο Martin Birch ήταν ο παραγωγός του συγκροτήματος από τότε που ήρθε στο συγκρότημα για το “Killers”, και ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της αποτύπωσης του άμεσα αναγνωρίσιμου ήχου τους.
«Οι Deep Purple είναι η αγαπημένη μου μπάντα», παραδέχεται ο Adrian Smith, «οπότε όταν ο Martin – που είχε δουλέψει πολύ με το συγκρότημα αυτό τη δεκαετία του 1970 – ήρθε για να κάνει τους “Killers”, ήμουν πραγματικά πολύ νευρικός μαζί του, γιατί νόμιζα ότι θα με θεωρούσε απλά σκατά. Θέλω να πω, αυτός ο τύπος είχε βγάλει τα καλύτερα από τον Ritchie Blackmore και είχε ηχογραφήσει το άλμπουμ In Rock και όλα αυτά. Οπότε τι θα έκανε ο μικρός Adrian Smith για να τον εντυπωσιάσει; Αλλά ο Martin καταλάβαινε πού ήθελαν να φτάσουν οι Iron Maiden, έβγαζε όντως το καλύτερο από τους ανθρώπους και ήταν ο άξονας που έβγαλε όλες αυτές τις ιδέες, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να κάνουμε δίσκους που ακούγονταν τόσο δυνατοί.».
«Ο Martin ήταν άνετος στη συνεργασία», προσθέτει ο Steve Harris. «Γνωριζόμασταν πολύ καλά ο ένας με τον άλλον μέχρι εκείνη τη στιγμή. Αλλά ποτέ δεν κανόνισε τίποτα- πάντα εμείς κάναμε όλη τη σύνθεση και τις ενορχηστρώσεις. Ο Martin ήταν εκεί για να το αποτυπώσει».
Το συγκρότημα είχε χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά τα Compass Point Studios για το άλμπουμ “Piece Of Mind”. «Διασκεδάσαμε τόσο πολύ κάνοντας το “Piece Of Mind” στο Compass Point που έπρεπε να επιστρέψουμε για το Powerslave», λέει ο Steve Harris γελώντας. «Αυτό, και για φορολογικούς λόγους!»
Tο Powerslave περιλαμβάνει και το το Losfer Words (Big 'Orra). Το πρώτο instrumental των Iron Maiden μετά το Transylvania
Ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα του “Powerslave” είναι ότι είναι ένας πολύ οπτικός δίσκος. Αν και ποτέ δεν μπορεί να χαρακτηριστεί πραγματικά εννοιολογικός, εντούτοις η ικανότητα της μπάντας να αφηγείται ιστορίες έφτασε σε ένα νέο επίπεδο. Εξερεύνησαν το υπερφυσικό με το “Rime Of The Ancient Mariner”. Τη μάχη της Βρετανίας κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου με το “Aces High” και το τέλος του κόσμου με το “2 Minutes To Midnight”. Ακόμα και ένα αιγυπτιακό θέμα στο ομώνυμο κομμάτι, το οποίο αντικατοπτρίζεται και στο εξώφυλλο του δίσκου.
Το άλμπουμ περιλαμβάνει επίσης ένα ακόμη αξιοπερίεργο – το “Losfer Words (Big ‘Orra)”. Tο πρώτο instrumental των Maiden μετά το “Transylvania” στο ντεμπούτο άλμπουμ τους. «Απλά δεν είχαμε λόγια γι’ αυτό», ισχυρίζεται ο Steve. «Αλλά όταν ακούσαμε το κομμάτι, μας φάνηκε κρίμα να βάλουμε λέξεις, η μελωδία ήταν τόσο καλή. Ποτέ δεν ξέρεις, μπορεί να ηχογραφήσουμε ένα για το επόμενο άλμπουμ. Όπως είπα, δεν έχουμε καθορισμένους κανόνες – απλά ακολουθούμε την έμπνευσή μας».
Το "Powerslave" κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 1984, φτάνοντας στο νούμερο δύο των βρετανικών charts
«Losfer Words; Ναι, κυριολεκτικά», λέει γελώντας ο Bruce Dickinson. «Είχαμε ξεμείνει από στίχους και πραγματικά παλεύαμε να βρούμε μια ιδέα που να ταιριάζει με τη μουσική. Κάποιος απλά είπε, ‘Το χρειαζόμαστε αυτό;’. Και σκέφτηκα, ‘Όχι, δεν το χρειαζόμαστε. Είναι υπέροχο έτσι όπως είναι”».
Το “Powerslave” κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 1984, φτάνοντας στο νούμερο δύο των βρετανικών charts και στο νούμερο 21 στις ΗΠΑ. Η περιοδεία που ακολούθησε ήταν εύκολα η πιο πλούσια της μέχρι τότε καριέρας του συγκροτήματος. Όμως η περιοδεία είχε το τίμημά της για ορισμένα μέλη. Ο Bruce Dickinson παραδέχτηκε στη συνέχεια ότι σκέφτηκε να εγκαταλείψει το συγκρότημα αφού υπέφερε από εξάντληση. «Το σκέφτηκα αυτό, ναι», δήλωσε στο Loudwire το 2017. «Ήμουν απλά πολύ, πολύ εξαντλημένος ψυχικά από όλη αυτή την τριβή».