Το “Arrow” ξεκίνησε με μια απλή υπόσχεση, να ακολουθήσουμε τον Oliver Queen (Stephen Amell), έναν δισεκατομμυριούχο κληρονόμο που επιστρέφει στην πόλη του ύστερα από χρόνια και αποφασίζει να την καθαρίσει με ένα τόξο, μια κουκούλα και ένα σχέδιο. Στην αρχή κατάφερε να προσφέρει κάτι ξεχωριστό στην τηλεόραση, ένα παράδειγμα αφήγησης υπερηρωικής ιστορίας που έμενε κοντά στη γη, με ρεαλισμό, ένταση και συνέπεια. Όλα έμοιαζαν προσεγμένα, από τη ροή της δράσης μέχρι τις λεπτομέρειες πίσω από κάθε καταδίωξη στις ταράτσες και κάθε επιχείρηση μέσα στις σκοτεινές αποθήκες.
Οι πρώτες τέσσερις σεζόν της σειράς αποτελούν τον πυρήνα της. Δημιουργούν έναν ρεαλιστικό κόσμο αυτοδικίας, όπου η αιτία και το αποτέλεσμα έχουν μεγαλύτερη σημασία από το εντυπωσιακό θέαμα. Το έγκλημα παρουσιάζεται με πρόσωπα, σχέσεις και συμφέροντα, μέσα σε γραφεία, δρόμους και σκοτεινά σοκάκια. Η δράση έχει βάρος και ένταση, με σκηνές που θυμίζουν λύση προβλημάτων μέσα σε πίεση. Ο χαρακτήρας του Oliver κινείται συνεχώς ανάμεσα σε αντίθετες δυνάμεις, όπως η αποστολή και η ηθική, η μυστικότητα και η εμπιστοσύνη, το παρελθόν και το παρόν, προσπαθώντας κάθε φορά να βρει ισορροπία. Εκείνα τα χρόνια η σειρά ανέπτυξε και ένα στιλ αφήγησης που ξεχώριζε, συνδυάζοντας γεγονότα του παρόντος με σκηνές από το παρελθόν. Οι αναδρομές βοηθούν να αλλάξουν τον τρόπο που βλέπουμε τις αποφάσεις του Oliver. Όταν αυτός ο ρυθμός πετυχαίνει, τα επεισόδια τελειώνουν με επιλογές που αφήνουν ουσιαστικό αποτύπωμα.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι το “Arrow” κατάφερε να λειτουργήσει ως ensemble σειρά χωρίς να χάσει το επίκεντρό του. Η βασική ομάδα, γύρω από τον Stephen Amell, επηρεάζει τη στρατηγική, την ηθική και τελικά αποφάσεις του. Οι διάλογοι θυμίζουν τακτικές κινήσεις, είναι σύντομοι, ακριβείς, με μια ξηρή δόση χιούμορ και χωρίς περιττές ευαισθησίες. Έτσι, η σειρά μοιάζει με ένα δράμα που εκτυλίσσεται μέσα σε χώρο δουλειάς, μόνο που οι πρωταγωνιστές φορούν κουκούλες. Οι αποστολές μοιράζονται, οι αποφάσεις κρίνονται και οι αντιπαραθέσεις ανάβουν. Αυτή η αίσθηση ρεαλισμού είναι ένας από τους βασικούς λόγους που οι πρώτες σεζόν θεωρούνται οι πιο δυνατές.
Η πέμπτη σεζόν συχνά ξεχωρίζει ως η τελευταία μεγάλη στιγμή της σειράς, με περισσότερη δράση και μεγαλύτερη έμφαση στον πυρήνα του show. Ωστόσο, ακόμη κι αν κάποιος σταματήσει στο τέλος της τέταρτης σεζόν, έχει ήδη δει το “Arrow” στο πιο ώριμο και συνεκτικό του στάδιο. Τα πρώτα τέσσερα χρόνια αποτυπώνουν καθαρά την κεντρική ιδέα: μια πόλη δεν αλλάζει μόνο με τη βία, χρειάζεται και μετασχηματισμό στους ανθρώπους και στα συστήματα που τη στηρίζουν. Ο άνθρωπος με την κουκούλα μπορεί να είναι είτε μέρος της λύσης είτε κομμάτι του προβλήματος. Δεν χρειάζεται να ξέρεις κάθε λεπτομέρεια του Arrowverse για να παρακολουθήσεις τη σειρά, ούτε να θυμάσαι δεκάδες χαρακτήρες. Υπάρχουν στοχευμένες αποστολές, κανόνες που εξελίσσονται και ένας πρωταγωνιστής που προσπαθεί συνεχώς να βελτιωθεί, συχνά μέσα από τα δικά του λάθη, μαθαίνοντας πώς να παραμένει αποτελεσματικός χωρίς να χαθεί μέσα στο σκοτάδι που πολεμά.
Κι έπειτα ήρθε η πτώση. Μετά την πέμπτη σεζόν, η ποιότητα αρχίζει να φθίνει. Οι λόγοι είναι ξεκάθαροι: το βάρος ενός συνεχώς διευρυνόμενου σύμπαντος, η ανάγκη για όλο και μεγαλύτερες απειλές αντί για ουσιαστικότερη εμβάθυνση και μια ομάδα που μεγαλώνει τόσο πολύ, ώστε οι αποστολές καταλήγουν να μοιάζουν με άσκηση ισορροπίας. Η αφήγηση γίνεται πιο ασταθής, με ιστορίες που δείχνουν να γράφτηκαν για να υπηρετήσουν crossover ή να προωθήσουν άλλες σειρές. Οι αναδρομές, που κάποτε ήταν το πιο ευρηματικό στοιχείο της δομής, χάνουν τη σημασία τους ή αντικαθίστανται από μηχανισμούς χωρίς την ίδια δύναμη. Και όσο περισσότερους ρόλους αναλαμβάνει ο Oliver Queen, πολιτικός, δημόσιο πρόσωπο, στόχος, τόσο πιο δύσκολο είναι να κρατηθεί ο ρεαλιστικός τόνος που έκανε την αρχή της σειράς να ξεχωρίζει.
Η πτώση δεν σημαίνει απουσία αξίας. Ακόμα και στις τελευταίες της σεζόν, το “Arrow” συνεχίζει να προσφέρει επεισόδια που θυμίζουν γιατί είχε τόσο μεγάλη σημασία. Υπάρχουν επεισόδια που κόβουν τα περιττά και αφήνουν τη δράση να μιλήσει από μόνη της, συγκρούσεις που βάζουν ξεκάθαρα όρια στο ηθικό τοπίο, με ερωτήματα για το ποιος πληρώνει τα λάθη του παρελθόντος, ποιος αποφασίζει τι σημαίνει να «σώζεις» μια πόλη και πώς χτίζεται ή χάνεται η εμπιστοσύνη μέσα σε μια ομάδα. Η σειρά, όσο κι αν άλλαξε, κρατά την ίδια φιλοσοφία: η νίκη δεν έρχεται χωρίς κόστος, απαιτεί χρόνο, κόπο και θυσίες.
Υπάρχει όμως και μια διαφορετική οπτική. Η πτώση της σειράς μετά την πέμπτη σεζόν τονίζει ακόμη περισσότερο την ποιότητα των τεσσάρων πρώτων. Είναι τόσο ολοκληρωμένες που στέκονται από μόνες τους. Αν ξεκινήσει κανείς από εκεί, θα δει μια πλήρη ιστορία με αρχή, κορύφωση, κρίση και προσαρμογή, χωρίς να χρειάζεται να ασχοληθεί με τη μετέπειτα μυθολογία. Θα παρακολουθήσει έναν ήρωα που καταλαβαίνει πως οι κανόνες είναι μέσα για να πετύχει τον σκοπό του και όχι απλώς στολίδια. Θα γνωρίσει μια ομάδα που σχηματίστηκε χάρη στην ικανότητα των μελών της και στη συνέχεια απέκτησε χημεία. Θα δει μια πόλη να λειτουργεί σαν πεδίο πίεσης, όπου όλα δοκιμάζονται. Αν συνεχίσει μετά από αυτό το σημείο, το κάνει γνωρίζοντας πως μπαίνει σε σαθρό έδαφος. Η συχνότητα των καλών στιγμών μειώνεται, όμως η σειρά εξακολουθεί να προσφέρει κάποιες δυνατές και σκηνές δράσης που δύσκολα συναντάς αλλού.
Ως μέρος της τηλεοπτικής ιστορίας, το “Arrow” πέτυχε δύο πράγματα ταυτόχρονα. Έφερε ξανά την ιδέα ότι μια σειρά με υπερήρωες μπορεί να δείχνει αληθινή και συγκροτημένη, και απέδειξε πως μπορεί να στηθεί ένα ολόκληρο τηλεοπτικό σύμπαν γύρω από μια ιστορία που ξεκινά από το δρόμο. Η ειρωνεία είναι ότι το δεύτερο στοιχείο τελικά πίεσε το πρώτο, αφού το κέντρο της σειράς κλήθηκε να σηκώσει υπερβολικό βάρος. Παρ’ όλα αυτά, το αποτέλεσμα παραμένει εντυπωσιακό. Η σειρά ξαναέβαλε στο επίκεντρο τη διαδικασία πίσω από τον «ηρωισμό», την παρακολούθηση, τις ψεύτικες ταυτότητες, την επιχειρησιακή πειθαρχία και τις συγκρούσεις μέσα στην ομάδα, όλα εκείνα δηλαδή τα «αόρατα» κομμάτια που κάνουν τις μεγάλες στιγμές να έχουν υπόβαθρο.
Το συμπέρασμα είναι το εξής: αν βλέπετε τη σειρά για πρώτη φορά, παρακολουθήστε τις τέσσερις πρώτες σεζόν χωρίς φόβο ότι θα μείνετε ξεκρέμαστοι. Λειτουργούν αυτόνομα και περιλαμβάνουν τις πιο δυνατές ιδέες του “Arrow”. Αν την ξαναπιάνετε μετά από καιρό, μην αφήσετε τα αργότερα επεισόδια να σβήσουν τη μνήμη του τι έκανε τη σειρά ξεχωριστή στην αρχή, έναν ήρωα που βλέπει τη λύτρωση σαν διαδρομή, σκηνές δράσης που σέβονται τη φυσική και τον χώρο, και μια ομάδα σεναριογράφων που, στα καλύτερά της, ήξερε ότι οι πιο δυνατές ανατροπές είναι πάντα προσωπικές. Αν τελικά συνεχίσετε πέρα από την πέμπτη σεζόν, κρατήστε τις προσδοκίες σας χαμηλά και ψάξτε για εκείνες τις μικρές στιγμές της παλιάς ακρίβειας. Υπάρχουν ακόμη, ίσως πιο αραιά, αλλά φαίνονται ξεκάθαρα κάθε φορά που πέφτει η κουκούλα και το “Arrow” επιστρέφει στην ουσία του.