Η ιστορία των Panx Romana είναι τόσο πλούσια και έχει τόσο μπάχαλο που δεν ξέρει κανείς από που να ξεκινήσει. Αλλά όχι το μπάχαλο το χαοτικό και ανούσιο, μα το μπάχαλο το όμορφο, το αλληλέγγυο, το αντιεξουσιαστικό, το αντισυμβατικό. Στόχος τους εδώ και 40 χρόνια είναι να “χωρέσουν”, με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο, σε μια κοινωνία που συνεχώς τους απορρίπτει και τους φοβάται. Γιατί; Γιατί πρεσβεύουν όλα όσα δεν επιθυμεί η εξουσία και ο κρατικός μηχανισμός.
Από τα ‘70s μέχρι σήμερα αποτελούν το καταφύγιο αθώων πιτσιρικάδων για τους οποίους το πανκ δεν είναι φάση μάνα, είναι τρόπος ζωής. Η ιδέα για τη γέννηση της μπάντας προέκυψε από την επανάσταση του punk το 1976, με διάφορα ονόματα όπως “Χάος” ή “Παραμάνα Band“.
Αυτή η πρωτόλεια δημιουργία της πανκ σκηνής στην Αθήνα το 1977, αργότερα έφερε και τις πρώτες μπάντες στον χώρο. Μετά από αρκετά περάσματα, οι Panx Romana δημιουργήθηκαν επίσημα το 1982 και από τότε μέχρι σήμερα ουρλιάζουν “σήμανε συναγερμό”. Μέλη τους είναι ο Frank Panx (φωνή/στίχοι), ο Julio Panx (μπάσο/μουσική), ο Woody Panx (κιθάρα/μουσική), και ο Δημήτρης Δημητράκας (τύμπανα).
Το 1984, κυκλοφόρησαν το πρώτο τους άλμπουμ στην ιστορική πανκ συλλογή “Διατάραξη Κοινής Ησυχίας“. Ακολούθησαν τα “Παιδιά στα όπλα” (1987) και το “Αντάρτες Πόλεων” (1989). Στις αρχές των ‘90s έβγαλαν το “Σπάσε τη Γραμμή” (1993), και στη συνέχεια τα “Nazis Raus” (1994), “Διαγωγή κοσμία” (1996), “Κράτος Κλειστόν” (1999). Ο τελευταίος δίσκος τους είναι το “Pax Americana” (2016) σε ατόφια DIY παραγωγή, ενώ έχουν συμμετάσχει σε πολλές συλλογές σε Ελλάδα και εξωτερικό. Μετρώντας πολλά χιλιόμετρα, έχουν μοιραστεί τη σκηνή με μεγάλα ονόματα όπως Ramones, Dead Kennedys, Adicts, Νικόλα Άσιμο, Παύλο Σιδηρόπουλο και πολλούς άλλους.
Κίνητρο των Panx Romana για ό,τι πράττουν και γράφουν είναι η αγάπη για τον άνθρωπο και το περιβάλλον
Κάθε δίσκος τους συνοδεύεται από το έντυπο του “Κίτρινου Τύπου”. Ένα ιστορικό fanzine με θεματικές την προσφυγιά, το ρατσισμό, ή την ξενοφοβία. Από τα τεύχη των Panx όμως δε θα μπορούσαν να λείπουν και αναφορές στην εξάρτηση από ουσίες ή την εκμετάλλευση των ζώων. Δε μίλησαν όμως ποτέ για βία, ποτέ για μίσος. Απεναντίας, το κίνητρο τους για ό,τι πράττουν και γράφουν είναι η αγάπη για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Οι κοινωνικές δράσεις τους πολλές, τα live για σκοπούς αμέτρητα, οι νύχτες στα κρατητήρια ακόμα περισσότερες.
Η ουσία των Panx Romana βρίσκεται στον τρόπο που αντικρίζουν τη ζωή. Με αισιοδοξία, αυθορμητισμό, ειλικρίνεια και ζωντάνια προσπαθούν να δώσουν παρηγοριά και αλληλεγγύη στους κατατρεγμένους. Σε αυτούς που δε χώρεσαν στην καθεστηκυία τάξη, στα σπίτια τους, στις χώρες τους.
Χωρίς ερωτήσεις, ήθελαν φιλοξενία και την έβρισκαν στην “Αρετούσα”, το πανκ club του Frank στην Πλάκα. Αν και βραχύβια η λειτουργία της “Αρετούσας”, το μέρος αυτό ήταν ο προάγγελος των καταλήψεων στην Αθήνα, λόγω του φιλικού κλίματος που επικρατούσε. Ήταν τόπος συνάντησης και συσπείρωσης για τους πάνκιδες στα τέλη του ‘70 – αρχές ‘80.
Οι μπάτσοι από το Α.Τ. Ακρόπολης έκαναν συνέχεια ντου στην “Αρετούσα”, χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Απλά για να διώξουν τα “φρικιά” από την Πλάκα. Κάθε φόρα τους συλλαμβάνανε με ηλίθιες προφάσεις, όπως οπλοκατοχή, γιατί είχαν καρφιά στα ρούχα και στις ζώνες τους.
Το πιο ιδιαίτερο στοιχείο των Panx Romana, είναι οι ιδέες και οι έννοιες που αντιπροσωπεύει η μουσική τους, ο στίχος τους και η παρουσία τους
Άλλες φόρες για διατάραξη κοινής ησυχίας, άλλες γιατί έψαχναν τα παιδιά που κρύβονταν εκεί. Άλλες γιατί απλά δεν είχαν μακρυά μαλλιά όπως οι μεταλλάδες. Ψάχνανε πάντα ναρκωτικά, αλλά δεν είχε ποτέ κανείς στον χώρο. Μόνη εξάρτηση των παιδιών που πήγαιναν στο club του Frank ήταν η ιδεολογία τους και ένα πανκ κίνημα-φωτιά. Σύμφωνα με τον Frank, “κάθε ουσία μέσα μας, είναι εξουσία πάνω μας”.
Το κλείσιμο της “Αρετούσας” έφερε και το πρώτο live των Panx Romana στο Κύτταρο, το 1982. Με θράσος και τσαμπουκά έκλεισαν το live, χωρίς να έχουν παίξει ποτέ ξανά πουθενά άλλου και μόνο με δέκα κομμάτια. Έκτοτε κάθε συναυλία τους εκείνη την εποχή ήταν δυναμίτης και μπαρούτι.
Το ‘84 τα πράγματα εκτροχιάστηκαν τόσο πολύ σε live των Panx, με αποτέλεσμα οι εφημερίδες να τους δικάζουν με πρωτοσέλιδα “οι πανκς έκαψαν το Πολυτεχνείο”, “οι πανκς τα σπάνε”. Από τότε δεν έχουν αλλάξει και πολλά, ακόμα και τώρα κάθε εμφάνιση τους είναι τίγκα στην αδρεναλίνη.
Το πιο ιδιαίτερο στοιχείο των Panx Romana, είναι οι ιδέες και οι έννοιες που αντιπροσωπεύει η μουσική τους, ο στίχος τους και η παρουσία τους. Όπως είναι φυσικό, όλα αυτά συντέλεσαν στο να μείνουν ψηλά στην ελληνική πανκ σκηνή 40 ολόκληρα χρόνια. Αλλά δε μένουν μόνο στα λόγια.
H επιδίωξη των Panx Romana ήταν η ανατροπή της κοινωνικής συνταγής που επιτάσσει αδιαφορία και παθητικότητα
Ό,τι τραγουδάνε και λένε, το έκαναν, το κάνουν και θα συνεχίσουν να το κάνουν πράξη. Η αγάπη για το rock ‘n’ roll που ζει ένα ουτοπικό όνειρο είναι ο πυρήνας και η κινητήριος δύναμη για τους Panx. Όπως λέει και ο Frank “όσο ουτοπικό είναι να κερδίσουμε, άλλο τόσο ουτοπικό είναι να νικηθούμε”.
Παρά την περιθωριοποίηση και τους κιτρινισμούς όλα αυτά τα χρόνια, η επιδίωξη των Panx Romana ήταν η ανατροπή της κοινωνικής συνταγής που επιτάσσει αδιαφορία και παθητικότητα. Μέσα από τις δράσεις τους, και τη μουσική τους αναδεικνύεται η αποκλεισμένη ποικιλομορφία, η εναντίωση στη δημόσια τάξη και η λογοκρισία. Ραχοκοκκαλιά των Panx είναι η ανάπτυξη σχέσεων και η παροχή βοήθειας σε κάθε έναν που τη χρειάζεται.
Χωρίς πολλά λόγια, Panx Romana σημαίνει συλλογικότητα.