Το 16ο μουσικό εγχείρημα των Enslaved, “Heimdal“, δεν θα μπορούσε να είναι τίποτα άλλο παρά ένας ακόμα λίθος στο απαράμιλλο δισκογραφικό τους ψηφιδωτό, το οποίο χαρακτηρίζεται από πειραματισμό, μνημειώδεις κυκλοφορίες, συνεχή επανακαθορισμό της μουσικής τους ταυτότητας αλλά και διεύρυνση του ήχου τους χωρίς. Ωστόσο, καταφέρνουν να μη χάνουν την επαφή με τις ρίζες τους στο ταξίδι εξερεύνησης νέων ακτών. Στο “Heimdal” οι ακτές δεν είναι μόνον οι πραγματικές (μιλάμε για τους Enslaved άλλωστε), αλλά φτάνουν στην terra incognita της σκανδιναβικής μυθολογίας και στην εννοιολογημένη αφήγηση της μπάντας.
Ο Heimdal άλλωστε παραμένει μια από τις πιο αινιγματικές και πολύπλοκες μορφές της μυθολογίας. Θεωρείται ότι ξέρει από πριν τι θα γίνει και διαθέτει οξύτατες αισθήσεις. Συνδέει τους 9 κόσμους με τη γέφυρα Bifröst και, το πιο σημαντικό από όλα για τον δίσκο, το κέρας του προμηνύει τον ερχομό της αυγής και, συμβολικά, των καινούργιων αρχών. Προαναγγέλλει επίσης τα γεγονότα του Ragnarök, το οποίο ανακοινώνει φυσώντας το περίφημο Gjallarhorn, του οποίου το Heimdal θα μπορούσε κάλλιστα να αποτυπώνει τον ήχο.
Το 16ο μουσικό εγχείρημα των Enslaved, Heimdal, δεν θα μπορούσε να είναι τίποτα άλλο παρά ένας ακόμα λίθος στο απαράμιλλο δισκογραφικό τους ψηφιδωτό
Δεν θα μπορούσαμε λοιπόν να έχουμε πιο κατάλληλη εισαγωγή στον δίσκο από το “Behind the Mirror“. Με τον ήχο του κουπιού που σκίζει το νερό, ο οποίος σταδιακά «πνίγεται», πλησιάζουμε το όλο και πιο απόκοσμο και επιβλητικό κάλεσμα του κέρατος (με την βοήθεια του Eilif Gundersen των Wardruna) που τελικά επικρατεί. Έχουμε ήδη αφήσει τη στεριά και κατευθυνόμαστε προς τα αχαρτογράφητα νερά. Προς τη νέα αυγή που χαράζει το Heimdal (και ο Heimdal). Το πρώτο κομμάτι του άλμπουμ είναι μια μικρογραφία του συνόλου. Δεν λείπουν οι prog επιρροές, η βαρύτητα ήχου, τα πολλά επίπεδα μελωδιών. Ούτε τα πολύ δυναμικά καθαρά φωνητικά, όπως και οι απρόοπτες αλλαγές και δομές.
To “Congelia” ακολουθεί σαν χείμαρρος. Εκεί όπου η πιο ακατέργαστη πλευρά του ήχου των Enslaved κυριαρχεί. Τέσσερα λεπτά συνεχόμενου blast beat, χωρίς όμως να αφοπλίζεται η «αιχμή» του προοδευτικού ήχου, με ιδιαίτερα, διαστημικού τύπου synth, που μπαίνουν καίρια και με νόημα στα κατάλληλα σημεία του τραγουδιού, αυξάνοντας την ορμητικότητά του. Το outro τη διοχετεύει και την κάνει να ξεσπάσει με βαρύγδουπο drumming και συνδυάζοντας ακουστικές και ηλεκτρικές κιθάρες με καλπάζον riff και εκκωφαντικά φωνητικά, για να μείνει τελικά μονάχα μια ακουστική κιθάρα και το synth.
Με τον ήχο του κουπιού που σκίζει το νερό, ο οποίος σταδιακά «πνίγεται», πλησιάζουμε το όλο και πιο απόκοσμο και επιβλητικό κάλεσμα του κέρατος
Η ίδια ακουστική κιθάρα μας υποδέχεται στο “Forest Dweller“. Κομμάτι που αναδεικνύει όλες τις αντιθέσεις και πτυχές του ήχου τους, στον οποίο δίνουν ενιαία μορφή και συνοχή οι Enslaved. Ένα αμάλγαμα από ’70s prog, αιθέριες καθαρές κιθάρες, όμορφα, γεμάτα ενέργεια, φωνητικά που εναλλάσσονται με τους βρυχηθμούς του Grutle Kjellson, με εκπληκτικό Hammond σόλο και ένα δυναμικό mid section, με την black metal φλέβα της μπάντας να ρέει άφθονη. Τελικά καταλήγουμε ανάμεσα σε διαστημικά synth και ψυχεδελικές κιθάρες. Μια απαραίτητη ανάσα στη ροή του δίσκου, η οποία είναι υποδειγματική και δένει όλα τα, διαρκώς επεκτεινόμενα σε κάτι καινούριο, μουσικά στοιχεία του “Heimdal”.
Από την υπερφυσική διάσταση του “Forest Dweller” μεταφερόμαστε στον στροβιλισμό του intro riff του “Kingdom“. Με krautrock επιρροές και ένα κυκλικό μοτίβο. Οι κιθάρες και το synth sequencer αλληλοσυμπληρώνονται και σπρώχνουν το κομμάτι όλο πιο μέσα στη δίνη. Κάποια σημεία θυμίζουν τελετουργικό μάντρα. Πέρα από τα ρεφραίν, που είναι ίσως τα μόνα σημεία «ανασυγκρότησης» ενέργειας, το Kingdom είναι σχεδόν έξι λεπτά ακάθεκτης εφόρμησης.
Τελικά καταλήγουμε ανάμεσα σε διαστημικά synth και ψυχεδελικές κιθάρες, μια απαραίτητη ανάσα στη ροή του δίσκου, η οποία είναι υποδειγματική
Στο “Eternal Sea“ τα αντισυμβατικά του synth, μαζί με τον τονισμένο ήχο του μπάσου, μας οδηγούν ακόμα πιο στα ανοιχτά (εξού και ο τίτλος), σε ένα κινηματογραφικού τύπου ταξίδι πότε σε ταραγμένες και πότε σε ήρεμες θάλασσες. Χρησιμοποιώντας όλες τις δυναμικές με νόημα και εμπλουτίζοντας τα ήδη υπάρχοντα από τις επιρροές τους στοιχεία, οι Enslaved αποδεικνύουν τις μουσικές δυνατότητές τους δημιουργώντας εδώ πιθανόν την ψυχή του δίσκου.
Στην συνέχεια ακολουθεί το “Caravans To The Outer Worlds“, που πρωτοκυκλοφόρησε στο ομώνυμο EP το 2021. Ταιριάζοντας απόλυτα με την εννοιολογημένη αφήγηση του “Heimdal”, τοποθετείται πριν από το κομμάτι τίτλου και συνταιριάζεται ακόμη και ηχητικά με τα υπόλοιπα κομμάτια. Τα ιδιοσυγκρασιακά riff και η δομή του το καθιστούν ίσως το κομμάτι που απαιτεί την πιο συνειδητή ακρόαση. Κάτι το οποίο, φυσικά, ισχύει για το σύνολο του δίσκου. Είναι το κατάλληλο track για να περάσει η σκυτάλη στο «πελώριο» Heimdal.
Μετά από το κατακλυστικό synth στην εισαγωγή, ακολουθούν όλα τα υπόλοιπα όργανα. Αργόσυρτα και συμπαγή, μαζί με ζοφερά φωνητικά προκαλούν δέος. Το “Heimdal” ηχεί ακριβώς όπως του αρμόζει. Μεγαλοπρεπές και γιγαντιαίο. Στο πρώτο μισό του κομματιού, με ξεκάθαρες sludge επιρροές, έχουμε μια ατμόσφαιρα απελπισίας ενισχυμένη από τις κιθάρες και τα φωνητικά, με τον Heimdal να εμφανίζεται σιγά σιγά στον ομιχλώδη ορίζοντα, όπως λέει σε μια συνέντευξη ο Ivar Bjørnson, κιθαρίστας και συνθέτης των Enslaved. Μετά το μέσον του κομματιού οι ρυθμοί ανεβαίνουν. Η καταχνιασμένη ατμόσφαιρα παραχωρεί τη θέση της στο επιθετικό staccato riffing. Ενώ μοτίβα μελωδιών από synth ξεπηδούν και σβήνουν σαν ηχώ.
Τα ιδιοσυγκρασιακά riff και η δομή του το καθιστούν ίσως το κομμάτι που απαιτεί την πιο συνειδητή ακρόαση, κάτι το οποίο ισχύει φυσικά για το σύνολο του δίσκου
Στο outro του δίσκου τα μοτίβα ενοποιούνται σε ενιαία λούπα μαζί με το κέρας του “Behind the Mirror” και παραμένουν ως ακουστικά ερεθίσματα. Πιθανόν έχουμε φτάσει στον Νέο (και νεοδημιουργημένο) Κόσμο. Παράλληλα οι στίχοι μάς γνωστοποιούν ότι ο Πλοηγός του Χρόνου επιστρέφει. Εμφανίζεται μπροστά μας και, σύμφωνα με τον μύθο του Heimdal, θα είναι ο ίδιος ο κύριος θεός στο Πάνθεον μετά τον θάνατο του Odin. Έτσι μπορούμε να υποθέσουμε ότι με το πέρας του άλμπουμ θα έχουμε πλεύσει επιτυχώς προς τη νέα αρχή. Προς τη δάδα και το κέρας του Heimdal.
Οι Νορβηγοί Enslaved καταφέρνουν για ακόμα μια φορά, μετά από 30 χρόνια παρουσίας, να παρουσιάζουν πολύπλευρους και πολύπλοκους δίσκους, με ουσιώδη ιστορία και πλούσια αφήγηση, βουτηγμένη στη μυθολογία, χωρίς όμως να ξεχνούν τους παραλληλισμούς και τις συγκρίσεις με τη ζωή έξω από τον μύθο. Μουσικά ο δίσκος έχει άφθονες στρώσεις και σε κάθε ακρόαση υπάρχει κάτι νέο να ανακαλύψεις, ρέει αβίαστα, δεν υπάρχουν συγκεχυμένα σημεία και σίγουρα είναι μια δημιουργία που δεν της αξίζει ούτε της πρέπει να παίζει στο παρασκήνιο. Το Heimdal είναι μέχρι τώρα η πιο πειραματική και φιλόδοξη κυκλοφορία των Νορβηγών και η πλοήγηση προς νέες ακτές είναι ακριβώς αυτό που έκαναν, ξεκινώντας το ταξίδι με το Utgard (2020).
Artist: Sober On Tuxedos
Album: Good Intentions
Label: Heaven Music
Release Date: 11/12/2020
Genre: Nu Metal, Metalcore
Artist: Enslave
Album: Heimdal
Label: Nuclear Blast Records
Release Date: 03/03/2023
Genre: Avant-Garde Progressive Black Metal
1. Behind the Mirror
2. Congelia
3. Forest Dweller
4. Kingdom
5. The Eternal Sea
6. Caravans to the Outer Worlds
7. Heimdal
Producer: Iver Sandøy
Enslaved: Grutle Kjellson (Φωνή, μπάσο, mouth harp, electronics), Ivar Bjørnson (Κιθάρες, πλήκτρα, πιάνο, electronics, κρουστά, φωνή), Arve Isdal (Κιθάρα, φωνή), Håkon Vinje (Πλήκτρα, πιάνο, φωνή), Iver Sandøy (Τύμπανα, κρουστά, πλήκτρα)
Enslaved
Μουσικά ο δίσκος έχει άφθονες στρώσεις και σε κάθε ακρόαση υπάρχει κάτι νέο να ανακαλύψεις, ρέει αβίαστα, δεν υπάρχουν συγκεχυμένα σημεία και σίγουρα είναι μια δημιουργία που δεν της αξίζει ούτε της πρέπει να παίζει στο παρασκήνιο. Το Heimdal είναι μέχρι τώρα η πιο πειραματική και φιλόδοξη κυκλοφορία των Νορβηγών.