Πόσα τραγούδια υπάρχουν που αρχικά δεν τα πίστεψε κανείς και τελικά έγιναν από τα πιο αναγνωρίσιμα στην ιστορία της μουσικής; Ρητορικό το ερώτημα, αφού σαφής απαάντηση δεν υπάρχει, πάντως, όσα και να είναι, το “How Soon Is Now?” των The Smiths είναι ένα από αυτά. Και αν δε μας πιστεύετε, να σας πούμε ότι το μουσικό ταξίδι ως b-side του single “William, It Was Really Nothing”.
Το “How Soon Is Now?”, παρότι θαμμένο σε B-side, κατάφερε από την πρώτη νότα να ξεχωρίσει. Το χαρακτηριστικό tremolo riff, η slide κιθάρα και η απόκοσμη ατμόσφαιρα δημιουργούν έναν μοναδικό ήχο. Η παραγωγή του Johnny Marr, με στοιχεία post-punk, ψυχεδέλειας και κινηματογραφικής αίσθησης, ήταν μπροστά από την εποχή της. Το κομμάτι, δημιούργημα του Marr και του Morrissey, είχα όλα τα συστατικά της «μαγικής συνταγής». Έναν ήχο πρωτόγνωρο για την εποχή του, και φρέσκο μέχρι και σήμερα, ενώ οι απλοί αλλά ειλικρινείς στίχοι μίλησαν κατευθείαν σε όποιον το άκουσε.
Ο Marr περιέγραψε τη διαδικασία δημιουργίας του ως κουραστική αλλά άκρως ενδιαφέρουσα. Αυτός και ο παραγωγός John Porter συγχρόνισαν προσεκτικά τα εφέ tremolo χρησιμοποιώντας πολλούς ενισχυτές Fender Twin. Η δουλειά ήταν δύσκολη και απαιτούσε συχνές διακοπές για να επιτευχθεί ο σωστός συγχρονισμός. Ο Johnny Marr σχολίασε αργότερα: «Μας πήρε αιώνες για το ολοκληρώσουμε. Ο Θεός να ευλογεί το sampler – θα ήταν πολύ πιο εύκολο σήμερα!».
Η πρωτοπορία του Johnny Marr αποτελεί βασικό λόγο που το “How Soon Is Now?”ι παραμένει ξεχωριστό
Παρόλο που το τραγούδι ήταν ένα τεχνικό επίτευγμα, η Rough Trade δεν εκτίμησε αμέσως τις δυνατότητές του. Ο Geoff Travis, επικεφαλής της εταιρείας, θεώρησε ότι δεν ταίριαζε με τον indie ήχο του συγκροτήματος. Επίσης, δεν ήταν λίγοι αυτοί εντός εταιρείας που θεωρούσαν ότι έπρεπε να κοπέι. Παρόλα αυτά, το συχνό airplay στο BBC Radio 1 από σημαντικούς παραγωγούς, όπως ο John Peel, το έφερε στο προσκήνιο. Μέχρι να συμπεριληφθεί στη συλλογή “Hatful of Hollow”, η δημοτικότητά του είχε ήδη εκτοξευθεί.
Στο επίκεντρο του, το “How Soon Is Now?” μιλά για την αποξένωση και την ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει κάπου. Οι στίχοι του Morrissey εκφράζουν τον πόνο του να νιώθεις παρίας, με τους εναρκτήριους στίχους να αντλούν έμπνευση από το “Middlemarch” της George Eliot. Η απλότητα και η αμεσότητα των στίχων, σε συνδυασμό με τη μελαγχολική αλλά λυτρωτική ατμόσφαιρα του τραγουδιού, το έχουν αναδείξει σε ύμνο. Παράλληλα, η ενορχήστρωση του Johnny Marr, πολυεπίπεδη και γεμάτη, σε αγκαλιάζει, προσφέροντας μια αίσθηση οικειότητας και ταυτόχρονα μεγαλοπρέπειας.
Η πρωτοπορία του Johnny Marr αποτελεί βασικό λόγο που το τραγούδι παραμένει ξεχωριστό. Ως λάτρης της κιθάρας, άντλησε έμπνευση από το funk, τα blues και το rockabilly, δημιουργώντας κάτι μοναδικό. Επηρεασμένος από τα tremolo εφέ του Bo Diddley και τα grooves του James Brown, στόχευσε σε έναν ήχο, κατά δήλωσή του, «τεταμένο και βαλτώδη». Ο παραγωγός John Porter συνεργάστηκε στενά με το συγκρότημα και στήριξε τις πειραματικές ιδέες του Marr. Η υποστήριξή του οδήγησε σε ένα groove ρυθμό που έρχεται σε αντίθεση με τη μελαγχολική ερμηνεία του Morrissey.
Αν και παραλίγο να μην κυκλοφορήσει, έγινε ίσως το πιο γνωστό τραγούδι των The Smiths
Ο Seymour Stein της Sire Records το χαρακτήρισε «το “Stairway to Heaven” της δεκαετίας του ‘80». Το τραγούδι απέκτησε νέο κοινό μέσω διασκευών, samples και πολιτιστικών αναφορών. Η εκτέλεση των Love Spit Love για τη σειρά “Charmed” aka “Οι μάγισσες” το σύστησε σε μια νεότερη γενιά. Επίσης, το riff του Marr έγινε διάσημο ως sample στο “Hippychick” των Soho. Αν και αρχικά κυκλοφόρησε ως B-side, το “How Soon Is Now?” έγινε αυτόνομο single τον Ιανουάριο του 1985. Έφτασε στο Νο. 24 των βρετανικών charts και ανέβηκε ψηλότερα με την επανέκδοση του 1992. Η επιρροή του, όμως, ξεπερνά τα charts. Καλλιτέχνες του shoegaze, του goth και της britpop άντλησαν έμπνευση από τον πρωτοποριακό ήχο του.
Για πολλούς, το “How Soon Is Now?” είναι σημείο αναφοράς. Ο συνδυασμός καινοτόμου ήχου και απλών, δυνατών στίχων εξασφάλισε τη θέση του ως ένα από τα κορυφαία τραγούδια των The Smiths. Επιπλέον, παραμένει ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της δεκαετίας του 1980. Ο Johnny Marr το περιέγραψε καλύτερα: «Είναι από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα μου και το κομμάτι που αναφέρουν οι περισσότεροι».