You’re talking to me?.
Η χρονιά είναι 1976. Ο Martin Scorsese κυκλοφορεί το Taxi Driver, μια ταινία, για την οποία το budget ήταν μόλις 1,8 εκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων οι 200.000 ήταν για τους ηθοποιούς. Και όμως, αυτή η ταινία, σε σενάριο του Paul Schrader και σκηνοθεσίας του Martin της καρδιάς μας, έμελλε να είναι αυτή που θα μας γνώριζε τον Travis Bickle και θα καθιέρωνε τον Robert De Niro ώς έναν από τους καλύτερους ηθοποιούς όλων των εποχών.
Σε μια καλοκαιρινή Νέα Υόρκη εκτυλίσσονται τα γεγονότα μας. Μια Νέα Υόρκη, γεμάτη βρωμιά και δυσωδία, από τους τόνους σκουπιδιών που υπήρχαν, πράγμα που όπως θα μάθουμε αργότερα, ήταν μη ηθελημένο από την ταινία. Μια απεργία των σκουπιδιάριδων ήταν ο λόγος που είχαμε αυτού του είδους τη “πλημμύρα” από σκουπίδια. Και όμως ταίριαζε στην ταινία. Γιατί είναι ακριβώς η προοπτική, με την οποία ο Travis βλέπει τον κόσμο.
Πως μπορείς να μπεις σε μια κοινωνία, η οποία νιώθεις ότι σε ξεχνάει και προχωράει δίχως εσένα;
Για σχεδόν δύο ώρες, η ταινία ακολουθεί τον Travis, έναν βετεράνο του πολέμου του Βιετνάμ, ο οποίος για να αντιμετωπίσει την αυπνία του, γίνεται ταξιτζής και περιφέρεται τα βράδια στην Νέα Υόρκη. Και όμως, μια τόσο φαινομενικά βαρετή πλοκή, μας προσφέρει ένα σεμιναριακό ψυχολογικό θρίλερ, έναν ακρογωνιαίο λίθο του είδους και του κινηματογράφου.
Ο Travis είναι ένας μοναχικός τύπος, ένας τύπος που προσπαθεί, μέσω αυτής της δουλειάς, που δεν θέλει καν να κάνει, να βρεί μια ελπίδα για να του δείξει ότι αξίζει να επανενταχθεί στην κοινωνία. Αλλά θες η αδιαφορία των ανθρώπων, θες ο κρύος κόσμος της νύχτας. Πολύ γρήγορα, ο Travis συνειδητοποιεί πως υπάρχουν πολλοί που είναι μάστιγα στην κοινωνία. Δεν προσφέρουν κάτι. Και ο ίδιος αναλαμβάνει να “καθαρίσει” στα δικά του μάτια. την κοινωνία από αυτούς.
Ο Travis αναλαμβάνει να γίνει ένας αυτόκλητος τιμωρός και εκτελεστής. Δεν υπάρχει ωστόσο τίποτα ηρωικό σε αυτή του τη πράξη. Είναι μια πράξη που κρύβει μέσα της θυμό, πόνο και απογοήτευση. Πως γίνεται εξάλλου να προσπαθείς να ενταχθείς κάπου , που δεν θες και εσύ ο ίδιος να μπεις; Πως γίνεται να ενταχθείς κάπου, όπου νιώθεις πως ξεχωρίζεις; Πως μπορείς να μπεις σε μια κοινωνία, η οποία νιώθεις ότι σε ξεχνάει και προχωράει δίχως εσένα;
Το Taxi Driver, σου δείχνει ότι υπάρχουν πολλά είδη βίας και δεν υπάρχει τίποτα το ωραίο.
Όλοι μας θυμόμαστε ή έστω έχουμε δει, τον μονόλογο του De Niro στον καθρέφτη, όπου ο Travis φαντασιώνεται το πως θα προσεγγίσει τους εχθρούς του, πριν τους εκτελέσει. Αλλά πολλοί ξεχνάμε την ατάκα που ακολουθεί μετέπειτα. “Well I’m the only one here. Who the fuck you think you’re talking to? ” Αυτό μας δείχνει ότι ο χειρότερος εχθρός του Travis, δεν είναι η κοινωνία, αλλά ο ίδιος του ο εαυτός. Αλλά από την άλλη, σε μια Νέα Υόρκη ξένη, που τον έχει εγκαταλείψει, αυτός ο-κατά τα άλλα αρρωστημένος- εαυτός του, είναι ο καλύτερος του φίλος.
Αυτό που κάνει ακόμα πιο τρομακτικό τον Travis Bickle, είναι ότι ούτε ο ίδιος καταλαβαίνει για ποιον λόγο έχει αυτά τα προβλήματα, ούτε για ποιον λόγο, έχει αυτή τη τάση για βία. Η βία στον κόσμο έχει αρχίσει και αυξάνεται και σε πολλές περιπτώσεις, να ωραιοποιείται. Το Taxi Driver, σου δείχνει ότι υπάρχουν πολλά είδη βίας και δεν υπάρχει τίποτα το ωραίο παρά κάτι το ωμό. Παρ’όλα αυτά, ο Travis ελκύεται από τη δύναμη του να κρατάει ένα όπλο και τη δύναμη του να το παίζει Θεός, που επιλέγει ποιος ζει και ποιος πεθαίνει.
O Travis Bickle είναι ένα τέρας, το οποίο έφτιαξε η κοινωνία και η αδιαφορία της.
Όταν όμως επιλέγει αυτόν τον φρικτό δρόμο, η κοινωνία τότε τον ανταμείβει. Σε ένα πεντάλεπτο, με αλόγιστη βία και σκοτωμό, που ο ίδιος θεωρεί ως καλή πράξη, η άποψη του απλού θεατή, που δεν θα δει το μήνυμα, αλλά αυτό που του παρουσιάζεται μπροστά του, συνοψίζεται από μία και μόνο πράξη. Από το γράμμα που διαβάζει ο ίδιος ο Travis, από τον πατέρα της 12-χρονης ιερόδουλης Iris, την οποία υποδύθηκε εξαιρετικά η Jodie Foster. ΤΟΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΙ για την καλή του πράξη.
O Travis Bickle είναι ένα τέρας. Αλλά δεν είναι αυτοδημιούργητος. Είναι ένα τέρας, το οποίο έφτιαξε η κοινωνία και η αδιαφορία της για τη προσαρμογή του μετά τον πόλεμο. Είναι ένας νεαρός άντρας, που δεν μπορούσε να καταλάβει τον εαυτό του. Πιθανώς ακόμη και στο τέλος της ιστορίας μας να μην το έχει κάνει. Αγνόωντας τους πάντες γύρω του, ο Travis έχτισε τον δικό του κόσμο και την δική του αρρωστημένη ιστορία, που την έληξε εν τέλει με άλογη, αχρείαστη βία.
Το Taxi Driver, είναι μια από τις καλύτερες ταινίες που έχω δει. Μιλάει για τόσα πολλά, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Η απόκοσμη σκηνοθεσία του Scorsese και η υποκριτική του De Niro, κάνουν τον Travis Bickle έναν από τους πιο ενδιαφέροντες και τρομακτικά ελκυστικούς χαρακτήρες, που έχουν περάσει από την μεγάλη οθόνη.