Αν το “Zombi 2” αποτελεί τη γνωστότερη ταινία του Lucio Fulci, τότε το “The Beyond” αντίστοιχα είναι το αποκορύφωμα της Τέχνης του. Μια ταινία η οποία συνδυάζει αρμονικά το έντονο splatter στοιχείο με μια καταδικασμένη, μεταφυσική ατμόσφαιρα και έναν μηδενιστικό χαρακτήρα. Και το Σάββατο (προς Κυριακή) 19 Οκτώβρη στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, η παρθενική μάζωξη του Midnight Express στο Cinobo Πατησίων μας θυμίζει το πόσο σημαντική ταινία είναι.
Στη συγκεκριμένη ταινία ο Lucio Fulci ναι μεν καταπιάνεται με τα γνώριμα μοτίφ του τα οποία αφορούν στους νεκροζώντανους. Το αηδιαστικό splatter, τη σαπισμένη φλέβα και την έλλειψη ελέους στους πρωταγωνιστές του. Όμως εν αντιθέσει με την υπόλοιπη φιλμογραφία του, στη συγκεκριμένη περίπτωση ποτίζεται με μια μεταφυσική φρίκη. Ένα αδιέξοδο όχι μόνο για τους πρωταγωνιστές αλλά και για την ανθρωπότητα σε σύνολο. Η απειλή που σε άλλες ταινίες μοιάζει να μπορεί να περιοριστεί, εδώ μοιάζει αναπόδραστη. Ποια είναι, λοιπόν, η υπόθεση της ταινίας;
To 1927 ο αποκρυφιστής ζωγράφος Schweick λυντσάρεται από τον οργισμένο όχλο στο Seven Doors Hotel της Louisiana για τις ενασχολήσεις του με τη μαύρη μαγεία. 54 χρόνια αργότερα μια νεαρή Νεοϋορκέζα θα κληρονομήσει αυτό το ξενοδοχείο και θα μετακομίσει σε αυτό. Οι εργασίες ανακαίνισης, ωστόσο, θα ενεργοποιήσουν μια δύναμη ανώτερη από οτιδήποτε μπορεί κανείς να φανταστεί. Μια δύναμη την οποία ο Schweick προσπαθούσε να αποτρέψει από το να απελευθερωθεί. Το τέλος, άραγε, πλησιάζει;
Τον Fulci δεν τον ενδιαφέρει να χτίσει μια συμβατική ιστορία που μπορείς να την αφηγηθείς και να γίνει κατανοητή στους πάντες
Η συγκεκριμένη ταινία αποτελεί το μεσαίο μέρος μιας τριλογίας του Fulci γνωστή ως “Η Τριλογία των Πυλών της Κόλασης”. Στη συγκεκριμένη τριλογία ο θάνατος και η φρίκη δένονται άρρηκτα με το μεταφυσικό και με αποκαλυπτικές ανησυχίες βιβλικών αποχρώσεων. Αντί για το αστικό τοπίο ή το εξωτικό background, φόντο της ταινίας αποτελεί ο αμερικανικός Νότος. Έτσι άτυπα ο giallo τρόμος του σκηνοθέτει ζευγαρώνει με μια σχεδόν Southern Gothic αισθητική η οποία μοιάζει πιο μουχλιασμένη και λασπώδης από ποτέ. Οι νεκροζώντανοι εδώ δε μυρίζουν γρασίδι και χώμα πέρα από σήψη, αλλά η δυσωδία τους εμπλουτίζεται με τη σήψη των βάλτων.
Αν κάτι την κάνει να ξεχωρίζει, ωστόσο, είναι ότι η πλοκή της μοιάζει περισσότερο με ένα πυρετώδες όνειρο παρά με μια γραμμική αφήγηση. Τον Fulci δεν τον ενδιαφέρει να χτίσει μια συμβατική ιστορία που μπορείς να την αφηγηθείς και να γίνει κατανοητή στους πάντες. Αντιθέτως αφήνεται στο να χτίσει μια σειρά από σεκάνς που ναι μεν δένονται μεταξύ τους και έχουν μια συνοχή αλλά το πριν και το μετά λίγη σημασία έχουν. Αυτό που μετράει είναι ο αντίκτυπος της κάθε σεκάνς και το σοκ που θα τη συνοδεύσει.
Και ο σκηνοθέτης γεμίζει την ταινία με καρέ τα οποία στοιχειώνουν στο διηνεκές το υποσυνείδητο του θεατή. Αόμματες γυναίκες που προφητεύουν το Τέλος συντροφιά με τα σκυλιά τους. Κοκκινομάλλικα κορίτσια τα οποία ακροβατούν μεταξύ της αθωότητας και της απειλής. Φόνοι με κάθε δυνατό τρόπο που θα φανερώσουν σπλάχνα και θα αφήσουν το αίμα να τρέξει. Και μια ομιχλιασμένη μουντάδα που ολοένα και απλώνεται μέχρι το κλείσιμο. Ένα κλείσιμο το οποίο ανάλογα με τον θεατή μπορεί να ερμηνευθεί ως η οριστική καταδίκη ή το απόλυτο happy ending.
Η ανάδειξη μιας φρικτής πιθανής Αποκάλυψης που παραμένει άγνωστο αν μπορεί να αποφευχθεί ή όχι
Αν για κάτι, όμως, ξεχωρίζει πραγματικά, είναι για την κινηματογράφηση των θανάτων. Εδώ δεν υπάρχει χώρος για ταχύτητα προκειμένου να αυξηθεί η λίστα των θανατικών. Θα υπάρξουν άπλετα τέτοια, αλλά θα γίνουν μεθοδικά κι αργόσυρτα. Σεν τελευταίες αχτίδες φωτός πριν να κυριεύσει μια και καλή το σκοτάδι. Αν επιταχύνονταν η ταινία δε θα ‘χε λόγο ύπαρξης γιατί αυτή είναι η ουσία της. Η ανάδειξη μιας φρικτής πιθανής Αποκάλυψης που παραμένει άγνωστο αν μπορεί να αποφευχθεί ή όχι, ντυμένη με τις μουσικές του γίγαντα Fabio Frizzi. Έχει τόπο η ελπίδα σε αυτόν τον κόσμο; Δείτε το και βγάλτε μόνοι σας συμπεράσματα.
Από τότε που είδα το DVD της Dark Side μέχρι σήμερα, το “The Beyond” έγινε η αγαπημένη μου ταινία στο χώρο του τρόμου. Κάθε προβολή της εξακολουθεί να με συνταράσσει με τον ίδιο τρόπο. Και αν το καλοκαίρι του 2019 είχαμε τον έναστρο ουρανό πάνω από τη Ριβιέρα να μας προσφέρει μια απόδραση από την Κόλαση, αυτή τη φορά στην κλειστή αίθουσα δε θα υπάρξει διαφυγή. Kαι κακά τα ψέματα, σε έναν κινηματογράφο όπως το Cinobo Πατησίων με το εκλεκτικό του πρόγραμμα στη μέση της Αθήνας, το backdrop είναι το πλέον κατάλληλο. Και για αρχή της Expressικής σεζόν και για ό, τι αφορά στην κινηματογραφική φρεσκάδα του αθηναϊκού τοπίου. Είθε να ανθίσει σε καιρούς πείεργους.